Column: de troostende werking van live tv

Foto credit: Soho Theatre

Een kleine maand geleden zat ik – voor een artikel voor een danswebsite – stipt om 19:30 uur klaar op de Facebook-pagina van het Londense danstheater Sadler’s Wells, voor de screening van de performance van Deluxe, de nieuwste voorstelling van BalletBoyz. Deze ‘live’ streaming (de opnames waren van eerder) gebeurde precies op de dag en op het moment dat de voorstelling eigenlijk in Sadler’s Wells van start had moeten gaan, had het corona-virus geen roet in het eten gegooid.

Het online (en vaak gratis) aanbieden van content is een van de creatieve manieren waarop de vele door het corona-virus getroffen culturele instellingen contact proberen te houden met hun publiek. Sadler’s Wells is zeker niet de enige. Zo kan je via de website van het Nationale Opera en Ballet gratis kijken naar de splinternieuwe opera Ritratto, die eigenlijk op 21 maart in een fysiek theater zijn wereldpremière zou beleven. Via Soho on Demand kan je tegen een kleine vergoeding (4 pond) kijken naar Fleabag, de sublieme theatersolo van en met Phoebe Waller-Bridge, waarop de gelijknamige tv-serie gebaseerd is.

Ook zeker het streamen waard: vanaf 30 april stelt National Theatre Live de registraties van beide theaterversies van Frankenstein van regisseur Danny Boyle (inderdaad, die van Slumdog Millionaire en Trainspotting) gratis beschikbaar. De hoofdrollen worden vertolkt door twee voormalige Sherlocks: Benedict Cumberbatch (Sherlock) en Jonny Lee Miller (Elementary). In de ene versie speelt Cumberbatch het monster en Miller professor Frankenstein, in de andere zijn de rollen omgedraaid.

In de meeste gevallen worden de voorstellingen eerst live gestreamd, daarna zijn ze nog zeven dagen beschikbaar.

De kracht van live streaming, het samenkomen op een specifiek moment om dan met z’n allen van start te gaan, raakt wel een beetje aan de column die collega Omar Larabi afgelopen week schreef over de voor- en nadelen van bingen tegenover gespreid kijken. Een serie waarvan elke week een nieuwe aflevering verschijnt – in plaats van dat alles er in een keer wordt opgezet – zorgt voor aandachtiger kijken. Toch zit er nog wel een belangrijk verschil tussen het elke week een aflevering vrijgeven (waarna de kijker alsnog zelf bepaalt wanneer hij de aflevering consumeert) zoals Netflix dat bij Better Call Saul doet, en het ‘community’ gevoel dat kan komen kijken bij ‘echte’ live tv wanneer iedereen op hetzelfde moment klaarzit.   

Iets dat ook zeker voelbaar was tijdens het live kijken van Deluxe. Toegegeven, zo’n livestream op Facebook inclusief de continue stroom omhoog fladderende emoji’s is even wennen, maar het versterkte wel heel erg het gevoel dat we allemaal - op het hoogtepunt zo’n tweeduizend man afkomstig uit Finland, Bosnië-Herzegovina, New York en zelfs Nieuw-Zeeland - op hetzelfde moment naar hetzelfde aan het kijken waren.

Live tv kan eenzelfde soort gedeelde ervaring bieden. En dan maakt het eigenlijk niet uit of je nu tegelijkertijd achter de buis of tablet aan het kijken bent naar de nieuwste aflevering van Boer Zoekt Vrouw, de finale van Wie is de Mol? of de tigste persconferentie van premier Rutte, terwijl je al dan niet simultaan meetwittert over de meest recente mollenstreek, de zoveelste verkleedpartij van boer Geert Jan of het gebaar van de dag van onze favoriete tolk Irma. Nu mijn moeder door de coronacrisis uit voorzorg haar vaste oppasdag met haar kleinzoon moet missen, kijken wij bijvoorbeeld elke avond tegelijkertijd naar het Jeugdjournaal (op zaterdag gevolgd door De Smerige Quiz) zodat ze iets gedeelds hebben om daarna, tijdens hun dagelijkse telefoontje, over te praten.  

Dus in plaats van dat je je thuis in je eentje op je eigen tempo door de hele James Bond -collectie (tot 19 mei beschikbaar bij Videoland) heen zit te werken, geeft live tv ons juist een momentje van verbondenheid: zelfs al zitten we nu allemaal noodgedwongen achter onze eigen computer of tv, dit moment, deze ervaring, delen we even samen. Het is een troostende gedachte. Zeker nu.