'Ziekenhuizen hadden 1 op de 20 patiënten kunnen redden'

In 2008 stierven in de Nederlandse ziekenhuizen 1.960 patiënten door fouten die vermeden hadden kunnen worden. Dat betekent dat 5,5 procent stierf door een potentieel vermijdbare fout. In 2004 was dat aantal nog maar 4,1 procent. Het doel van oud-minister Ab Klink (Volksgezondheid) om de patiëntveiligheid te verbeteren is daarmee mislukt.

Uit onderzoek naar patiëntveiligheid in ziekenhuizen van onderzoeksinstituten NIVEL en EMGO blijkt een groei van het aantal onnodige sterfgevallen. De onderzoekers spreken echter van een ‘robuust’ probleem, omdat de stijging statistisch gezien toeval kan zijn. Maar onderzoeker Cordula Wagner van Nivel/VUmc zegt in de Volkskrant dat ‘er is wel degelijk iets aan de hand’ is.

Dit kan niet met losse maatregelen worden opgelost. Het vraagt om een integrale aanpak. Veiligheidsmaatregelen die ziekenhuizen nu al nemen, moeten intensiever en sneller worden ingevoerd.

Uit het recente onderzoek blijkt dat de meeste fouten voorkomen bij operaties en medicatieverstrekking. Ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren strengere protocollen en checklist ingevoerd, maar die blijken ongelukken niet te voorkomen. Patientenorganisatie NPCF zegt in een reactie in de Volkskrant dat er in de ‘koppen van verpleegkundigen en artsen toch echt een gevoel van urgentie moet komen’.

Dat het aantal onnodige sterfgevallen is gestegen wijden de onderzoekers aan de opkomst van ‘complexere’ patiënten. Ze worden steeds ouder, hebben meer ziektes en zijn daardoor zwakker. Een ziekenhuisopname wordt daardoor riskanter.

Nederland doet het in het internationale circuit nog goed. Gemiddeld ligt het sterftecijfer van potentieel vermijdbare fouten tussen de 3 en 12 procent. ‘We waren eerder bijna de besten. Nu zijn we iets gezakt, maar we staan nog steeds goed.’

Update: 11:00 Oud-minister Ab Klink hoopte het aantal onnodige sterfgevallen met de helft te halveren. Zijn opvolger, minister Edith Schippers heeft donderdag alle partijen opgeroepen om extra inspanningen te leveren om het aantal vermijdbare sterfgevallen terug te dringen. Dat meldt de NOS. NOS: Minister:sterfte zorg moet omlaag Volkskrant: 1 op 20 doden in ziekenhuis valt te voorkomen cc-foto: José Goulão