Zorg is geen (Europese) markt

De komende week is weer eens een Straatsburgweek en dat betekent dat we weer gaan stemmen. Een van de onderwerpen op de agenda is de zogeheten ‘patiëntenrichtlijn’. Zogenaamd bedoeld om het makkelijker te maken voor patiënten om over de grens zorg te zoeken en te krijgen. In werkelijkheid is het een poging van de Europese Commissie om een Europese markt voor de zorg te ontwikkelen. En de meerderheid van het Europese Parlement lijkt erin te gaan trappen…

Bij de behandeling van de Bolkestein richtlijn die een vrij verkeer van diensten in Europa mogelijk moest maken, lukte het om de zorg uit te sluiten. Zorg is geen dienst die je moet overleveren aan de krachten van de markt. De Commissie vond het jammer, maar moest die concessie doen om de richtlijn erdoor te krijgen.

De Commissie geeft zich echter nooit gewonnen. Als zo vaak, zie je dan dat ze na een tijdje met een nieuw voorstel komen, vanuit zogenaamd een heel andere invalshoek, maar met hetzelfde resultaat: zorgdiensten moeten binnen Europa gaan concurreren. Dat is goed voor de investeerders. Het Nederlandse kabinet haakt daar handig op in, denk maar aan de pogingen om ziekenhuizen ‘winst’ te laten maken. Alsof de patiënt een klant is, en alsof zorg geen publieke dienst is, een recht voor iedereen, maar een product dat je verhandelt. Iedereen in de zorg is het erover eens dat de invoering van gedeeltelijke marktwerking in de zorg een mislukking is geworden in Nederland. Maar de Europese Commissie gaat gewoon door.

In de patiëntenrichtlijn krijgen Europese burgers het recht overal in Europa zorg te zoeken. Alleen in een beperkt aantal gevallen is voorafgaande toestemming van de verzekeraar nodig. Dat lijkt leuk, maar als samenleving schieten we er niets mee op. Het betekent waarschijnlijk dat de zorg duurder gaat worden, want niet alleen moeten de behandelingen in het buitenland betaald worden naar Nederlandse normen, maar ook moeten reis- en verblijfskosten van de patiënten vergoed worden. Tegelijkertijd neemt de druk af om binnen het eigen land de zorg op orde te krijgen. Wachtlijsten in Nederland? Geen probleem, je kan toch naar het buitenland? Bepaalde specialismen niet goed ontwikkeld in Nederland? Ga dan gewoon de grens over.

Als patiënt wil je goede zorg krijgen, zo dicht mogelijk bij waar je woont. Natuurlijk kan het zijn dat je in de grensstreek woont en een ziekenhuis net over de grens dichterbij is dan een Nederlands ziekenhuis. En ook wil je op vakantie zorg in het buitenland kunnen ontvangen. Dit soort zaken zijn echter allemaal al geregeld. De verzekeraars de mogelijkheid geven je door te sturen naar een land in Europa, waar je de taal misschien niet van spreekt, en waar bezoek door familie en vrienden heel kostbaar of fysiek onmogelijk wordt, daar zit toch niemand op te wachten?

De Nederlandse regering moet werk maken van het leveren van goede zorg in Nederland zelf. Weg met de bureaucratie in de zorg en vooral geen marktwerking. Dat zeggen we als SP tegen Rutte, en we zeggen hetzelfde tegen de Europese Commissie. En dus zal ik tegen de richtlijn stemmen. Jammer dat er op dit gebied geen sprake is van een links blok: zoals het er nu naar uitziet, gaan sociaal-democraten en groenen uiteindelijk voorstemmen, terwijl het nu toch meer dan ooit nodig is samen een geluid van PRO-TEST te laten horen…