Zwarte Piet voor de rechter

Het is nog lang geen december, toch buigt donderdag de rechtbank in Amsterdam zich over Zwarte Piet. In een bodemprocedure moet de rechter oordelen of Zwarte Piet een onschuldige figuur is of een racistische karikatuur die niet meer in het Nederland van 2014 thuishoort.

Ondanks talloze protesten besloot de Amsterdamse burgemeester Van der Laan vorig jaar toch een vergunning af te geven voor de intocht van Sinterklaas in Amsterdam. Een aantal bezwaarmakers, waaronder activist Quinsy Gario en documentairemaker Sunny Bergman, vinden dat de vergunning onterecht is verleend. Bij de start van de bodemprocedure vragen zij de rechtbank om een uitspraak over het racistische karakter van de figuur.

In november vorig jaar besloot de voorzieningenrechter dat de vergunning terecht was afgegeven. De rechter was het destijds eens met Van der Laan dat de discussie in volle gang is en het niet aan de burgemeester was om daar een voorschot op te nemen. De rechter vond dat voordat een intocht verboden wordt, eerst maar eens vastgesteld moet worden of er überhaupt juridische gronden zijn om Zwarte Piet in de ban te doen.

De tegenstanders van Zwarte Piet beroepen zich onder meer op een uitspraak van het Nederlandse College voor de Rechten van de Mens. Dat reageerde vorig jaar in de media op de discussie door te stellen:

Zwarte Piet is een fenomeen dat een racistisch onderdeel is van deze traditie. Ook al is het niet racistisch bedoeld, het wordt wel als kwetsend ervaren.”

Het Parool legt uit wat het betekent als de rechter dat onderschrijft:

Als de rechtbank die conclusie onderschrijft, komt het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van elke vorm van rassendiscriminatie in beeld, één van de zeven mensenrechtenverdragen van de Verenigde Naties. Als ondertekenaar van het verdrag heeft Nederland zich verplicht  op te treden tegen ‘elke vorm van onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeur op grond van ras, huidskleur, nationale of etnische afstamming’ waar deze op gespannen voet staat met het recht van ieder mens op gelijke behandeling.

Hoe dan ook, wat de rechter ook oordeelt, voor de intocht van Sinterklaas zal het vooralsnog niet zoveel verschil maken. Het besluit om al dan niet een vergunning af te geven hoort bij de discretionaire bevoegdheden van de burgemeester. Achter de schermen wordt overigens nog steeds gesproken over een metamorfose van Zwarte Piet. Van der Laan gaf eerder al aan dat hij de bezwaren tegen Zwarte Piet begrijpt. Hij streeft naar een nieuw type, zonder kroeshaar, de dikke lippen en de oorbellen.

cc-foto: Profiel Piet