Pinocchio: gekunsteld en onevenwichtig

Foto credits: Disney Enterprises, Inc

2022 is een Pinokkio-jaar. Guillermo del Toro komt in december bij Netflix met een animatiefilm – waarin de houten pop een stoute kwelgeest is – en bij Disney+ is sinds deze week Pinocchio te zien, een live-action-verfilming van het sprookje van Carlo Collodi uit 1883, geregisseerd door Robert Zemeckis. Dat de film geen meesterwerk is laat zich raden. Pinocchio zou aanvankelijk een bioscooprelease krijgen, maar door de coronapandemie – en het live-action-fiasco Dumbo (2019) – besloot Disney uiteindelijk de film exclusief op zijn eigen vod-platform aan te bieden. Dat zegt genoeg.

Maar Zemeckis – die na onder meer Forrest Gump (1994) opnieuw een tandem vormt met Tom Hanks – weet niettemin her en der wel te ontroeren. Zoals in de eerste akte waarin de creatie van Geppetto (Hanks) ineens tot leven wordt gebracht door de Blauwe Fee (Cynthia Erivo) en heerlijk begint te stuntelen. Acteur Benjamin Evan Ainsworth ( The Hunting of Bly Manor ) speelt het titelpersonage, en zijn stem geeft de film een speelse, kinderlijke lading.

Er valt daarnaast weinig te ontdekken in Pinocchio : Zemeckis volgt het sprookje bijna tot op de letter. Vooral valt op hoe gekunsteld veel scènes ogen. Dat begint bij Hanks, die eruitziet als een soort kloon van Albert Einstein. De acteur probeert op opzichtige wijze de kijker in te palmen met z’n gemijmer. Japie Krekel (Joseph Gordon-Levitt mocht lekker veel schreeuwen voor zijn rol) heeft op zijn beurt in de film een zuidelijk accent, alsof hij uit Alabama komt – was Pinokkio niet een Italiaans sprookje? Gelukkig hebben andere personages weer een meer Italiaans klinkende tongval. Het oogt allemaal nogal arbitrair.

En dan is er de CGI. In de derde akte lijkt Hanks op een soort surfplank op zee te zitten en zie je achter hem – duidelijk een green screen – de golven die hem achterna lijken te zitten. Als Geppetto, Pinokkio en de zijnen daarna aanspoelen op het strand, dan doet dat moment sterk denken aan Cast Away (2000): hé, Chuck Noland is ouder en wijzer geworden, maar waar is de pratende volleybal?

Kortom, Pinocchio heeft geen ziel. En dat is natuurlijk min of meer de crux van het sprookje. De houten pop moet ‘waarheidminnend, braaf en onzelfzuchtig zijn’ alvorens hij wordt omgetoverd tot een jongetje mét een eigen bewustzijn. Zemeckis’ film voldoet ook aan die drie kwalificaties. Maar Pinocchio is ook vervelend en onevenwichtig. Misschien doet Del Toro het beter. Hoewel de vraag rijst: wie zit er eigenlijk op al die verfilmingen te wachten?