Column Sinan Can: Johan

In een onopvallend straatje in de Brusselse wijk Molenbeek staat een oud pand met vrolijk gekleurde mozaïeken op de gevel. De deur wordt geopend en ik loop de trap op die aan alle kanten kraakt. De mevrouw die mij heeft binnengelaten wijst me de kamer waar ik mag gaan zitten. Een oude werkkamer, waar de tijd heeft stilgestaan. Niet veel later komt Johan Leman binnen en nog voordat we gaan zitten, heeft hij twintig vragen op me afgevuurd. Johan vertelt dat hij al veertig jaar in dit pand werkt.

De Foyer is een plek waar alle kleuren en geuren van de Molenbeekse gemeenschap samenkomen én samenleven, met speciale focus op kinderen en jongeren. Johan, een pater-dominicaan en emeritus-hoogleraar in sociale en culturele antropologie, is al lang met pensioen maar zou geen dag thuis kunnen zitten. Daarom blijft bij verbonden aan de Foyer, zijn grote liefde zoals hij zegt.

Om Molenbeek, een wijk met multi problematiek rond armoede, werkeloosheid, radicalisme, criminaliteit, is veel te doen. Door rechts-extremistische Belgen wordt het steevast de jihadwijk van Europa genoemd. Johan schudt zijn hoofd, geef mensen liefde en aandacht, maar vooral perspectief. Zijn motto: behandel mensen met respect en gelijkwaardigheid als je het beste uit ze wil halen: ‘De afgelopen jaren is dat hier niet gebeurd en dat heeft ervoor gezorgd dat jonge mensen hun toevlucht zochten in criminaliteit of radicalisme. Dat geldt overigens voor een kleine groep mensen, het overgrote deel probeert iets van het leven te maken, hoe moeilijk dat soms ook is. Weet je hoe mijn eerste werkdag in 1981 was? Ik zat hier in deze kamer en beneden werd de deur ingetrapt. Twee jonge mannen met messen stonden in de gang.

Ze wilden dat ik hun protectiegeld betaalde. Door rustig te blijven en met ze in gesprek te gaan,  dropen ze uiteindelijk af. Ik had toen kunnen zeggen: ik stop ermee, maar voor mij was het ’t bewijs dat ik hier moest blijven, dat er veel werk aan de winkel was. Ik hoop dat wij met de Foyer – ook al is het maar heel klein – het verschil in deze wijk hebben kunnen maken. En nee, dat werk is nog lang niet af.’

Meer Sinan Can? Lees iedere week zijn column in de VARAgids!