Apollo 10 ½: magische maar niet helemaal goed gelukte dwarsdoorsnede van 1969

Filmmaker Richard Linklater is een meester in het opwekken van nostalgie, zoals hij in Dazed and Confused (1993) en Boyhood (2012) al liet zien. In Apollo 10 1/2: A Space Age Childhood blikt hij – geboren in 1960 – terug op zijn jeugd aan de rand van Houston, 1969. Hij woonde in die tijd niet ver van het welbekende ruimtecentrum in de stad, en dus staat de animatiefilm – volgens Linklater geïnspireerd door de tekenfilms die destijds op zaterdagochtend op televisie te zien waren – in het teken van ruimtereizen. Het verhaal draait om de 9-jarige Stanley (Milo Coy is een soort stand-in voor Linklater) die door NASA wordt gerekruteerd om op een ruimtemissie te gaan omdat de ruimtecapsule die ze hebben gebouwd te klein is voor een volwassene.

Het grootste deel van de film is echter een terugblik waarin de volwassen Stanley (Jack Black is te horen in de voice-over) commentaar levert op het leven van toen. Zo zien we hoe het was om naar school te gaan, hoe technologie het leven begon te overheersen, hoe in de wijk waar Stanleys familie kwam te wonen een bowlingzaal werd gebouwd, en hoe je met ingeblikte ham een veelvoud aan gerechten kon maken. Ook geeft Linklater een overzicht van wat er op televisie was ( The Twilight Zone en consorten), welke films hip waren, en welke muziek (The Monkees) deze tijd domineerde.

Apollo 10 1/2: A Space Age Childhood voelt in die zin soms meer aan als documentaire, dan als een dromerig coming-of-age-relaas. Dat is niet per se een probleem, maar de vraag rijst wel: voor wie is deze film gemaakt? Als je kennis van de jaren zestig aardig op peil is, dan is de film een aaneenschakeling van dingen die je al kent. Als je niets weet van de jaren zestig, dan zal de film een aaneenschakeling zijn van ergernissen. Misschien is het grootste probleem dan ook dat Linklater soms te ver afdrijft van zijn persoonlijke ervaring van die tijd.

Want zodra hij dicht bij zichzelf is, stijgt hij tot grote hoogten, dan wordt hij een poëet. Zoals tegen het einde van de film, waarin hij zich weer betoont als de onvervalste melancholicus, wanneer Stanley op de achterbank van de auto na een dagje pretpark in slaap valt: 'Dit was de laatste fase van mijn jeugd waarin ik het comfort voelde van in slaap vallen in de auto, en zorgeloos kon wegdromen in de gedachte dat alles goed zou komen. De volgende ochtend werd je dan wakker in je eigen bed.'