Zorgen GGD om incidenten landbouwgif

Omwonenden kregen ademhalingsproblemen, prikkelende ogen en huiduitslag. “Van dit soort middelen kun je ernstige luchtwegklachten krijgen, die heel lang kunnen blijven bestaan”, zegt milieuarts Frans Duijm van GGD Groningen in de Zembla-uitzending ‘Lelies met een luchtje’.

Metam Natrium is een giftig grondontsmettingsmiddel, waarmee lelievelden worden bewerkt voordat er bollen worden geplant. De incidenten met dit middel wijzen volgens toxicoloog Martin van den Berg (Universiteit van Utrecht) op ‘onoordeelkundig gebruik’. Volgens hem zijn de gebruiksvoorschriften bij dit middel helder. Bij bepaalde weersomstandigheden mogen ze niet worden gebruikt, maar dit gebeurt kennelijk toch.

Zembla ontdekte dat er de afgelopen jaren meerdere incidenten met Metam Natrium plaats vonden. In Oudemirdum (Friesland) kregen omwonenden huiduitslag en ademhalingsproblemen. Er werden ook dode vissen gevonden. Volgens Van den Berg is het “zeer aannemelijk” dat dit wijst op blootstelling aan Metam Natrium.

Geen overtredingen geconstateerd De inspectiedienst NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) werd bij een aantal incidenten ingeschakeld, maar stelt dat er “geen overtredingen geconstateerd zijn”. Ook nam de NVWA geen enkele keer luchtmonsters. Volgens deskundigen is dat wel nodig om te kunnen vaststellen aan hoeveel giftig gas omwonenden zijn blootgesteld.

Op dit moment weet geen enkele overheidsinstelling hoeveel incidenten zich hebben voorgedaan met dit middel. Deskundigen vragen daarom om snel een onderzoek in te stellen. In de tussentijd zouden er voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen, zoals het instellen van ‘spuitvrije zones’ tussen bollenvelden en woningen of scholen.

Laks Lokale overheden weten niet goed hoe ze op deze incidenten moeten reageren. “Ik ken de risico’s niet, dus ik kan niet goed inschatten of het veilig is of niet”, zegt wethouder Bram Bonnema van Gaasterlân-Sleat. Maar milieuarts Frans Duijm vindt dat de overheden te laks reageren op incidenten en klachten. Gemeenten verwijzen naar de landelijke regels en de betrokken ministeries stellen volgens hem dat de lokale en regionale GGD’en het maar moeten oplossen. “Iedereen zit met de vinger naar elkaar te wijzen.”

Zembla: Lelies met een luchtje , donderdagavond rond 21.10 uur op Nederland 2.