Archive 81 S01E01-E03: traag maar veelbelovend mysterie

Een archivist met een passie voor restauratie ontvangt op een dag een vertrouwelijke opdracht: een zwaar gehavende filmcassette. Op de beelden ontdekt hij het doctoraalproject van antropologiestudent Melody Pendras (Dina Shihabi, Altered Carbon ) die de bewoners van het Vissergebouw interviewt, een New Yorks appartementencomplex dat kort na de opnames in 1994 tot de grond toe afbrandde. Weinig bijzonders te zien op de band, maar dan stapt zijn anonieme opdrachtgever uit de schaduw. Hij onthult zichzelf als Virgil Davenport (Martin Donovan) van het obscure bedrijf LMG. Hij blijkt nog over een hele stapel aan soortgelijke cassettes te beschikken - het titulaire archief 81. Davenport biedt Dan Turner (Mamoudou Athie, Black Box ) een ton om de hele handel te digitaliseren, een aanbod dat de jonge archivist niet kan weerstaan. Zijn nieuwe werkgever stelt één voorwaarde: de verbrande tapes verkeren in zo’n broze staat dat ze niet verplaatst mogen worden. Turner zal dus tijdelijk naar hun geïsoleerde onderzoekslab in het Catskillgebergte moeten verhuizen. Geen slechte deal voor een millennial, en het project verloopt aanvankelijk van een leien dakje. Maar al snel duikt een geheimzinnige sekte op in Pendras’ filmproject. En wanneer Turner ook zijn eigen vader op de beelden ontwaart, begrijpt hij dat er meer geheimen in de verbrande cassettes smeulen.

Het gebeurt steeds vaker dat scripted podcasts zo’n enthousiaste fanbase ontwikkelen dat ze ook in Hollywood worden opgemerkt. Denk bijvoorbeeld aan Limetown (2019), Homecoming (2018) en Equinox (2020). Ook Archive 81 kan zich aan dat rijtje toevoegen. De horrorpodcast van Dan Powell en Marc Sollinger stamt uit 2016 en heeft na drie seizoenen een grote schare luisteraars verzameld. Maar zoals voorgenoemde series bewijzen, is dat geen gegarandeerd recept voor succes. Als de moderne variatie op het klassieke hoorspel doen podcasts een groot beroep op de verbeelding, en er zijn nu eenmaal weinig zaken net zo angstaanjagend als ons eigen voorstellingsvermogen. En wellicht nog belangrijker: podcasts hebben een andere spanningsboog. Waar luisteraars gemakkelijk geboeid blijven terwijl ze intussen de keuken aanvegen, een rondje hardlopen of hun nieuwste breiproject afkanten, vereist een aflevering van een televisieserie een stuk meer concentratie van haar kijkers. En daar speelt showrunner Rebecca Sonnenshine een gevaarlijk spelletje mee.

De producer van hits als The Vampire Diaries en The Boys heeft de meest statische elementen uit het bronmateriaal vervangen door visueel interessante keuzes. Zo weet Sonnenshine de meeste valkuilen van het found footage-genre op innovatieve wijze te omzeilen. Toch kon ze het niet weerstaan om de korte afleveringen uit te rekken tot sessies van een uur per stuk. En met een tergend traag tempo dat slechts mondjesmaat met aanwijzingen strooit, vergt Sonnenshine veel van haar kijkers. Maar wie volhoudt, zal ontdekken dat het de moeite waard is.

Archive 81 is een slow burner , letterlijk. Het mysterie van het Vissergebouw en het lot van diens bewoners is er eentje die langzaam smeult onder de oppervlakte, maar wanneer de vlammen dan eindelijk oplaaien is het bij vlagen bloedstollend spannend. Toegegeven, naarmate de volledige tijdmanipulerende plot zich verder ontplooit, maakt het verhaal een aantal bokkesprongen die een flinke suspension-of-disbelief vereist. Maar de serie kan rekenen op een solide basis in het bronmateriaal.

Naast Sonnenshine is horrorgigant James Wan ( The Conjuring , Insidious ) aangehaakt als producent, met verder onder meer Paul Harris Boardman ( Devil’s Knot ) en Bobak Esfarjani ( WandaVision ) in het schrijfteam. Hun dialogen hadden hier en daar wat strakker gekund en ook het acteerwerk laat in de bijrollen wat te wensen over. De belangrijkste spelers weten echter te overtuigen, met Athie als centrum van zwaartekracht. Wie een goed mysterie wel kan waarderen, kan met Archive 81 dus ruimschoots zijn hart ophalen.