Insecure S03E01-E04: één stap vooruit, twee stappen terug

Een leven is een werk in uitvoering. Dat is iets dat Issa Rae, bedenker van en hoofdrolspeelster in het komediedrama Insecure, zich heel goed lijkt te realiseren. Al sinds seizoen één is haar naamgenoot op zoek naar wat ze nu eigenlijk wil: in haar relatie met de goedaardige, maar weinig ondernemende Lawrence (Jay Ellis), in haar werk – voor We Got Y’all, een welzijnsorganisatie die naschoolse programma’s aanbiedt voor minderbedeelde en achtergestelde scholieren – en in het leven in het algemeen.

‘Iedere keer wanneer ik denk: 'dit is de nieuwe ik!', verval ik toch weer in de dezelfde routines', verzucht ze tijdens een avond stappen met haar vriendinnen. Maar dat is ook het mooie van Issa, amateurrapster en ‘met schulden beladen Lyft-chauffeur met een gemiddelde waardering van 3,6’: ze heeft wel zelfkennis. Zelfs al is het voor Issa en haar beste vriendin Molly (Yvonne Orji) vaak één stap vooruit, twee stappen terug.

Haar omgang met romantische partners is daarvan het perfecte schoolvoorbeeld. Haar bitterzoete, maar passende afsluiting van de relatie met Lawrence in de finale van seizoen twee? Een goede ontwikkeling! Vanwege geldproblemen intrekken bij je ex (Y’lan Noel, The First Purge) met wie je in seizoen één vreemdging en die in seizoen twee – onder het mom van vergelding – in je gezicht ejaculeerde? Iets minder verstandig. Terwijl goede vriendin Kelli (Natasha Rothwell) vindt dat Issa in het geval van gratis onderdak zonder seksuele verplichtingen een gegeven paard vooral niet in ‘de lul’ moet kijken, vraagt zelfs de ex zelf zich hardop af waarom ze bij hem heeft aangeklopt. ‘Omdat ik wist dat je er voor me zou zijn', is haar treurige, maar eerlijke antwoord.

Het derde seizoen laat ook de meerwaarde zien van een serie die tijd en ruimte krijgt om te groeien. Als je terugkijkt zat Issa’s werkcrisis bij We Got Y’all er sinds het eerste seizoen al aan te komen. Bij Issa gaat het lampje pas branden na een gesprek met een mogelijk nieuwe collega. ‘Werk je hier al vijf jaar? Dan moet je het hier wel heel erg leuk vinden!’

Het kan geen toeval zijn dat Issa al net zo lang bij We Got Y’all (er bestaat een echte website van!) werkt als dat haar relatie met Lawrence duurde. Terwijl Frieda (Lisa Joyce) promotie maakt, is Issa - de enige zwarte werknemer binnen een organisatie die zich vooral bekommert om een niet-blanke doelgroep - gedegradeerd tot administratiewerk. Al vijf jaar lang zit ze vast op een werkplek waar er van haar wordt verwacht dat zij de ‘zwarte stem’ representeert, een zwarte stem waar vervolgens door haar werkgever (Catherine Curtin, Orange is the New Black) steevast niet naar wordt geluisterd, of die wordt afgedaan als vrijpostig.

Rae wilde nooit een overdreven politieke serie maken. Voor haar is Insecure een serie over mensen en de sleur van alledag. Series waar er al zoveel van bestaan, alleen gaan deze meestal niet over niet-blanke mensen. ‘Niemand kijkt naar Divorce en vraagt: wat is hier het politieke element, wat het raciale?’, vertelde ze tijdens een interview met The Guardian in 2017. De naam van een bepaalde, huidige, zittende Amerikaanse president zal in Insecure dan ook niet voorbijkomen, al is dat ook - zo gaf ze in datzelfde interview toe - omdat ze niet wil dat haar serie op welke wijze dan ook met die man en zijn administratie geassocieerd wordt. ‘Ik wil dat mensen later terugkijken en zeggen: Insecure was een Obama-serie. Dat is ook zo: Obama heeft deze serie mogelijk gemaakt.’

De sterkste onderdelen in de serie zijn dan ook de persoonlijke relaties en dan vooral Issa’s warme en soms meedogenloos eerlijke vriendschap met Molly. Tegelijkertijd stipt Rae toch ook heel veel maatschappelijk gevoelige onderwerpen aan, maar dan zonder dat het lijkt of ze er echt haar best voor doet. Neem de brainstormsessies bij We Got Y’all, waarbij Issa’s collega’s zich opeens realiseren dat hun logo – een witte hand met daarop donkere kindertjes – in dit ‘post- Moonlight tijdperk’ misschien niet helemaal meer door de beugel kan. Hun bewoording is daarbij veelzeggend: ‘In het huidige klimaat komt dit een beetje racistisch over.’ In een ander ‘klimaat’, zo suggereert deze bewoording, is er niets aan de hand!

Nergens komt dit zo duidelijk naar voren als bij Molly, een ambitieuze, getalenteerde en vrijgezelle bedrijfsadvocate, die wat moeite heeft met grenzen stellen waar het getrouwde en anderszins onbeschikbare mannen betreft en die worstelt met de hiërarchie op haar werk. Het vorige seizoen zei Molly haar - voornamelijk blanke - advocatenkantoor vaarwel toen haar bazen weigerden haar evenveel te betalen als haar blanke collega (David Hull, White Josh in Crazy Ex-Girlfriend ), die ook nog eens minder lang voor het kantoor werkte dan zij. Om op haar nieuwe – nu meer zwarte - advocatenkantoor te ontdekken dat haar huidskleur misschien niet het struikelblok was. Ze is nog steeds geen man.