De Luizenmoeder S02E06: Obesi-tas en kinder-HIV

Foto credits: AVROTROS

Bij het recenseren van een aflevering van De Luizenmoeder is de mogelijkheid tot terugkijken geen overbodige luxe. In zo’n hoog tempo volgen de quotebare dialogen zich vaak op. De eerste scène uit aflevering 6, waarin het team van Openbare Basisschool De Klimop brainstormt over het nieuwe goede doel voor hun jaarlijkse sponsorloop, zou je haast wel in zijn geheel kunnen overschrijven. Want wéér rennen voor kanker, dat kan natuurlijk niet, zelfs al doet kanker het altijd heel goed. (‘Het is zó herkenbaar’). Juf Ank (Ilse Warringa) oppert hongerige kindertjes in een willekeurig Afrikaans land, behalve Kenia (‘daar zijn ze wel arm, maar niet hongerig’). Schooldirecteur Anton (Diederik Ebbinge) wil juist eens wat anders dan altijd maar honger, honger, honger. Dus heeft hij een briljante ingeving: kinder-HIV! ‘Wij gaan ervoor zorgen dat alle Afrikaanse kindjes hun medicijntjes krijgen. Voor de rest van hun leven.’ Anton heeft zelfs al de slogan met bijbehorende T-shirts (a tien euro per stuk) paraat: ‘Snif snif kinder-HIV.’

De sponsorloop zelf is weer een feest der herkenning voor iedere ouder, leerkracht en kind die er weleens mee te maken heeft gehad, waarbij er altijd wel één ouder net ietsje competitiever is dan de anderen. Moeder Ursula (Maaike Martens) zet alles op alles zodat dochter Isa de prijs voor het meeste binnengehaalde sponsorgeld – een rauwe groentetaart – binnen kan slepen. De bank en de bakker heeft ze al binnen.

De goede doelenloop biedt ook een handig bruggetje naar Juf Ank en haar strijd tegen overgewicht. Alle slechte suikers verdwijnen direct vanuit de broodtrommeltjes in de ‘obesi-tas’, uit ‘sooo… lidariteit voor de ooo… bese kinderen in de klas.’ ‘Wat vind ik dit gek’, roept ze uit wanneer ze de moeder van Ahmed op een kruidkoek betrapt. ‘Zo bezorgen jullie jezelf een nog slechtere naam dan jullie al hebben.’

Haar meeste strijdvaardigheid gaat uit naar Youandi, de dochter van Kim (Rian Gerritsen) en volgens Juf Ank ‘randje obees’. ‘Ze heeft gewoon zware botten’, verdedigt Kim haar dochter. Juf Ank wil er niets van horen. ‘Straks gaat ze jou achterna, dat wil je toch niet op je geweten hebben?’ De gekwetste blik van Kim is één van de meest kwetsbare momenten uit de serie, maar valt daardoor ook wel een beetje uit de toon.

De meeste personages worden met het verloop van dit tweede seizoen namelijk steeds dikker aangezet, soms zelfs op het karikaturale af. Vooral Karel lijkt hard op weg de kroon van Anton als meest bekrompen betweter uit de serie te stelen. In deze aflevering wint Karel met gemak, zelfs wanneer Anton tijdens de sponsorloop – onvermijdelijk – een kind omverloopt. ‘Ik begrijp wel waarom jullie dit belangrijk vinden’, meldt hij de papa’s (Rop Verheijen, André Dongelmans) van Rianne, die zich opwinden over de term kinder-HIV (‘HIV is HIV’). ‘Bij jullie is het toch ook begonnen. Is geen verwijt hoor.’ Om er vervolgens nog even achteraan te plakken dat hun geadopteerde dochter Rianne vast een hele goede sprinter is, met haar korte Aziatische beentjes.

Als kijker ben je hier inmiddels zo aan gewend dat, wanneer moeder Kim Juf Ank - terecht - aanspreekt over hoe ze gevoelige, achtjarige kinderen nu al een eetstoornis aanpraat, dit eigenlijk een beetje uit de lucht komt vallen. Hoewel het Juf Ank siert dat ze haar ongelijk toegeeft en excuses maakt, voelt het ook een beetje laat, zeker zo in de laatste aflevering voor de seizoensfinale.

Datzelfde geldt voor het verhaallijntje over moeder Hannah (Jennifer Hoffman) en Volkert de conciërge (Henry van Loon). Was hun voorzichtig ontluikende romance  een belangrijk onderdeel van het eerste seizoen, in seizoen 2 hebben de toekomstige tortelduifjes nog amper een paar woorden met elkaar gewisseld, of überhaupt scènes met elkaar gedeeld. Nu pikt de serie die draad opeens weer op, en dan ook direct in sneltreinvaart: Hannah vraagt Volkert mee uit. Waar dat in aflevering 1 heel welkom was geweest, is nu je eigen eerste reactie een beetje zoals die van Volkert: alsof de jager aan Bambi vraagt of die zin heeft in hertenbout.