Zwarte Piet loopt op zijn laatste benen

Ondanks hun numerieke overwicht hebben de voorstanders van Zwarte Piet zoals hij is, een zware nederlaag geleden. Zodra een grote warenhuisketen als de Hema overstag gaat, zullen anderen zeker volgen. Ondertussen laten ook bestuurders zoals de Amsterdamse burgemeester Van der Laan Zwarte Piet vallen, niet ineens maar langzaamaan, stukje voor stukje, zoals je bij de Hema dit jaar nog chocoladepieten kunt krijgen maar daarna niet meer. Ook de publieke omroep staat op wankelen. Daar heeft zonder twijfel Zwarte Piet zijn langste tijd gehad.

De hoge omes aan wie wij dit alles danken, capituleren niet uit overtuiging, maar omdat de sop hen de kool niet waard is. Ze willen geen gezeur en gesodemieter. Ze denken geen garen te kunnen spinnen bij vermoeiende discussies over het vermeende racistische karakter van de controversiële kindervriend. Pragmatisch als ze zijn, richten ze de blik op andere zaken. Het is geen schaamte om het racistisch verleden, die hen deed buigen, het is een vorm van geestelijke luiheid en wezenlijke desinteresse, géén betrokkenheid en zeker geen poging om de discriminatie in Nederland te bestrijden. Integendeel, ze kunnen de vergeefs solliciterende nu wijzen op het feit dat Zwarte Piet toch maar mooi is aangepakt.

Uit alle enquêtes blijkt dat de meeste sinterklaasvierders – en dat is de grote meerderheid van het Nederlandse volk – zich nooit van enig racistisch kwaad bewust zijn geweest. Nooit is door hen bij mijn weten gezegd, dat die Zwarte Pieten inderdaad slaven voorstelden en dat Nederlanders van Afrikaanse afkomst maar eens moesten leren tegen een geintje te kunnen. Er heerst juist veel verontwaardiging over de steeds weer gehoorde aantijging, als zou Zwarte Piet in verband staan met het slavernijverleden en een blijk zijn van het institutioneel racisme in ons land.

Met deze verontwaardiging zijn de voorstanders van Zwarte Piet niet ver gekomen. Ze kregen te horen dat ze zelf niet begrepen hoe racistisch ze waren. Hun verdriet en woede werd weggehoond, in geen enkel opzicht serieus genomen, hoogstens aangevoerd als het zoveelste bewijs van hun schuld.

Alleen extreem rechts probeerde op die gevoelens in te spelen. Het nam de kindervriend onder zijn nationaal-chauvinistische iconen op. Zo besmeurden de radicalen van twee kanten het leukste feest van Nederland.

Uiteindelijk zullen de gewone Nederlanders, de mensen die ’s morgens naar hun werk gaan of na ontslag hopen dat hun ooit nog eens dat geluk ten deel zal vallen, zich wel bij deze feiten neerleggen. Dit is niet het enige tenslotte. Er wordt zoveel op losse schroeven gezet in het Nederland van nu, althans voor mensen in de gewone buurten met hun kapseizend hypotheekje of hun extra huurverhoging of ouders die niet meer in aanmerking komen voor  zorg . Je kunt mekaar ook met kerstmis cadeautjes geven nu er toch niks meer aan is, aan dat hele Sinterklaas. Is goedkoper ook. Veel mensen hebben het gevoel dat dit een tijd is waar niemand voor je opkomt en waarin de dingen tóch van je worden afgenomen.  

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)