Zonder vergunning, geen bouw!

Geachte minister Verhagen,

Uw uitspraak dat de vieste kolencentrale van Europa er toch wel komt, ondanks de uitspraak van de Raad van State, is nogal verbijsterend. Natuurlijk kennen we uw enthousiasme voor ouderwetse energieopwekking met gegarandeerde CO2uitstoot en gevaarlijk afval. En ook na Fukushima was u snel met de conclusie dat die tweede kerncentrale er beslist moet komen. Maar na het vernietigen van een cruciale vergunning door het hoogste rechtsorgaan van Nederland past een staatsman een andere opstelling.

Volgens de Raad van State heeft de overheid haar onderzoek naar schade aan de natuur onvoldoende onderzocht. U heeft, kortom, uw werk niet goed gedaan. Het zou u sieren dat toe te geven. Dat de 1600 megawatt kolencentrale van Essent, ontworpen om de grootste van Nederland te worden, het Waddengebied zal schaden, is evident. Als de bouw van de centrale niet al onherstelbare schade aan flora en fauna zal toebrengen, dan komt het wel als de schoorsteen gaat roken en grote kolenschepen af en aan varen door de verdiepte vaargeul. Dagelijks zullen miljoenen liters koelwater een internationaal erkend natuurgebied worden ingepompt. De Waddenzee is cruciaal als kraamkamer voor vele – ook commerciële – vissoorten en ook belangrijk voor zeehonden en bruinvissen.

Met uw opstelling bagatelliseert u de gevolgen die kolencentrales hebben op hun omgeving, door koppig te blijven stellen dat de kolencentrale geen milieuschade zal opleveren. U bagatelliseert de zorgen van vele wetenschappers, milieuorganisaties en inwoners van Groningen, Friesland en de rest van Nederland.

En waarom eigenlijk allemaal? De kolencentrale van Essent dient geenszins een openbaar belang. Nederland produceert momenteel ongeveer evenveel elektriciteit als dat het verbruikt. Dat blijft niet lang zo. De komende vijf jaar wordt zoveel vermogen aan gas en schone energie bijgebouwd dat Nederland dan veel meer elektriciteit produceert dan het nodig heeft. Daarbij worden de twee kolencentrales op de Maasvlakte gebouwd en de plannen voor een nieuwe kerncentrale nog buiten beschouwing gelaten.

De in Eemshaven opgewekte stroom zal dus voornamelijk naar het buitenland gaan. En zelfs dat wordt een probleem. Netbeheerder Tennet luidde onlangs de noodklok, omdat het de enorme toename van elektriciteitsvermogen niet kan bijbenen. Nieuwe energiecentrales kunnen dan geen aansluiting krijgen op het elektriciteitsnet, terwijl het energieoverschot niet naar het buitenland kan vanwege de beperkte transportcapaciteit.

Beter dan doorgaan met die kolenkolos, kunnen we investeren in een werkelijk schone en verantwoorde energievoorziening. Alleen dan kunnen we gevaarlijke klimaatverandering stoppen! Helaas loopt Nederland enorm achter op de rest van Europa en op het behalen van internationale doelstellingen voor het verminderen van de CO2uitstoot. We moeten ons dus richten op serieuze energiebesparing, op energie uit zon en wind, voorlopig aangevuld met flexibele gascentrales. Uw collega’s in Duitsland en Denemarken begeven zich al in die richting, u hoeft ze slechts te volgen.

Wie het vonnis van de Raad van State serieus neemt, besluit dat Essent de bouw van de kolencentrale aan de Waddenzee moet staken. Zonder vergunning, geen bouw! En ook: zonder groot openbaar belang, geen kolencentrale aan het zo kwetsbare Waddengebied.