Column Claudia de Breij: André

Integriteit is het juiste doen, ook als niemand kijkt.
Wie écht deugt, maar echt, zo enorm deugt dat hij tussen het Rutger Bregman lezen door af en toe ook daadwerkelijk iets voor een ander dóet, die doet dat (ook) zonder publiek.
Datzelfde zou je kunnen zeggen voor ‘leuk zijn’.
Wie écht leuk is, is dat altijd. Ook als er geen camera’s bij zijn, ook als er geen volle zaal zit. Er zijn genoeg mensen die op televisie warm overkomen, belangstellend en vol humor, maar als je ze in het wild tegenkomt zeuren ze tegen redacteuren en blaffen ze naar visagistes. Andersom komt ook voor; sommige mensen doen er alles aan om zo chagrijnig over te komen dat het in hun buurt altijd kijkcijferopwekkend onveilig is, maar in het echt zijn Marcel van Roosmalen en Johan Derksen veel aardiger dan hun verdienmodel ze toestaat.
Er zijn ook mensen, een paar maar, die verschrikkelijk leuk lijken en dat ook zijn.

Ik heb het over André van Duin. Afgelopen 4 en 5 mei speelde hij een prominente rol. Zijn speech op de Dam was moedig en ontroerend, zijn optreden op 5 mei in Carré heerlijk aanstekelijk. Op de sociale media raakten we er niet over uitgepraat. André van Duin is na jaren van topamusement met een gek hoedje en een raar stemmetje geleidelijk aan zichzelf geworden en zo mogelijk nóg leuker. We lachen om hem, maar hij gaat ons ook voor in verdriet. We weten wat hij mist, of beter gezegd, wie hij mist, en juist daarom moeten we nog harder met hem meelachen als hij tegen de klippen op weer wat van het leven staat te maken – voor het oog van de camera.

Integriteit is het juiste doen, ook als niemand kijkt.
Leuk zijn is een grap maken, ook als niemand lijkt te luisteren.

Tijdens de repetities voor het 5 mei-concert werd alle solisten gevraagd tijdens het lied ‘Daarom zijn we vrij’, gezongen door Stef Bos, vast op te komen lopen. Dan stonden we vast mooi klaar voor het traditionele ‘We’ll meet again’ aan het slot. Op anderhalve meter van elkaar geplaceerd door de vloerregisseur stond André achter mij. ‘Wat moeten we nou doen?’ vroeg hij. ‘Niks, Stef zingt dit, wij moeten er gewoon bij staan voor straks alvast!’ fluisterde ik. ‘Dus we hoeven niks te doen?’ vroeg André nog eens. ‘Integer kijken,’ siste ik. ‘Oh ja. Dat kunnen we.’

Stef Bos zong met volle overgave de laatste regels van zijn lied. Wij liepen met zijn allen op, en gingen in formatie staan. Zwijgend. Het Metropole Orkest naderde de climax, violisten streken hun biceps zuur, wij zwegen en keken betekenisvol. Stef Bos leunde achterover voor zijn laatste noten, hij gaf alles, wij stonden erbij en keken ernaar. ‘Daarom, zijn, wij, vrij!’ zong Stef, de paukenist sloeg een drumvel stuk, de blazers hoestten een long op, Stef en de muzikanten gaven álles en wij stonden erbij en zwegen. De stilte keerde weer. Een gewijde stilte, een monumentaal moment, enkel onderbroken door een vraag van André van Duin: ‘Hoe was ik?