Allemaal familie

Familiebedrijven hebben het – mede door regelgeving en concurrentie – moeilijker dan ooit.

Derde generatie zuurinlegger Oos Kesbeke legt de telefoon neer. De onderhandeling met de supermarkt over de prijs voor zijn potje augurken is mislukt. Ze zijn er niet uitgekomen en dus gaat de deal niet door. 'We willen een eerlijke prijs. Maar het wordt je vaak zo moeilijk gemaakt dat het bijna onmogelijk is om je hoofd boven water te houden. Maar mij krijgen ze er niet onder en ik zal er alles aan doen om te blijven bestaan', aldus Kesbeke, in de documentaireserie Boven water.

Ruim een jaar lang (juli 2020 tot september 2021) is het regisseursduo Veerle Neger en Daniel Aissfly on the wall bij vijf familiebedrijven: een vissersbedrijf, een kermisfamilie, drie zussen in het zwaar transport, een stomerij en de vader-zoononderneming van bovengenoemde Kesbeke. Bedrijven die 'onze Nederlandse identiteit vormen', geloven de regisseurs. 'Het zijn de familiebedrijven waar innovatie plaatsvindt, waar Hollandse producten op authentieke wijze en met menselijke waarde worden geproduceerd.' Zij verkeren momenteel in zwaar weer. Het voortbestaan van de in totaal 281.000 familiebedrijven is onzeker. ‘Daarom wilden wij een blik achter de voordeur bieden. Zodat je de emotie ervaart van een familiebedrijf dat vecht voor het voortbestaan. We hopen te laten zien wat er verloren kan gaan als er alleen grote bedrijven overblijven.’

Daar, achter die voordeur, proberen de ondernemers de dagelijkse praktijk van toenemende weten regelgeving en de vorderende concurrentiestrijd met grote bedrijven het hoofd te bieden. ‘Het is de macht der groten en de diepe portemonnee die er uiteindelijk voor zorgt dat je weggeconcurreerd wordt’.

Visser Chris Tanis ziet zijn werkgebied met de dag kleiner worden. Onder andere Brexit en de duurzaamheidsplannen van de overheid nemen mondjesmaat het resterende viswater over. ‘Waar we nu zijn, dat worden allemaal windmolens. Dus je hebt een grote kans dat je hier over een jaar niet meer kunt vissen. Zoveel blijft er niet over van ons Noordzeetje. Voor de visserman is er geen ruimte meer, daar komt het op neer.’ En dan zijn er nog de regeltjes, vertelt Ron Dekker, bemanningslid van Tanis: ‘Tegenwoordig moet je een koffer met papieren hebben.’

Lees verder in VARAgids 26 vanaf bladzijde 16.