‘Wat zou jij doen als zeker zou zijn van een vast inkomen?’ Het is een van de leuzen van de voorstanders van het basisinkomen in Zwitserland. Daar wordt zondag gestemd over het basisinkomen een onvoorwaardelijk loon voor alle inwoners van het land. En dat is voor het eerst in de wereld.
Het referendum voor het basisinkomen is aangejaagd door het Burgerinitiatief Basisinkomen, dat in anderhalf jaar tijd de honderdduizend handtekeningen verzamelde die nodig zijn om een referendum te kunnen organiseren, schrijft onder andere Trouw zondag.
Het Burgerinitiatief is voor een basisinkomen van omgerekend rond de 2.200 euro per maand. In Zwitserland staat dat gelijk aan het minimumloon in Nederland van 1.524,- euro. Iedereen zou dat inkomen dan krijgen, zonder ervoor te hoeven werken. Ouders krijgen er nog een bedrag bij voor hun kinderen.
Een van de organisatoren en aanjagers van van het initiatief, Che Wagner, zegt:Het basisinkomen is allereerst veel efficiënter dan het huidige sociale vangnet, omdat het een omvangrijk bureaucratisch apparaat overbodig maakt. De toelage vervangt alle afzonderlijke uitkeringen en subsidies.
"Het basisinkomen is allereerst veel efficiënter dan het huidige sociale vangnet, omdat het een omvangrijk bureaucratisch apparaat overbodig maakt. De toelage vervangt alle afzonderlijke uitkeringen en subsidies."
Een basisinkomen is volgens de aanjager onvermijdelijk vanwege de technologische veranderingen op de arbeidsmarkt:
"Door het proces van automatisering zullen steeds meer werknemers worden vervangen door robots. Het klassieke productiewerk bestaat binnenkort niet meer. Zolang inkomsten niet van een werkgever afhankelijk zijn is dat geen probleem."
Tegenstanders van het basisinkomen vrezen onder andere dat de invoering ervan tot economische chaos zal leiden. De invoering ervan gaat ongeveer een derde van het bruto nationaal product kosten.
Steeds meer interesse Niet alleen in Zwitserland wordt nagedacht over het basisinkomen, ook in andere landen speelt de discussie steeds vaker een rol. In Finland start een experiment met het basisinkomen en in Nederland diende Tweede Kamerlid Norbert Klein van de Vrijzinnige Partij een initiatiefnota in voor een basisinkomen. In vier Nederlandse gemeentes begint 1 januari 2017 een proef met de toelage.
Geen meerderheid De uitslag van het referendum is bindend. Als de meerderheid voor het basisinkomen stemt, moet het worden ingevoerd. Maar volgens de voorspellingen is er geen meerderheid. Mensen begrijpen niet wat het basisinkomen inhoudt. Het staat te ver van hun bed. Veel stemmers zijn bang dat als er een basisinkomen komt, opeens helemaal niemand meer zal werken. Maar dat is volgens de voorstander niet het geval.
Update 15:00 uur: Een grote meerderheid heeft inmiddels tegen het basisinkomen gestemd, blijkt uit de Zwitserse exitpolls. Meer dan driekwart van alle kiesgerechtigden heeft ‘nee’ gezegd tegen het plan om iedere volwassen inwoner van Zwitserland een basisinkomen te geven. Lees ook: ‘ Zwitsers wijzen basisinkomen vierkant af ‘