Column Claudia de Breij: Rammstein

Rammstein-zanger Till Lindeman wordt beschuldigd van seksueel misbruik. Eerst deed één vrouw haar mond open over hoe ze was geselecteerd om op rij 0 te mogen staan (dus nog voor de dranghekken, vlak bij de band) en zichzelf daarna vol blauwe plekken terugvond omdat ze bij de afterparty geen seks wilde met de zanger. Met haar verhaal trok ze het deksel van de beerput. Andere vrouwen vertelden dat ze zo’n zelfde selectie hadden
doorstaan, waarna backstage hardhandige, eenzijdig plezierige (ja, voor hem) seks met Lindeman volgde.
Niemand had er eerder haar mond over open gedaan, maar nu waren de virtuele dranghekken weg en stroomden de verhalen. 

De band gaat zelf ook onderzoek doen naar het misbruik, las ik. Ik moest er een beetje van overgeven in mijn mond. Dat zo’n originele, artistieke band precies hetzelfde blijkt te doen als al die burgerlijke kutbedrijven en -instellingen: ontkennen, verwarring zaaien, zogenaamd neutrale termen gebruiken om de boel mee stil te leggen en vooral de winstgevende handel en wandel niet te veel verstoren.

Niks aan de hand hoor, Till Lindeman herkent zich niet in de verhalen. Maar het lied ‘Pussy’ wordt niet meer gespeeld. Het reuzenpeniskanon dat het publiek op commando van Till Lindeman met schuim onderspoot staat ook niet meer op het toneel. De vrouw die in dienst van de band de vermeende selectie voor rij 0 altijd deed, is inmiddels ontslagen. Verder niks aan de hand hoor. We gaan zelf onderzoek doen. Tot de bodem! 

Dit maakt opnieuw duidelijk hoe dubbel alles rond grensoverschrijdend gedrag is. Nu Rammstein het zegt valt het echt op, maar ook bij televisieprogramma’s, politieke partijen en bedrijven is de reflex: we gaan het onderzoeken. Dan wordt er een extern bedrijf ingehuurd, dat in sommige gevallen zelfs wordt betaald door de belanghebbende. Is het niet tijd dat we hier eens een overheidsinstelling voor optuigen? Hoe kun je integriteitsonderzoek overlaten aan de markt? Integriteit en de markt zijn per definitie tegenovergesteld. Anderzijds; integriteit en de overheid gaan ook al een poosje niet zo lekker samen. 

Maar wat dan? Wij als publiek kunnen het ook niet oplossen. Wij gissen maar. ‘Je hoort niks meer over Borsato, hè? Toch onschuldig dan, denk ik?’ zei laatst een vriendin tegen me. Nee, de zaak loopt nog. Intussen vullen wij de gebrekkige informatie aan met onze eigen onderbuik. ‘Ik vind het niks voor hem. Volgens mij is die aangeefster gewoon een gek wijf ’. ‘Nou, ik hoorde altijd al wel rare verhalen over hem, hoor.
En het onderzoek duurt niet voor niks zo lang.’ We raaskallen maar wat en verzinnen een waarheid die ons uitkomt. Dat doet geen recht aan plegers, maar ook niet aan slachtoffers.

Het meest dubbele van alles vind ik dit: enerzijds is er de (vrij nieuwe) gouden regel: geloof de slachtoffers. Zo’n ervaring is erg zwaar om te delen, gaat gepaard met schaamte en schuldgevoel en komt daarom vaak pas jaren later naar buiten. Dat doet toch niemand voor haar lol? Toch is de reflex vaak wantrouwen. ‘Misschien liegt ze wel.’ Uit onderzoek blijkt dat in 4% van de gevallen dat zo is.

In 96% van de gevallen spreekt het slachtoffer dus de waarheid, maar een oude gouden regel luidt: een verdachte is onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Dus tot je zeker weet wat er gebeurd is, moet je het slachtoffer geloven, maar ook de dader. Unmöglich.

Daar zou Rammstein nou eens een mooi liedje over moeten maken.