Les Misérables S01E01: Dominic West als Jean Valjean

Het is geen kleine opgave: het terugbrengen van Les Misérables, het historische epos van Victor Hugo, uitgestrekt over vijf volumes (en bijna 1800 bladzijdes), naar een miniserie van zes keer een uur. Gelukkig heeft Andrew Davies, de man achter de nieuwe BBC-adaptatie, wel enige ervaring met literaire bewerkingen.

Hij vertaalde onder meer werk van Leo Tolstoy (War and Peace), Charles Dickens (Bleak House, Little Dorrit) en William Makepeace Thackeray ( Vanity Fair ) naar tv, maar hij is bij Jane Austen-fans waarschijnlijk nog het beste bekend vanwege zijn adaptatie van Pride & Prejudice met Colin Firth als Meneer Darcy.

Mocht je alleen bekend zijn met de musical, bijvoorbeeld die uit 2012 met Hugh Jackman, Anne Hathaway en – helaas – een zingende Russell Crowe, dan valt er van de miniserie genoeg nieuws te leren. Zo begint de eerste aflevering niet bij Jean Valjean (Dominic West, The Wire , The Affair ), de man met haast bovenmenselijke krachten die negentien jaar vast zou zitten vanwege het stelen van een brood (en vanwege zijn talrijke ontsnappingspogingen). De serie opent namelijk op het slagveld bij Waterloo, waar Monsieur Thénadier (Adeel Akhtar, Four Lions, The Night Manager ) de dode soldaten van hun kostbaarheden berooft en daarbij per ongeluk het leven van een kolonel, Pontmercy (Henry Lloyd-Hughes), redt.

Wat Pontmercy verder met het verhaal te maken heeft? Niet heel veel. Maar zijn jonge zoontje, Marius, later wel. De jongvolwassen Marius (Josh O’Connor, God’s Own Country, The Durrells) zal vallen voor de lieftallige Cosette (Ellie Bamber), dochter van de gedoemde Fantine (Lily Collins, To the Bone ). Cosette werd weer jarenlang afgebeuld door de berekenende herbergier Thénadier en zijn al even op geld beluste vrouw (Olivia Colman, The Favourite, Queen Elizabeth II in het aankomende derde seizoen van The Crown ), tot ze werd gered door Jean Valjean, die zich inmiddels had opgewerkt tot een succesvolle fabrieksdirecteur. Volgt u het nog?

En dan is er natuurlijk Javert (David Ayelowo, Selma, Nightingale) de voormalige bewaker van Jean Valjean, die het zijn levensmissie heeft gemaakt om Jean Valjean na zijn vrijlating zo snel mogelijk terug in de gevangenis te krijgen. En dan voorgoed. Want eens een crimineel, altijd een crimineel!

De miniserie vult ook wat gaten in. In de musical leren we Fantine pas aan het einde van haar leven kennen onder erbarmelijke omstandigheden. Ze is een eenvoudige arbeidskracht in de textielfabriek van Valjean, die wordt ontslagen wanneer blijkt dat ze een bastaardkind heeft. Ze eindigt verslagen en alleen in een ziekenhuis, zelfs zonder haar dochter nog een laatste keer gezien te hebben.

Hoe anders is ze aan de start van de serie. Een mooi maar verlegen meisje, dat – helaas – veel te goed van vertrouwen is wanneer het gaat om dandy Felix (Johnny Flynn, Lovesick ), zelfs al waarschuwen haar vriendinnen haar dat alle rijke studenten, hoeveel ze ook van feesten houden, uiteindelijk zullen settelen met een vrouw die door hun mammie en pappie is uitgezocht. De vriendinnen krijgen, uiteraard, gelijk. Aan de lullige en laffe manier waarop Felix en zijn kompanen uiteindelijk de benen nemen kunnen veel foute vriendjes nog een puntje zuigen.

Davies speelt hiermee heel slim in op de informatie die veel mensen al van de musical hebben (wie kent er I Dreamed a Dream nu niet?). De kennis die we hebben over hoe het met Fantine af gaat lopen, maakt haar scènes vol liefde en geluk des te pijnlijker.