Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Zet iedereen in het licht in de strijd tegen pesten

  •  
28-09-2020
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
94 keer bekeken
  •  
pesten

© cc-foto: Ulrike Mai

Er wordt vaak gepropageerd om te kiezen voor een weinig constructieve aanpak tegen pesten: keihard straffen, vooral géén betutteling!
Vorige week was het de Week tegen Pesten. Dit is een jaarlijks terugkerende week waarin bewustwording wordt gecreëerd omtrent de pestproblematieken op scholen. Uit onderzoeken blijkt dat er inmiddels een hoopgevende, dalende lijn te zien is in het aantal pestgevallen op scholen in ons land. In het basisonderwijs werd in 2014 nog 10,2% van alle leerlingen maandelijks gepest en 3,8% wekelijks tot dagelijks. In 2018 waren deze percentages teruggelopen tot respectievelijk 6,9% en 3,1%. In het voortgezet onderwijs werd in 2014 nog 3,6% van de leerlingen maandelijks gepest en 7,6% wekelijks tot dagelijks. In 2018 lagen deze cijfers op 1,8% en 3,2%. Ondanks het feit dat deze meest recente cijfers ons vertellen dat er in grote lijnen minder pestslachtoffers bekend zijn, is het van belang dat we niet onze ogen sluiten hiervoor.
Het tegengaan en proberen oplossen van een pestprobleem in een groep is een delicate aangelegenheid. Het probleem speelt zich immers vaak ‘achter de schermen’ af. Alertheid is dan ook geboden. Signalen die duiden op latent pestgedrag kunnen het beste meteen worden besproken en aangepakt, om erger te voorkomen. Daarnaast is het van belang om als leraar of mentor aan het begin van een schooljaar te zorgen voor een gezonde sfeer in de klas en je niet afzijdig te houden van potentiële onrust en scheve verhoudingen in een groep. Het niet opmerken van een signaal dat kan duiden op pestgedrag, kan immers vergaande gevolgen hebben voor de ontwikkeling van een kind, op de korte én lange termijn. We dienen als leraar altijd in ons achterhoofd te houden dat er enkel op een veilige plaats en in een ontspannen sfeer kan worden gewerkt aan toekomstgerichte doelen, idealen, resultaten en persoonlijk geluk.
Er zijn veel diverse soorten anti-pestmethodes beschikbaar. Elke aanpak is echter ook onderhevig aan weerstand. Zo ook de methode die ik op school soms toepas: de No Blame-methode. Deze anti-pestmethode zet in op het signaleren van een aanwezig pestprobleem en het toepassen van een doeltreffende aanpak, waarbij klas- en/of groepsgenoten van de gepeste leerling onder leiding van de leerkracht gaan samenwerken om het ontstane probleem aan te pakken en op te lossen.
Tijdens de uitvoering van deze methode wordt door de desbetreffende leraar een beroep gedaan op de loyaliteit van een aantal mensen rondom de gepeste leerling, meestal in de vorm van een vriend of vriendin, een neutraal persoon, een meeloper én een pester. De kracht van deze aanpak zit hem in het feit dat er niemand beschuldigend of bestraffend wordt aangepakt, ook de pester(s) niet. Door de hulpvraag van de leraar worden alle geselecteerde leerlingen gezien en gehoord en krijgen ze de erkenning om samen het pestprobleem aan te gaan pakken.
Elke geselecteerde leerling gaat vervolgens aan de slag met een door hem of haar zelf opgestelde opdracht om het voor de gepeste leerling aangenamer te maken. De leraar houdt hierbij te allen tijde de vinger aan de pols en nodigt geregeld de geselecteerde leerlingen uit om de voortgang te bespreken. Uiteraard wordt ook met het eerder gepeste kind regelmatig besproken hoe het gaat en zal de leraar bijsturen, indien nodig. Na enige tijd zal door de vraag naar samenwerking het pestprobleem afnemen en kan het zelfs voorkomen dat de voormalige pesters het voortouw gaan nemen in de bestrijding ervan.
De weerstand van sommige mensen tegen deze vrij onbekende methode, komt voornamelijk voort uit onwetendheid en door eigen nare ervaringen uit een persoonlijk verleden. Er wordt vaak gepropageerd om juist te kiezen voor een weinig constructieve aanpak tegen pesten: keihard straffen, vooral géén betutteling! Mijn tip: overzie de situatie, handel naar eigen vermogen en bedenk daarbij dat iedereen liever in het licht staat, in plaats van on(h)erkenbaar in het donker.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (31)

Rick Hofland
Rick Hofland28 sep. 2020 - 12:39

Er wordt heel vaak nogal simplistisch geacht over pesten waarbij al snel in termen van dader en slachtoffer wordt geredeneerd. Helaas is de praktijk vaak veel complexer en is er vaak sprake van een moeilijke wir war van signalenen gedrag die binnen en groep plaatsvinden en waar degene waarbij op een bepaald moment gesteld wordt dat die gepest wordt vaak in een eerder stadium net zo’n grote rol in heeft gespeeld als de andere(n). Ik wil absoluut niet stellen dat iedereen die gepest wordt daar schuld aan heeft, maar door als oplossing alleen maar te kijken naar de uiteindelijke pester(s) wordt er niet gekeken naar de oorzaak van het pestgedrag en wordt er ook niets opgelost. Erger nog, door er zo oppervlakkig naar te kijken wordt verkeerd gedrag van alle betrokken kinderen mogelijk alleen maar erger. Zelf heb ik bijvoorbeeld bij mijn eigen kinderen tijdens hun basisschooltijd gezien dat er klasgenoten waren die eerst zelf pestgedrag vertoonden, maar dat vervolgens de gepeste kinderen zich weerbaar op begonnen te stellen en aansluiting vonden bij andere gepeste kinderen waarna die als groep zich tegen de initiële pester begonnen te keren waarop die na enige tijd zich gepest voelde en dit ook zo door zijn ouders naar buiten werd gebracht. Uiteindelijk werden de kinderen die als eerste echt gepest werden (mentaal en fysiek) notabene aangewezen en aangesproken op pest gedrag, terwijl die dat als groot onrecht ervaarden met de herinnering hoe zij eerst door die andere waren gepest. Dit laatste is maar één voorbeeld, maar zo zijn er eindeloos veel complexe situaties te bedenken waarbij het gedrag (vaak zelfs onbewust) van de ene ook weer bepaald gedrag van een ander ontlokt.

2 Reacties
Vrije Geluiden
Vrije Geluiden28 sep. 2020 - 13:41

Ik heb er tot op de dag van vandaag een bloedhekel aan dom-rechts aan overgehouden.

Minoes&tuin
Minoes&tuin29 sep. 2020 - 4:29

Ach ja, het is de schuld van diegene die gepest wordt! Slaap verder! En dat het steeds minder voorkomt op scholen. Ik waag het te betwijfelen.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 11:55

Ik zal u vertellen hoe je het pesten definitief kunt stoppen alle klassen maximaal 10 leerlingen alle scholen maximaal 100 leerlingen ik spreek uit ervaring hier

5 Reacties
Max6
Max628 sep. 2020 - 12:05

Tja... hoe minder sociale contacten... hoe minder kans op pesten. Nou nog even een paar honderd duizend leraren zoeken ;-)

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 14:02

Niks daarvan , dan heb je meer sociale contacten namelijk ; iedereen , in grote groepen dat is waar eenzaamheid kan ontstaan.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 14:03

en een paar honderdduizend leraren zijn zo gevonden - alle managers en topmannen weg en huppekee - ook goed voor de economie

DanielleDefoe
DanielleDefoe29 sep. 2020 - 9:45

anecdotisch bewijs is geen bewijs

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland29 sep. 2020 - 10:33

ach - wachten tot een onderzoek gedaan wordt naar een schooltype dat niet meer bestaat? mensen zijn niet gemaakt voor grote groepen megascholen zijn krankzinnig en dat is wel onderzocht - men weet nu dat het slecht is en dus gaat men nu weer klei...nee dat doen ze niet ze gaan gewoon door met onderwijsfusies

Haz
Haz28 sep. 2020 - 11:11

Keihard straffen is alleen weinig effectief omdat volwassenen vaak niet door hebben dat iemand wordt gepest (in geval van school situatie). Ik weet nog uit mijn verleden: er waren 2 jonnens die een ander pestte. Toen men erachter kwam: ouders erbij en fikse consequenties. Die 2 jongens hebben toen nooit meer die ander gepest.... werkte prima.

2 Reacties
Karingin
Karingin28 sep. 2020 - 18:38

1 anekdote is geen bewijs. Hard straffen helpt meestal helemaal niet, het beschadigt alleen maar. Kinderen die pesten kampen vaak zelf met allerlei problemen; gezeik thuis, faalangst, onzekerheid enzovoort. Een harde straf bevestigt alleen maar al die negatieve gevoelens, dat je een mislukking bent. Veel beter als de pester (ook) aan de hand genomen wordt, empathie leert en vooral dat hij/zij er ook mag zijn. Wil niet zeggen dat je helemaal niet moet straffen, maar dat moet redelijk en vooral overzichtelijk zijn.

DanielleDefoe
DanielleDefoe29 sep. 2020 - 9:53

Klopt Karin. Meer dan genoeg onderzoek waaruit ook blijkt dat pesters soms ook zelf gepest worden. Achterliggende problematiek aanpakken is moeilijker maar wel zo effectief.

DanielleDefoe
DanielleDefoe28 sep. 2020 - 10:59

De godfather van de anti-pest programma's, de van origine Zweedse psycholoog Olweus, is onlangs overleden. Hij kreeg een post als hoogleraar in Noorwegen en begon daar als eerste al in de jaren 70 met onderzoek naar pestgedrag en lanceerde zijn eerste interventiemethoden in de jaren 80.

7 Reacties
Bouwman2
Bouwman228 sep. 2020 - 11:19

Je bedoelt, dat het probleem beter behandeld kan worden door de sportschool dan door de psycholoog?

DanielleDefoe
DanielleDefoe28 sep. 2020 - 13:09

Het probleem is nog lang niet opgelost, maar er zijn vorderingen gemaakt sinds Olweus het ongeveer een halve eeuw geleden op de kaart zette.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 14:09

Dat alles wat die Olwes bedacht heeft ontstaat automatisch bij hetgeen ik al eerder zei kleine scholen, kleine klassen

DanielleDefoe
DanielleDefoe28 sep. 2020 - 18:57

Pesten gebeurt ook vaak buiten de school.

Minoes&tuin
Minoes&tuin29 sep. 2020 - 4:38

DanielleDefoe Ik heb eerder het idee dat het op school ontstaat en het zich buiten school voortzet!

DanielleDefoe
DanielleDefoe29 sep. 2020 - 9:25

Minoes, ik denk niet dat daar veel over bekend is. Dat wat er buiten schooltijd gebeurt onttrekt zich gemakkelijk aan de waarneming. Kinderen praten er ook niet altijd over.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland29 sep. 2020 - 10:36

hoeft niet op school te ontstaan feit is dat school voor sommigen een gevaarlijke plek is en dat leraren en andere professionals leuke verhalen kunnen schrijven over hoe erg het allemaal is maar dat er gewoon doorgegaan wordt. de verantwoordelijkheid ligt niet bij het kind

Aart van de aap
Aart van de aap28 sep. 2020 - 10:54

Ik zou mijn kinderen thuis onderwijs geven, als ik kinderen had. Ik zou ze thuis houden. De staat zou van mijn kinderen afblijven. Scholen gaan onverantwoord met je kind om. De staat dwingt je, om je kind dan naar 'school' te sturen. Waar ze op gehokt worden met dertig andere kinderen in een klaslokaal. En dan is er ook nog de kans, dat ze mishandeld worden ( want dat pesten is een vorm van mishandelen ) Waarom zou je je kind daar heen sturen. Maargoed, het zal wel weer aan mij liggen. Ik zal wel weer 'extreem' zijn.

10 Reacties
Bouwman2
Bouwman228 sep. 2020 - 11:23

Wat je schrijft klinkt aanmatigend, arrogant, autoritair en verre van afstandelijk. Maar dat is niet extreem hoor, dat is doodgewoon.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 11:56

Met je eens hoor - alleen het is niet makkelijk omdat ze je wantrouwen

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 12:00

het hele concept school is mishandeling naar mijn idee - dwangarbeid verrichten, straffen krijgen zonder tussenkomst van een rechter, privacy schendingen zoals het zomaar doorzoeken van je spullen < wederom zonder tussenkomst van de rechter en dan pesten ook nog eens en het erge is dat je er niet zoveel leert - je kan heel veel leren - maar wil je je examen dan is slechts een goed geheugen vereist . je wordt verder je hele schooltijd lastig gevallen met dingen waar je slecht in bent want die zijn te moeilijk en de dingen waar je goed in bent zijn te makkelijk Alsof ze erop hebben zitten broeden je jeugd zo effectief mogelijk te verpesten

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 sep. 2020 - 12:04

[ Bouwman 28 september 2020 at 13:23 Wat je schrijft klinkt aanmatigend, arrogant, autoritair en verre van afstandelijk. Maar dat is niet extreem hoor, dat is doodgewoon.] Nee hoor, precies die dingen die u Aap verwijt is wat je school moet verwijten Half open gevangenissen voor onschuldige mensen, alhoewel, we zijn toch nog niet zo ver dat we onbetaald dwangarbeid moeten verrichten in gevangenissen of wel?

Rick Hofland
Rick Hofland28 sep. 2020 - 13:24

Goed idee Aart! Kinderen kan je het best heel beschermd op laten groeien en pas als ze een jaar of 18 zijn de wijde wereld in sturen....

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden28 sep. 2020 - 13:47

Half open gevangenissen voor onschuldige mensen die onbetaalde dwangarbeid moeten verrichten om te zorgen dat ze later economisch rendabel zijn. Ik ben het helemaal met Aart en -vooral- met Griezel eens. -

Aart van de aap
Aart van de aap28 sep. 2020 - 14:36

Gaaf er zijn wel wat lieden het eens met mij. Mooi Bouwman.... Autoritair ? Hoe dan ? Ik zeg dat ik persoonlijk, liever thuisonderwijs zou geven, áls ik kinderen hab ( gelukkig heb ik geen kinderen btw ) Hoe, lees je daar in vredesnaam iets in dat autoritair is ? Ik leg jou toch niets op...Als jij je kinderen wel naar school stuurt, dan is dat toch aan jou....Ik geef toch geen bevelen Apart, bouwman. Dat je dat erin leest aanmatigend en arrogant ? Als jij dat vind, dan is dat aan jou haha. Ik vind het niet erg om als arrogant gezien te worden. Anarchisme is een beetje aan arrogante, elitaire houding natuurlijk, via een omweg. Daar zijn we trots op. The dandy anarchist, was altijd al een begrip.

GoudenBergen
GoudenBergen28 sep. 2020 - 23:06

Homeschooling - populair in de VS.

DanielleDefoe
DanielleDefoe29 sep. 2020 - 9:30

De meeste "home-schoolers" worden gedreven door heel andere ideologieën dan "children first".

Aart van de aap
Aart van de aap29 sep. 2020 - 11:28

Sommige home shoolers zijn strenge christenen. Sommige home schoolers zijn anarchisten en geloven niet in de staat en willen niet dat de staat met haar vieze vingertjes aan je kinderen zit Sommige home schoolers zijn libertariers. En dus ook tegen de staat Ik ken ook home schoolers, die boeddhisten zijn Kortom, allemaal redenen, allerlei verschillende redenen, om te home schoolen