Film: de ontdekking van Haar naam was Sarah

 

‘Ik was net samen met een collega uitgeverij Artemis begonnen toen ik het manuscript van Tatiana de Rosnay toegestuurd kreeg van een Franse agent. Het was eigenlijk een vrij neutraal briefje dat erbij zat. Zo van: misschien is dit aardig voor jullie – en op die manier ging het ook nog naar acht of tien andere Nederlandse uitgeverijen.’

‘Tatiana de Rosnay, zo leerde ik, was een Franse auteur die al drie boeken uitgegeven had bij uitgeverij Plomb, maar dit boek had ze in het Engels geschreven en bij Plomb zagen ze het niet zitten. Het werd afgewezen. In diezelfde tijd was daar Héloïse d'Ormesson, een Franse dame die ook net haar eigen uitgeverij was begonnen en Tatiana, tevens journaliste, interviewde haar over dat onderwerp. Daar kwam haar nieuwe boek ter sprake waarop Héloïse zei: dan wil ik het wel uitgeven. Enfin, via haar agent belandde het dus bij ons. Ik ging net op reis voor werk en stopte het manuscript in mijn mijn koffer – op reis heb ik altijd net wat meer tijd om te lezen. Ik herinner me dat we in Starbucks zaten, ik zat diep in het manuscript, en dat mijn collega zei: Tanja, je raakt echt ontroerd hè? En dat klopte. Het verhaal greep me bij de keel. Vlak daarna hoorde ik dat er een Nederlandse uitgever geboden had. Daarop heb ik ook meteen een bod uitgebracht. En ik kreeg het.’

‘Toen hadden we dus een roman van een onbekende Franse auteur die een boek in het Engels geschreven had. Bij de boekhandels hebben we het ook als dusdanig aangeboden. Op zich verwachtten we er niet bijster veel van. Het was ook geen hoogstaand literair werk, het was qua stijl eerder vergelijkbaar met Sophies choice. De boekhandelaren kochten bescheiden in, maar daar kwamen toch drie oplages uit. Dat waren zo’n 7000 exemplaren. Daarna hebben we besloten om een goedkope editie uit te geven – en díe is toen enorm gaan lopen. Op zich kan ik dat plotselinge succes moeilijk verklaren, maar los van de lage prijs en de kracht van het verhaal zelf hebben de boekhandelaren het boek ook omarmd. Ze waren massaal enthousiast en bevolen het boek echt aan bij hun klanten. Dat heeft goed gewerkt. Haar naam was Sarah trekt ook een breed publiek. Zowel literatuurliefhebbers als lectuurliefhebbers – het raakt eigenlijk alle mensen enorm. Eerst waren het vooral vrouwen die enthousiast waren, maar al snel volgden ook de mannen. En toen de film uitkwam op een goed moment, gaf dat nog een extra boost aan de verkoop. Ook in Frankrijk, daar was de roman overigens aanzienlijk minder succesvol. In Nederland zijn uiteindelijk 1.3 miljoen exemplaren verkocht, dat is natuurlijk gigantisch.’

‘Ik denk dat ik op het boek viel omdat ik het vooral commercieel gezien heel goed in elkaar vond zitten. Hoe ze de moderne verhaallijn met die historische gemixt had, dat was heel effectief gedaan. Maar toch vooral de ontroering hoor, die moet je niet onderschatten. Dat verhaal van broertje en dat zusje, dat is zó heftig, dat is bijna niet te harden – het is eigenlijk net op de grens van wat je aankan. Maar goed, de keuze voor een boek maak je uiteindelijk intuïtief dus ik vind het moeilijk om terug te halen wat het exact geweest is.’

‘Een verkeerde inschatting heb ik gedaan met bestseller Eten, bidden en beminnen van Elizabeth Gilbert. De Engelse agent die dat verkocht zei tegen ons: dit is écht wat voor Artemis – wij richten ons specifiek op vrouwen hè. Na 80 pagina’s dacht ik: nou nee. Het sprak me niet aan. Ik kon me erg slecht identificeren met die vrouw die dweilend op de keukenvloer lag na haar echtscheiding. Het was me te Amerikaans, geloof ik. Maar daarna denk je wel stom, stom, stom.’