See You Yesterday: tijdreizen en politiegeweld

‘Als tijdreizen mogelijk was dan zou dat het grootste ethische en filosofische dilemma van de moderne tijd zijn’, stelt de scheikundeleraar Mr. Lockhart (een cameo van Michael J. Fox, ofwel Marty McFly uit de klassieker Back to the Future).  

See You Yesterday heeft een opmerkelijk concept: het is een film die tijdreizen combineert met het systematische politiegeweld tegen Afro-Amerikanen. In East Flatbush, New York, volg je twee slimme middelbare scholieren, CJ (Eden Duncan-Smith, Annie) en Sebastian (nieuwkomer Dante Crichlow), die voor een scheikunde-expositie op school hun net uitgevonden tijdmachines (ofwel tijdelijke relocatie-packs) uittesten. Deze bieden hen de mogelijkheid om door een wormgat één dag terug in de tijd te reizen, voor slechts tien minuten. Een tragedie ontstaat wanneer CJ’s broer Calvin (Brian ‘Astro’ Bradley) wordt neergeschoten door een politie-officier die hem aanziet voor een inbreker. Ze is vastbesloten om met de hulp van Sebastian terug in de tijd te reizen om het drama waar haar familie door getroffen is ongedaan te maken.

Regisseur Stefon Bristol schreef het script samen met Fredrica Bailey, en het verhaal is gebaseerd op zijn gelijknamige korte film uit 2017. De regisseur riep de hulp in van zijn voormalige mentor Spike Lee, die vervolgens de producerrol op zich nam. Bristol biedt een opmerkelijke mix aan van sociaal-politiek commentaar, tijd-ruimte implicaties uit klassiekers zoals Back to the Future, en visuele effecten à la Spy Kids.

Woordgrapjes, wormgaten en tragedie. Bristol weet in een kort tijdsbestek een authentieke wereld te creëren. Of het nu gaat om de gemêleerde, bruisende buurt waarin ze wonen, de kleine tienerproblemen, de spanning omdat ze graag willen studeren en niet zeker weten of ze het financieel redden, en natuurlijk het tijdreizen. Hier horen natuurlijk een aantal regels bij: respecteer het vlindereffect (een kleine verandering kan in de toekomst onvoorziene gevolgen veroorzaken), en ontmoet zeker niet je vorige zelf.

In de kern richt de film zich op de (persoonlijke) gevolgen van racistische politiestrategieën om criminaliteit te voorkomen, maar het verhaal onderzoekt ook de machteloosheid die CJ en haar familie voelen. Het script is op bepaalde momenten oneven - zowel in de scènes als in de dialogen - en worstelt om de verschillende tonen in elkaar over te laten vloeien. Toch komt de verschuiving natuurlijk over, omdat het een reflectie is van de realiteit van vele jonge, zwarte Amerikanen anno 2019. Hierdoor wordt de tonale hobbeligheid gecompenseerd door het enthousiasme van Bristol om een fantasievol verhaal te baseren op de harde realiteit.

See You Yesterday is uiteindelijk een genuanceerde film die de balans weet te bewaren tussen optimisme en tragedie.