Zwarte Piet zal altijd overleven, die andere traditie niet

Je hoeft geen respect voor de ander en zijn levensstijl meer te hebben. Hij moet jou respect geven.

Zowel voor- als tegenstanders van Zwarte Piet roepen om het hardst dat Sinterklaas een kinderfeest is. De anti-Pieters voegen daaraan toe dat het de materialistische jeugd worst zal zijn welke kleur onze kindervriend heeft als hij maar cadeautjes geeft. De fans stellen dat kinderen in de roetveegpunt onmiddellijk ome Melvin herkennen zodat het feest naar de klote is.

Familiefeest Maar Sinterklaas is helemaal geen kinderfeest. Het is een familiefeest en dat is iets heel anders. Ook volwassenen spelen er een grote rol in. Familieleden en vrienden grijpen de kans om elkaar met surprises in de maling te nemen en in dichtvorm vriendelijk de maat te nemen. Daarin herkennen wij iets van de boosaardige Sinterklaas, de alwetende tovenaar die met zijn trouwe trickster de rollen om komt draaien en de boel ontregelen.

Dit feest, deze maskerade wordt de laatste jaren als racistische praktijk weggezet en in verband gebracht met de transatlantische slavernij. Tachtig procent van de Nederlanders, zo blijkt uit elke enquête, vindt dit allemaal kwaadaardige flauwekul. Toch wankelt de positie van de kindervriend. Veel media en nationale smaakmakers hebben zich door de half- tot ongeïnformeerde argumentatie van de tegenstanders laten overtuigen. RTL4 gaat voluit voor de roetpieten. In de Wereld Draait Door liet Hanneke Groenteman doorschemeren dat ook bij de NTR de klassieke Zwarte Piet zijn langste dagen heeft gehad. En minister Asscher liet met zijn meest zalvende glimlach om de lippen officieel weten dat het goed was.

Afgeserveerd Zo wordt de massa gedisciplineerd. Ze moet leren dat Zwarte Piet niet langer acceptabel is, hoe pijnlijk dat ook is voor de duizenden vrijwilligers die zich altijd met zoveel genoegen zwart schminkten om luister bij te zetten aan het belangrijkste familiefeest van Nederland naast kerstmis. Gewogen en te licht bevonden. Opzij geschoven. Afgeserveerd. En ze moeten vooral niet over pijn en zo beginnen. Dat wordt onmiddellijk met overtuiging weggelachen en afgedaan als aanstellerij. Het is immers maar een minimale verandering en zelfs daar willen ze niet in mee gaan. Zij worden hoogstens opgeroepen om door diepgaand zelfonderzoek het racistisch fundament van hun denken eindelijk bloot te leggen om vervolgens boete te doen en tot inkeer te komen.

Als het allemaal zo’n minimale verandering was, had je natuurlijk kunnen besluiten om de zaak te laten zoals zij was. Het is dan ook geen minieme verandering. Het is een majeure ingreep in een familiefeest. Het is het binnentreden in het Nederlandse gezin, om de kachel verzameld terwijl de wind huilt en iedereen zich afvraagt: “Zou de goede sint wel komen, nu het weer zo lelijk vindt.” Allemaal besmet. Allemaal racisme.

Hardnekkig Het is al vaker geprobeerd. Zo is tientallen jaren lang het Brabantse Carnaval bestreden als onbeschaamde en barbaarse traditie door de gevestigde orde van clerus, meningenmakers en bestuurders. Met name in Den Bosch liepen de gemoederen hoog op. Daar leden de gevestigde orde en de officieuze fijnzinnigheid ook hun meest smadelijke nederlaag. Zo zal ook Zwarte Piet een hardnekkig tegenstander blijken met een grote overlevingskracht. Die krijg je niet zo gauw kapot. Desnoods zal hij zich tussen de schoorstenen verbergen en zich niet meer vertonen omdat hij eigenlijk verboden is. Maar daardoor des te nadrukkelijker aanwezig zijn in de fantasie van het gezin dat gezamenlijk zingt in afwachting van de ram op de deur en de zak met cadeautjes.

Wel zal iets anders gebeuren: de oude Nederlandse traditie van “leven en laten leven” en “de ander in zijn waarde laten” heeft zware schade geleden. Je hoeft geen respect voor de ander en zijn levensstijl meer te hebben. Hij moet respect voor jou tonen. Je mag voortaan jouw taboes aan een ander opleggen. Dat is de nieuwe norm die er met groeiend succes ingebeukt wordt. Het land zal er niet gezelliger en vooral niet kleurrijker op worden als de media en de nationale smaakmakers er inderdaad in slagen deze norm tot leven te brengen bij de gemiddelde Nederlander. En wie nu RTL4 prijst zal wellicht de komende jaren moeten denken aan dat andere oude gezegde: “Wat gij niet wilt dat U geschiedt, doe dat dan ook een ander niet.”