Nederland tapte zelf 1,8 miljoen telefoniedata

Niet de Amerikanen, maar Nederlandse veiligheidsdiensten tapten eind 2012, begin 2013 1,8 miljoen 'metadata' aan satelliettelefonie en radioverkeer. Dat blijkt uit een brief van de ministers Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) en Jeanine Hennis (Defensie) aan de Tweede Kamer.

Volgens een woordvoerder van Plasterk gaat het nadrukkelijk niet om gesprekken of sms'jes tussen Nederlandse mobiele telefoontjes, zoals bij de onthullingen over het aftappen vorig jaar oktober gedacht werd. Mobiele telefonie is 'kabelgebonden' communicatie, omdat dat via zendmasten verloopt.

Bij 'niet-kabelgebonden' communicatie moet onder meer gedacht worden aan gesprekken, berichten of mail via satelliettelefoons of via radioverkeer. De inhoud van die gesprekken is niet afgetapt. Het verzamelen van de data moet patronen en netwerken in beeld brengen: wie belt met wie en hoe vaak. Eén gesprek per satelliettelefoon kan meerdere 'metadata' opleveren.

De data zijn onderschept door de Nationale Sigint Organisatie (NSO) en ,,verzameld in het kader van terrorismebestrijding en militaire operaties in het buitenland''. Dat kan zijn geweest ter voorbereiding op de Nederlandse militaire missie naar Mali. Het onderscheppen is gebeurd ,,in het kader van de wettelijke taakuitoefening'', aldus de ministers.

De NSO is een organisatie die voor de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) radio- en satellietcommunicatie aftapt. De NSO heeft daarvoor grondstations in Burum en Eibergen.

De onthulling over het, naar nu dus blijkt vermeende, aftappen door de Amerikanen, leidde tot grote verontwaardiging in politiek Den Haag. Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) stelde dat hij snel afspraken wilde maken met de Verenigde Staten over de activiteiten van de Amerikaanse spionagedienst NSA, voor zover die Nederland of Nederlanders treffen. Kamerleden noemden de spionage onacceptabel en eisten dat de Amerikanen alle gegevens zouden weggooien.

Volgens Plasterk en Hennis zijn de verzamelde gegevens door Nederland ,,rechtmatig gedeeld met de Verenigde Staten''. ANP