Hoe je een BN’er in de Playboy krijgt

 

In 1994 publiceerde Playboy-redacteur en schrijver Guus Luijters de roman Een schandelijke geschiedenis, die over de vrouw van zijn nachtmerries verhaalt en terloops over de mythe van het kleuterverzet. Op een goed moment komt er een passage in voor dat de hoofdpersoon en de vrouw de redactie van een mannenblad bezoeken.

Uit een afgeschoten ruimte kwam een modieus geklede man tevoorschijn, die in iedere hand een halter droeg.

Een paar zinnen later gaat het nog steeds over de desbetreffende persoon.

Toen hij zich tot Nico richtte, bleek zijn stem een octaaf gedaald. Hij klonk alsof ze het net hadden gedaan en hij haar vroeg of ze nog een ritje wenste.

‘Ben jij stiliste?’

Toen ik aan Guus vroeg wie er in hemelsnaam model had gestaan voor dat merkwaardige personage, antwoordde hij: ‘Doe niet zo bijdehand, Boskamp.’

Want er kon geen twijfel over bestaan: ik was de halterman.

Elke redacteur bij Playboy had naast het schrijven van artikelen, columns en het maken van interviews zo zijn specialiteit in die jaren. Guus, de schrijver, zorgde er bijvoorbeeld voor dat auteurs als W.F. Hermans, Harry Mulisch en Gerard Reve exclusieve verhalen voor het magazine maakten. Jef Rademakers, die een fortuin zou verdienen met het bedenken van het tv-programmaKlasgenoten, bestreek zijn netwerk in Hilversum en maakte zich er hard voor dat Playboy vaste grond onder de voeten kreeg in omroepland. En ik-zei-de-gek had de meest ondankbare klus. Ik mocht Nederlandse beroemdheden van het vrouwelijke geslacht benaderen met de vraag of ze naakt in Playboy wilden.

Het klinkt gek, maar niemand op de redactie wilde zijn handen branden aan die klus. Lezers van de VARAgids, en dan met name de mannelijke lezers, zullen denken: ‘Die gasten waren niet wijs. Dat is toch een droom?’ Schijn bedreigt. Er is een aantal redenen waarom geen redacteur die taak op zijn schouders wilde nemen.

De Dolle Mina’s (ken je ze nog?), die uit protest tegen het uitbaten van de vrouw nummers uit de schappen stalen in Amsterdam om ze vervolgens in de grachten te mieteren, maakten een enorme denkfout.

Celebs die akkoord gingen met een naaktreportage bleven van begin tot eind baas in eigen onderbuik. Met andere woorden: we hadden als redacteuren misschien een heel grote mond, maar als het op onze beroemde naaktmodellen aan kwam, hadden we helemaal niets in te brengen. Ik kan me nog een gesprek op de redactie herinneren met de befaamde lingerie-ontwerpster Marlies Dekkers en de inmiddels wereldvermaarde fotografe Inez van Lamsweerde. Vooruitlopend op het gesprek hadden hoofdredacteur Jan Heemskerk, artdirector Piet van Oss en ik besproken hoe we de serie wilden. Strijdlustig gingen we het gesprek in met de dames die het daaropvolgende uur een plan ontvouwden waar geen speld tussen te krijgen was. Met andere woorden: het gebeurde precies zoals Marlies en Inez het wilden. Het was slikken of stikken. Het werd slikken. Met als gevolg een geweldige, maar zeer afwijkende Playboy naaktreportage.

Als je aan Harry Mulisch vroeg of hij voor Playboy een verhaal wilde schrijven en hij zei ‘ja’, dan werd er daarna onderhandeld over een prijs. Een normale zakelijke gebeurtenis. Maar als je aan Patty Brard, Patricia Paay of Katja Schuurman vroeg of ze naakt in het blad wilden, dan zeiden ze: ‘Misschien, maar wat krijg ik ervoor?” En dan kwam het moment waar niemand op zat te wachten, want dat bedrag viel altijd tegen. Eigenlijk was dat de ‘schuld’ van die beroemde vrouwen zelf. Want die hadden om hun marktwaarde op te krikken aan Story, Weekend en Privé verteld wat Playboyhad geboden aan ze en dat bedrag had altijd één of zelfs meerdere nullen te veel voor de komma. Tel daarbij op dat verhalen over de Amerikaanse Playboy, die duizenden en duizenden dollars hadden betaald voor naaktreportages van actrices uit Hollywood, waren vooruitgesneld voordat de Nederlandse Playboy überhaupt in de winkels lag, en je begrijpt dat een en ander tot zeer ongemakkelijke situaties kon leiden.

Wat is een naaktreportage van Patricia Paay waard? Als het aan mij had gelegen kreeg ze de wereld. Maar helaas had Playboy Nederland een beperkt budget. Wat het potje voor beroemd naakt betreft, werden we door de andere bladen van VNU en later Sanoma al met de nek aangekeken, want geen ander blad kon en mocht zoveel geld uitgeven voor afwijkende reportages als wij. Maar in mijn optiek was het nog niet genoeg. Want diep in mijn hart vond ik het nogal wat dat Katja, Patty, Viola, Patricia, Adèle en Georgina voor heel Nederland uit de kleren gingen. Toch moest ik dat soort moeilijke gesprekken houden die in de jaren 80 steevast plaatsvonden tijdens een diner voor twee in de Hoefslag van Gerard Fagel, die in 1989 jammerlijk om het leven kwam toen hij dood werd geschoten bij een inbraak in zijn appartement boven het restaurant. Gerard zat in het ‘complot’ en begreep als geen ander hoe hij mijn tafelgenote in de watten moest leggen. Maar hoewel de menu’s altijd bijzonder smakelijk waren, kon ik meestal geen hap door mijn keel krijgen. Want na het nagerecht kwam de vraag: ‘Wat betaalt het?’ Ooit dacht ik grappig te zijn, waarschijnlijk uit nervositeit, en zei dat de desbetreffende dame net zoveel geld zou krijgen als de rekening van het restaurant. Die grap werd niet op prijs gesteld.

Soms gebeurden er onverwachte dingen, die je uit het lood konden slaan. Zoals die keer met Patty Brard. Zelden zit ik verlegen om woorden, maar toen stond ik als aan de grond genageld en kon ik alleen nog maar stamelen en stotteren. Patty werd gefotografeerd door de nestor van de Nederlandse fotografie, Paul Huf. Ik mocht een kijkje gaan nemen in Pauls studio in de Amsterdamse Jordaan. Toen ik de studio binnen liep, was er weinig licht, kan ik me herinneren. Ik zag Paul bij een lamp staan en toen hoorde ik achter me: ‘Hallo, Mick’. Ik draaide me en zag op nog geen twee meter afstand van me een poedelnaakte Patty Brard staan. Ik was als verdoofd. Ze zag er geweldig uit. Maar het voelde alsof ik voor het eerst in mijn leven een naakte vrouw zag.

Laten we uit het voorafgaande concluderen dat de portefeuille ‘beroemd naakt’ ongeveer te vergelijken is met de ‘portefeuille financiën’ in het kabinet. Er is altijd stress. En je weet nooit van tevoren of er een gat moet worden gedicht.

Hoe het zo gekomen is dat ik die taak op me kreeg? Dan moeten we teruggaan naar het prille begin. In 1982 werkte ik bij Muziek Express in het VNU-gebouw in Haarlem, toen ik in het personeelsblad las dat de Nederlandse Playboy van start zou gaan. Mijn hart sloeg drie slagen over. Playboy was de reden dat ik de journalistiek in was gegaan. Natuurlijk vond ik de naaktfoto’s opwindend. Welke man niet? Maar het ging me voornamelijk om de buitengewoon sterke reportages die in het magazine stonden. Zoals over de Vietnamoorlog. Of de fascinerende lange interviews. Zoals van de zwarte auteur van Roots, Alex Haley, met de leider van de Ku-Klux-Klan, George Lincoln Rockwell.

Ik moest en zou daar gaan werken! Dus wat deed ik? Ik meldde me in het VNU-gebouw elke ochtend bij de man die Playboy zou gaan leiden en zei dat ik niet weg ging voordat hij me zou hebben aangenomen.

Op een dag was hij me zo zat dat hij een list verzon. Mijn vader was de acteur Hans Boskamp en die was getrouwd met de actrice Hannah de Leeuwe, die rollen had gespeeld in Paul Verhoevens Keetje Tippel en Soldaat van Oranje. Jan Heemskerk sr. zei tegen me: ‘Als jij ervoor kan zorgen dat je stiefmoeder naakt in het nulnummer verschijnt, dan heb je een baan.’

Diezelfde avond belde ik mijn vader en die sprak de legendarische woorden: ‘Mijn zegen heb je, jongen. Nu Hannah nog.’ Hannah zei ‘ja’ en ik had een baan. Vervolgens heb ik 21 jaar bij Playboygewerkt. Tussen 1983 en 2004. En ondanks de misschien wat mindere klussen heb ik daar de tijd van mijn leven gehad.

Hannah de Leeuwe

Nog steeds heb ik een innig contact met de derde vrouw van mijn in 2011 overleden vader. Ze noemt zichzelf mijn cadeaumoeder. Stiefmoeder is namelijk zo’n rotwoord. Hannah de Leeuwe verscheen als eerste Nederlandse celeb naakt in het eerste nulnummer of testnummer van Playboy, dat in oktober 1982 verscheen en inmiddels een collector’s item is geworden.

Bijna 34 jaar later blikt ze terug op dag dat ik belde met de vraag of ze naakt in Playboy wilde staan en ik mijn vader aan de lijn kreeg.

‘Ik was aan het werk denk ik, of ik was boodschappen halen toen je belde. Maar toen ik thuiskwam wist ik meteen dat er iets was. Ik weet nog dat hij begon met: “Wil je iets voor me doen?” Voor hem dus, mijn echtgenoot, jouw vader. En hij legde uit dat jij bij Playboy zou kunnen werken als je het voor elkaar kreeg dat ik toe zou stemmen in een fotoserie. Er ging van alles door me heen. Ik dacht: hij heeft het natuurlijk eerst bij 10 andere, veel bekendere en veel jongere vrouwen geprobeerd. En nu vraagt hij zijn vader om hulp. Dat is een mooie kans voor Hans om “vader” te spelen. Dus ik moest het maar doen. Als ze het goedvinden op de Dansacademie. En dat vertelde ik hem. Hans helemaal blij. Maar hoe meer ik erover nadacht, hoe leuker ik het vond. Ik hoorde dat Paul Huf me zou fotograferen, dat vond ik fantastisch. En ik vond het grappig dat Hans zo trots was (hij en Jimmy Connors, allebei met een Playmate.)

Ik zei steeds dat ik niet op de middenpagina zou komen, maar dat “hoorde” hij niet.’

‘Anyway, op de Dansacademie kreeg ik te horen dat ik zelf mocht weten wat ik met mijn vrije tijd deed, de directeur vond naaktfotografie idioot en hij gaf geen toestemming, maar hij verbood het ook niet. En toen werd ik toch wel trots op mezelf. Foto’s in Playboy hadden nog een zekere beschaving, het was geen wijdbeense porno. En ik was al in de dertig en kennelijk mooi en bekend genoeg in Nederland om in aanmerking te komen. Allemaal zeer egostrelend. En Paul Huf! Wat een grootheid. Het zijn ook prachtige foto’s geworden. Ik heb me nog moeten verdedigen bij Sonja Barend, samen met Viola Holt, dat we een “lustobject” waren. Erg hè? Oh ja, ik kreeg er 2000 gulden voor. En tien jaar lang een abonnement.’

Viola Holt

De bestverkochte Nederlandse Playboy ooit (over de 200.000 exemplaren) was het decembernummer van 1984. Met op de cover en in het nummer zelf een naakte Viola Holt, gefotografeerd door Paul Huf.

‘Nog steeds een record,’ zegt ze als ik vraag wat ze daar nou van vindt. ‘Maar geen verdienste van mij. Sinds internet gaat het moeizamer met zelfs de beste magazines. Mij ging het destijds om het verhaal dat ik erbij mocht schrijven, al zijn de foto’s dankzij topfotograaf Paul Huf - niet gephotoshopt! - nog steeds prachtig en beschaafd. De coverfoto stond jarenlang ingelijst op de vleugel in mijn ouderlijk huis. Contractueel mocht ik niet vertellen wat ik met de sessie verdiend had en daar houd ik mij uiteraard aan ondanks de vele vragen in die richting. Ik heb nog een exemplaar in mijn bezit en denk met plezier terug aan de shoot. Maar nogmaals: het is een hele eer dat ik in de bestverkochte Playboy aller tijden sta, maar het is niet mijn verdienste.’

Maar als ze op de cover en naakt in het magazine staat, dan heeft het aantal verkochte nummers toch direct met haar aanwezigheid te maken?

‘Mwah oké’.