Column: vrouwen, Murphy en Hollywood

In de zomer van 2018 was het even wereldnieuws: Robert Redford (toen 81) had in een interview – ter promotie van zijn nieuwste film The Old Man & the Gun – aangegeven dat dit ook zijn laatste filmoptreden zou zijn. Uiteindelijk bleek de soep minder warm gegeten te worden dan deze werd opgediend (een paar maanden later gaf Redford aan dat zijn declaratie wellicht iets te voorbarig was), maar even schaarde hij zich bij collega’s als Cary Grant, Sean Connery, Gene Hackman en Daniel Day-Lewis, die allemaal publiekelijk lieten weten het acteerleven vaarwel te zeggen.

Wat mij vooral opviel aan het hele mediacircus was hoe het opnieuw de kloof blootlegde tussen acteurs en actrices in Hollywood. Zou je je een dergelijke proclamatie kunnen voorstellen van Meryl Streep (70), Helen Mirren (74) of Diane Keaton (74)? 'Sorry Hollywood, stop maar met al jullie mooie aanbiedingen. Ik ga met pensioen!' (Cameron Diaz schijnt, na Annie in 2014, wel echt gestopt te zijn, om zich meer op zichzelf, en haar familie te kunnen richten). Streep, Mirren en Keaton zijn dan ook nog eens de uitschieters; de actrices op leeftijd die nog wel met enige regelmaat aan de bak komen. Hard roepen dat je met pensioen gaat terwijl je toch al geen rollen meer aangeboden krijgt, heeft gek genoeg toch iets minder nieuwswaarde.

Die dalende lijn begint voor actrices al behoorlijk vroeg, zo rond de veertig jaar, wanneer ze al snel afgewimpeld worden met bijrollen als moeder, tante of excentrieke buurvrouw (iets waar ook hilarisch de draak mee werd gestoken in The Comeback, waarin de veertigjarige voormalige tv-ster Valerie Cherish/Lisa Kudrow wordt gecast in een Friends-achtige sitcom, maar dan als komische bijfiguur Aunt Sassy).

Hoe ouder, hoe moeilijker. Dat geldt misschien nog wel meer voor televisie dan voor film, waar een grote naam de kijker ook nog eens over meerdere seizoenen aan zich moet zien te binden. Christine Baranski (68) is momenteel een van de positieve voorbeelden, als advocate Diane Lockhart in The Good Fight. En dan zijn er uiteraard nog Jane Fonda (82) en Lily Tomlin (80) in de Netflix-komedie Grace and Frankie , die volgend jaar zijn zevende en laatste seizoen gaat beleven. De serie is niet alleen baanbrekend vanwege het feit dat deze draait om twee tachtigjarige vrouwen, maar ook nog eens om tachtigjarige vrouwen met een gezonde seks-drive.

Toch zijn zij meer uitzondering dan regel. Feit blijft dat er voor vrouwen van boven de vijftig, laat staan zestig, nog maar weinig echt sappige rollen te vinden zijn. Althans, tot tv-maker Ryan Murphy (Nip/Tuck, Glee, American Crime Story , Pose ) ten tonele verscheen. De excessief productieve Murphy houdt de laatste jaren zo’n beetje eigenhandig de vrouwelijke zestigplussers aan het werk. Het begon allemaal in 2011 met Jessica Lange (toen 62) en Frances Conroy (toen 58) in het eerste seizoen van American Horror Story , later zouden onder anderen Kathy Bates (71) en Angela Bassett (61) volgen. Hij trok de lijn door in andere series, zoals Hollywood (Holland Taylor, 77; Patti LuPone, 71). Voor Feud wist hij zowel Lange als Susan Sarandon (73) voor de rollen van respectievelijk Joan Crawford en Bette Davis te strikken.

In het tweede seizoen van The Politician – sinds 19 juni op Netflix – zet Murphy Judith Light (71) en Bette Midler (74) in de schijnwerpers als politicus Dede Standish en haar trouwe rechterhand Hadassah Gold. Beiden zijn ze waardige tegenstanders voor Payton Hobart (Ben Platt, 26), die aast op de senatorsstoel van Dede. Light was al wel bezig met een kleine renaissance, met haar memorabele optreden in Transparent , en gooit zich vol enthousiasme in de rol van New Yorkse senator die er een ‘throuple’ op nahoudt met Teddy Sears en Miles Dyson , pardon, Joe Morton. Maar Midler blaast echt iedereen van het scherm, zeker  jonge tegenspelers als Lucy Boyton (26), die gestalte geeft aan Astrid Sloan.

Hoe fijn het ook is om Midler weer in actie te zien – er staat ook nog een First Wives Club-reünie in de planning met Goldie Hawn (74) en Diane Keaton – het drukt je wel weer met de neus op de feiten. Hoe groot is de kans dat we de jonge actrices in The Politician zoals Boyton, Zoey Deutch (25) en Julia Schlaepfer (25) over twintig jaar nog tegen gaan komen?