Gooijer ziet: Star Trek Beyond

 

Het is inmiddels natuurlijk ernstig de vraag wat een trekkie precies is. Het universum van Star Trek is te wijds om een fan van alles te zijn. Je hebt de Star Trek tv-series – de oude met William Shatner, de briljante jaren 80/90-versie over Jean-Luc Picard en daarna de fans-verdelende vervolgen Deep Space Nine , Voyager en Enterprise. En drie series films: de oude, de minder oude, de nieuwe. Je kunt ze onmogelijk allemaal geweldig vinden, want ze verschillen onderling aanzienlijk. En nu verschilt Beyond ook nog eens behoorlijk van zijn twee, door J.J. Abrams geregisseerde, voorgangers.

Verschil 1: de regisseur. Justin Lin van de Fast & Furious -franchise nam de regie over van Abrams. Lin heeft grote ervaring met actie-scènes maar een stad met auto’s is iets anders dan een universum met ruimteschepen; in Beyond is de schaal zo immens en de actie zo hyperkinetisch dat epileptische pixelwaanzin dreigt. Het is allemaal oogverbluffend mooi gedaan maar Lin en zijn visual effects-team lijden aan horror vacui: werkelijk alles in beeld roteert en explodeert tijdens de oorlog die ruimteschip Enterprise uitvecht met het irritant vlakke personage Krall, een generieke bad guy gespeeld door de onherkenbaar verschminkte Idris Elba. Geen klachten over het indrukwekkende van het schouwspel, maar het is vaak onoverzichtelijk, zelfs achterin de zaal.

Verschil 2: de schrijver. Simon Pegg, die boordwerktuigkundige Scotty speelt, schreef het script. Pegg is een komiek en auteur van de geweldig grappige scenario's van de Britse komedies Hot Fuzz en Shaun of the Dead. Niet direct een voor de hand liggende keuze voor een sf-script maar Pegg brengt wel rust in de tent. Als Lin even ophoudt met zijn geroteer en geëxplodeer, wordt Beyond een praterige, vrij rustige film die zowaar – en dat is echt nieuw voor de bioscoopversies van Star Trek – op de tv-series lijkt. Als de Enterprise en haar crew zijn neergestort op een planeet, verplaatst iedereen zich te voet en naar hartenlust oudehoerend over het rotsige oppervlak. Kalmte daalt neer in de bioscoop. We maken kennis met het boeiende nieuwe personage Jahlah, een badass vrouw (qua uiterlijk de onwaarschijnlijke dochter van Darth Maul en Jennifer Lawrence) die lijkt te zijn weggelopen uit het door veel trekkies gehate Star Trek Voyager ( hier staat waarom die serie tòch erg goed is ). Er wordt vrij lang niet geschoten en gesjeesd, maar gepraat en gewandeld. Erg humoristisch nu en dan, en nogal bevreemdend.

Die bipolaire Lin-Pegg afwisseling is wat Beyond zo'n gekke ervaring maakt voor trekkies. Die gekte is allerminst onaangenaam, maar tart wel het verwachtingspatroon. Wie had bijvoorbeeld ooit kunnen denken dat Kirk peinzend in de captains log inspreekt dat hij het heen en weer gereis in het universum een saaie, oeverloze klus is gaan vinden? Waartoe leidt het eigenlijk allemaal? Heeft het wel zin? Zulke existentiële gedachten waren vooral het domein van de tv-versie van Star Trek , maar tijdens Beyond zijn ze ook in de bioscoop toegestaan.