Roxane van Iperen, Jan Joost van Gangelen en Paul de Leeuw over lezen: ‘Je komt even in een andere wereld'

Auteur Roxane van Iperen, sportpresentator Jan Joost van Gangelen en duizendpoot Paul de Leeuw vormen sinds december het boekenpanel van talkshow Eva.

Eva noemde jullie in de hard’-lezers. Zijn jullie dat altijd al geweest? Paul: ‘Met kerst kreeg ik elk jaar een boek cadeau en ook tijdens de Kinderboekenweek mocht ik altijd een boek uitzoeken. Een groot en spannend moment, om in zo’n boekwinkel zelf iets te kiezen. Zo is de verslaving begonnen.’ Roxane: ‘Bij mij kwam het door mijn lerares Engelse literatuur, toen ik in Spanje op een Engelstalige school zat. Zij was zo iemand van wie je dan zegt: zij heeft het verschil gemaakt. Deze vrouw heeft mij de juiste boeken gegeven, waardoor ik als een soort Alice in Wonderland in al die verschillende werelden kwam.’ Jan Joost: ‘Ik was eerlijk gezegd niet zo’n lezer. Zelfs tijdens mijn studie Nederlands had ik er niet altijd zin in. Het echte lezen is bij mij pas begonnen toen ik ging werken en ik merkte dat ik er als adhd’er heel rustig van wordt.’

Hoe groot is die leeshonger nu? Paul: ‘Ik lees zeker zes of zeven boeken per maand, in de vakantie nog meer. Op de lerarenopleiding heb ik analytisch leren lezen, zo haal je heel snel de kernpunten van een bladzijde eruit. Ik geef toe dat ik een boek daarna ook wel weer gauw vergeten ben.’ Jan Joost: ‘Dat snellezen is niks voor mij, maar ik zou nog meer willen lezen dan ik nu doe. Ik heb ook nog twee kinderen van tien en twaalf waar ik druk mee ben. Als ik aan tachtig bladzijden per dag kom ben ik al heel blij.’

Ik heb begrepen dat jij vooral ’s nachts leest? Jan Joost: ‘Ik werk vaak ’s avonds en als ik dan terugrijd, voel ik dat de aarde een beetje tot rust komt. Ik glijd daar zelf dan ook een beetje in. De nacht is mijn vriend. Dat heeft wel als nadeel dat ik voor ik er erg in heb ineens tot half vier zit te lezen.’

En hoe zit dat bij jullie? Paul: ‘Ik lees veel in de sportschool. Ik doe dertig minuten cardio op zo’n crosstrainer en dan leg ik gewoon mijn e-reader neer.’ Roxane: ‘Ik zit erop, zeg ik vaak. Ik lees gewoon altijd. Voor de lol, voor werk of voor research. Omdat ik iets wil leren van een bepaalde schrijfstijl of omdat bepaalde schrijvers mij inspireren. Of ik lees omdat mensen mij hun manuscripten toesturen. Ik doe niet anders dan lezen.’

Wat brengt lezen jullie? Paul: ‘Je komt even in een andere wereld. Waar je zelf niet voor gekozen hebt, maar waar de schrijver je mee naartoe neemt.’ Jan Joost: ‘Het is een soort hyper-focus, in de wondere wereld van een boek.’ Roxane: ‘Voor mij is dat elke keer anders. Sommige mensen zeggen: herkenning. Maar ik lees juist om andere werelden te ontdekken. Ik denk vooral dat lezen je mentale weerbaarheid versterkt. Je ontwikkelt je vermogen om je gedachten vorm te geven, jezelf uit te drukken en anderen te begrijpen. Die weerbaarheid heb je nodig om in deze samenleving overeind te blijven, en om verbintenissen aan te gaan met anderen. Van lezen word je een mens.’

Zo’n boekenpanel kost toch weer een hoop tijd. Hebben jullie lang getwijfeld voor je ja zei? Paul: ‘Geen seconde. Mensen moeten absoluut meer gaan lezen, dat is ontzettend belangrijk.’ Roxane: ‘Ik zou geen andere reden kunnen bedenken dan dat. De mogelijkheid om een platform te hebben om boeken te promoten, heb ik met beide handen aangegrepen.’ Jan Joost: ‘Ik was vooral blij verrast dat ze bij mij uitkwamen. Met zijn drieën vormen we op voorhand een atypisch gezelschap. Mijn enige aarzeling was: hou ik nog genoeg tijd over voor de boeken die ik zelf graag wil lezen?’ Roxane: ‘Ik lees die boeken sowieso wel, dus daar zit het ’m niet in voor mij. Ik vind het vooral frustrerend om te bedenken dat elk boek dat je noemt, betekent dat je honderd boeken niet noemt.’

Lees verder in VARAgids 11. Vanaf dinsdag 11 maart 2025 op de mat, in de winkel en in de app. Nog geen abonnee?