Black Mirror S01-06: wat zijn de beste afleveringen?

Black Mirror is een zogenaamde anthologie serie, elke aflevering staat op zich. Maar welke moet je écht gezien hebben? En welke kan je beter overslaan?

1. Be Right Back (S02E01)
Martha (Hayley Atwell, Agent Carter) is ontroostbaar wanneer haar vriend Ash (Domhnall Gleeson) plots overlijdt. Maar wat als hij via social media door kan leven? Een klein maar heel erg fijn drama over rouwverwerking, met een bitterzoet einde dat je blijft achtervolgen.

2. Nosedive (S03E01)
In een wereld waar alles draait om je social media status, gaat carrièrevrouw Lacie (Bryce Dallas Howard, Jurassic World) door diepe (héél diepe) dalen voor een topwaardering. Een ijzersterke satire met zelfs een sprankje hoop.

3. The National Anthem (S01E01)
Een geliefde Britse prinses is ontvoerd en alleen de premier (Rory Kinnear, Men) kan haar redden…door seks te hebben met een varken op live-tv. Met zo’n pitch mag het gerust een wonder heten dat deze pilot ooit is gemaakt, maar showrunner Charlie Brooker lost alle beloftes in. Beste quote: ‘Doe het vooral rustig aan. Haast kan verward worden met enthousiasme.’

4. USS Callister (S04E02)
Waar series als Star Trek: Discovery en The Orville zich veelal blindstaren op het reusachtige erfgoed dat Star Trek heet, laat Black Mirror zien dat het ook anders kan. USS Callister is zowel een uitbundige ode aan vintage ruimteopera’s als een aangrijpend en duister drama met een onverwachte twist. Met sterk spel van Jesse Plemons (zeg maar het stuurse broertje van Matt Damon) en een glansrol voor Cristin Miloti (Palm Springs).

5. The Entire History of You (S01E03)
Een interne harde schijf registreert alles wat je ziet. Fijn voor getuigenverklaringen, minder fijn voor je relatie. The Entire History of You is Black Mirror in een notendop: hoe handig, leuk of goedbedoeld ook, de combinatie mens en technologie is vragen om problemen.

6. White Bear (S02E02)
Zeggen dat Brooker en kompanen er een cynisch wereldbeeld op na houden is een understatement, maar nergens zijn ze zo wreed als in White Bear, waar een jonge vrouw wakker wordt in een wereld waar negentig procent van de mensheid is gehersenspoeld en de rest als prooi wordt opgejaagd. Een aflevering die je aan het denken zet, en je nooit meer opnieuw wil zien.

7. Joan is Awful (S0601)
Voor Black Mirror is geen enkel huisje heilig. Dus is de openingsaflevering van seizoen 6 – exclusief te zien bij Netflix – een allesbehalve verholen aanklacht tegen on demand-aanbieders zoals, je raadt het al, Netflix. Het weinig opzienbarende leven van Joan (Annie Murphy, Schitt’s Creek) wordt ongevraagd gebruikt als inspiratie voor een nieuw tv-drama, met Salma Hayek in de hoofdrol. Hilarisch en vlijmscherp, met als hoogtepunt een vunzige vloeksessie van Hayek als Hayek (‘Heeft mijn kontgat dan geen rechten?!?’).

8. Arkangel (S04E01)
Soms werken de simpelste uitgangspunten het beste. Be Right Back stelde zichzelf de vraag: wat als je je dode geliefde kan doen herleven? In Arkangel staat een alleenstaande moeder (Rosemarie DeWitt) voor een moreel dilemma: wat als je een apparaatje hebt waarmee je je kind altijd in de gaten kunt houden? Geregisseerd door Jodie Foster.

9. White Christmas (kerstspecial)
Twee mannen (Jon Hamm, Rafe Spall) zitten samen vast in een ingesneeuwde blokhut. Maar waarom? Deze meest deprimerende kerstspecial ooit zit boordevol interessante ideeën (een kopie van jezelf als huisslaaf, iemand kunnen blokkeren op Facebook én in het echt), maar misschien net iets teveel.

10. Hated in the Nation (S03E06)
Detective Parke (Kelly MacDonald, Brave) ontdekt een lugubere link tussen een aantal mysterieuze moorden en de ‘hates’ die de slachtoffers op social media kregen. Werkt zowel als solide detective én als aanklacht tegen anoniem haatzaaien. Speurneuzenduo MacDonald en Faye Marsay (Game of Thrones) willen we best vaker zien.

11. Demon 79 (S0605)
Met Demon 79 gaat Black Mirror op de meer klassieke horrortour. Een schuchtere schoenenverkoper (Anjana Vasan, We Are Lady Parts) roept per ongeluk een demoon (Paapa Essiedu) op, die haar opdraagt binnen drie dagen drie mensen te vermoorden, anders zal de wereld vergaan. Het vaste Black Mirror element – technologie + mens = geen goed idee – ontbreekt, maar een naderende Apocalyps past dan wel weer perfect in Charlie Brookers straatje.

12. Fifteen Million Merits (S01E02)
In de verre toekomst wordt alles betaald (en bepaald) door ‘merits’, virtueel geld dat kan worden ingewisseld voor porno, eten en een auditie voor een talentenshow. Eén medewerker komt in opstand, maar uiteindelijk zijn er geen winnaars, alleen verliezers. De meest futuristische bijdrage in de reeks, maar toch op een ongemakkelijke manier niet heel ver van je bed. Met een vroege rol voor Daniel Kaluuya (Get Out).

13. Smithereens (S0502)
In een matig vijfde seizoen vormt Smithereens het voornaamste lichtpuntje (wat betreft kwaliteit dan, niet wat betreft optimisme). Dat komt vooral door het zowel intense als kwetsbare optreden van Andrew Scott (Fleabag, Sherlock) als een man die niets meer te verliezen heeft. De reden waarom is hartverscheurend - en helaas maar al te actueel.

14. Loch Henry (S06E02)
Wanneer een filmstudent zijn vriendinnetje meeneemt naar zijn Schotse geboortedorp, krijgt zij een briljant idee: waarom niet een true crime documentaire maken over de zonderlinge buurtgenoot die nietsvermoedende toeristen ontvoerde en vermoordde? Een Black Mirror zoals we van Black Mirror verwachten: met een onverwachte twist en een cynisch einde.

15. Hang the DJ (S04E04)
Op zoek naar die zeldzame Black Mirror-aflevering met een optimistische boodschap? Dan ben je bij Hang the DJ en San Junipero (zie hieronder) aan het juiste adres. De licht satirische toets (geavanceerde dating app laat voor de kandidaten niets aan eigen initiatief en denkwerk over) geeft Hang the DJ net iets meer scherpte.

16. San Junipero (S03E04)
Twee jonge vrouwen ontmoeten elkaar in een discotheek in het idyllische San Junipero, waar het elk weekend een ander decennium is, maar waar je wel om twaalf uur thuis moet zijn. Iedereen heeft lol, van de acteurs tot de setdesigners. Het zeldzame happy end voelt wel afgeraffeld.

17. Crocodile (S04E03)
Als regisseur John Hillcoat (The Road, The Proposition) ooit een boek van Patricia Highsmith zou verfilmen, dat zou het er waarschijnlijk zo uitzien. Mia (Andrea Riseborough) neemt in haar jonge jaren één ondoordachte beslissing. Vanaf dat moment staat een noodlottige afloop vast.

18. Beyond the Sea (S06E03)
Geen goede daad blijft onbestraft in het retrofuturistische Beyond the Sea. Ruimtereizigers David (Josh Hartnett, Oppenheimer) en Cliff (Aaron Paul, Breaking Bad) kunnen tijdens hun reis hun bewustzijn tijdelijk uploaden naar een kunstmatige kloon op aarde. Wanneer Davids kloon uitvalt, biedt Cliff die van hem aan. Black Mirror op zijn meest nihilistisch.

19. Striking Vipers (S05E01)
Oude studievrienden Danny (Anthony Mackie, Avengers) en Karl (Yahya Abdul-Mateen II, Candyman) doorbreken de dagelijkse sleur met het spelen van een revolutionair nieuw computerspel waarin het voelt alsof ze zelf ook echt de personages zijn. Striking Vipers begint met interessante vragen over (seksuele) identiteit, maar lijkt niet geïnteresseerd in de antwoorden.

20. Men Against Fire (S03E05)
In de nabije toekomst moeten soldaten als Stripe het opnemen tegen een afschrikwekkende vijand. Maar is de vijand eigenlijk wel zo eng als gedacht? Geen serie over dystopische toekomstvisioenen is natuurlijk compleet zonder een aflevering met Derde Rijk-motieven. Deze twist zie je helaas al van verre aankomen.

21. Metalhead (S04E05)
Een mistroostige sfeer? Check! Een meedogenloze killerrobot (een kruising tussen een Terminator en een RoboDog)? Check! Een bereidwille actrice en trefzekere regisseur? Check, check, dubbelcheck! Alleen jammer van het karige verhaallijntje.

22. Shut up and Dance (S03E03)
Een sociaal onhandige jongen (Alex Lawther, The End of the F***king World) wordt gechanteerd met compromitterende beelden en volbrengt de meest vreselijke opdrachten. White Bear Light.

23. Playtest (S03E02)
Jonge backpacker Cooper (Wyatt Russell, zoon van Kurt) doet mee aan een proeftest voor een nieuw horrorspel, waarin je eigen brein je grootste vijand is. Noch de sympathieke hoofdrolspeler noch de aflevering zelf komen door de testfase.

24. The Waldo Moment (S02E03)
Eén van de weinige afleveringen uit de Black Mirror-serie die je echt met een gerust hart kunt overslaan, zelfs al bleek deze cynische toekomstvisie – in een wereld na President Trump – achteraf wel heel erg voorspellend. Een grofgebekte virtuele beer genaamd Waldo doet mee aan de verkiezingen. Zijn flauwe grappen vallen in de smaak. *Gaap*

25. The Black Museum (S04E06)
Zelfs de aanwezigheid van Letitia Wright (Black Panther) kan deze episode niet redden. Het idee van een museum vol relikwieën van eerdere afleveringen is leuk, maar de drie korte verhaaltjes die de aflevering tot een afgerond geheel moeten maken lijken zo uit de prullenbak voor afgewezen materiaal van eerdere Black Mirror brainstormsessies te zijn gevist.

26. Rachel, Jack and Ashley Too (S05E03)
In het gladgestreken Rachel, Jack en Ashley Too lijkt Brooker zich te richten op een jonger publiek. Een fout die hij daarna – gelukkig – niet meer zou maken. Eenzame tiener Rachel (Angourie Rice, Mare of Easttown) krijgt van haar vader een Ashley Too, een immer opgewekte robotpop die precies klinkt en zingt als haar grote idool Ashley O (Miley Cyrus). Wanneer de echte Ashley in de problemen raakt, start Ashley Too een reddingsoperatie. Een rechttoe rechtaan Black Mirror zonder verrassingen of scherpe randjes, maar wel met een auto met donzige hondenoren.

27. Mazey Day (S06E02)
Wanneer grof geld wordt beloofd voor de eerste verse foto van verdwenen filmster Mazey Day, besluit een gedesillusioneerde paparazzi-fotografe (Zazie Beets, Atlanta) toch weer haar camera op te pakken. Net als in Demon 79 kiest Brooker voor traditionele horror in plaats van de gebruikelijke technodystopia, maar hier komt de plot niet verder dan een half uitgewerkt idee – wat als Mazey Day écht een goede reden heeft om zich terug te trekken? – en het feit dat het woord ‘shoot’ (schieten) in de zin ‘Shoot me’ op twee manieren kan worden uitgelegd.

Black Mirror S01 t/m S06, allemaal te zien bij Netflix.