Joop

Zembla Podcast: Maken windmolens te veel herrie? En wie bepaalt dat eigenlijk?

  •  
07-03-2023
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
2590 keer bekeken
  •  
windmolens

Duizenden mensen in Nederland hebben te maken met geluidsoverlast door windmolens. Ze lijden aan slapeloosheid en hebben als gevolg daarvan allerlei gezondheidsklachten. Zembla ontdekte een document uit 2009 waarin wordt gewaarschuwd voor de geluidsnormen die gelden voor windmolens: ze zouden omwonenden onvoldoende beschermen.

In een nieuwe aflevering van de Zembla Podcast praten Zembla-journalisten Wilfried Koomen en Vincent Harmsen over dit document, dat destijds nooit met de Tweede Kamer is gedeeld. Het gaat om een rapport van de VROM-inspectie uit 2009. Zembla kreeg het in handen na een beroep op de Wet Open Overheid (WOO).

De inspectie oordeelt hard: de inspecteurs van VROM schrijven dat de regeling burgers 'onvoldoende' beschermt tegen 'geluidsoverlast' en waarschuwen voor ‘slaapverstoring door piekbelasting’. 'Overtredingen' op de geluidsnormen kunnen volgens de inspecteurs 'straffeloos' worden begaan. Volgens het rapport is de geluidsnorm in de praktijk niet handhaafbaar. Dit is omdat pas aan het eind van het jaar duidelijk is of de molens gemiddeld te veel lawaai hebben gemaakt.

Toenmalig milieuminister Jacqueline Cramer (PvdA) heeft dit rapport nooit met de Tweede Kamer gedeeld. Zij stelt dat het rapport voor ‘intern beraad’ was bedoeld: “Er stonden een heleboel persoonlijke opvattingen in. En om die persoonlijke opvattingen van individuele ambtenaren niet te laten domineren in een maatschappelijke discussie, heb ik inderdaad gezegd: het is een intern rapport.”

Wilfried zegt daarover in de podcast: “Ze deed alsof het een soort van persoonlijk advies was dat bij de vrijdagmiddagborrel aan haar was gegeven. Maar dat is natuurlijk niet zo, het is een officieel document. Zij legt die regels niet voor niets voor aan de VROM-inspectie.”

Vincent: “Als je kijkt naar alle beleidsstukken en je spreekt met betrokkenen uit die tijd, dan kom je erachter dat het zwaartepunt heeft gelegen bij het plaatsen van windturbines. En misschien is dat verdedigbaar. Misschien is klimaatverandering zo’n existentiële dreiging en moeten we heel snel hernieuwbare energie realiseren en betekent dat dat omwonende daar hinder van zullen ondervinden. Maar dan moet het wel op een transparante manier gebeuren. Daar heeft het hieraan geschort en je ziet dat er daardoor meer weerstand komt tegen hernieuwbare energie.”

Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (28)

EricDonkaew
EricDonkaew8 mrt. 2023 - 4:49

Er is op iedere vorm van energieopwekking wel iets aan te merken, maar volgens mij hebben we zelfs een luxeprobleem en kunnen we opteren voor een ruime energiemix met duurzame (zon en wind) en groene (kern, kernfusie en thorium) varianten. Fossiel kunnen we dan beheerst en gefaseerd afbouwen. Flauwe argumenten tegen welke vorm van moderne energie dan ook dienen we aan de kant te schuiven. Na 50-100 jaar kunnen de dan levende generaties beslissen hoe ze verder kunnen gaan. Dat hoeven wij niet voor ze te doen.

GeenProbleem
GeenProbleem7 mrt. 2023 - 20:07

Ben voor een mix van wind,kern en zonenergie; zet die laatste twee desnoods allemaal op zee neer.

Willem D2
Willem D27 mrt. 2023 - 16:57

Die dingen zet je toch neer in de dun bevolkte gebieden, waar alleen BBB losers wonen? Beter niet in wijken als IJburg met veel GL en D66 stemmers.

1 Reactie
GeenProbleem
GeenProbleem7 mrt. 2023 - 20:08

😂

pahan
pahan7 mrt. 2023 - 15:41

Na het bouwen van de molens worden de omwonenden afhankelijk van de afstand automatisch gecompenseerd. Je kan er maar van af wezen. Nieuw Groningen in de maak, ik ga vast zitten voor de parlementaire enquête aangevraagd door de partij die gevormd werd na het samengaan van BBB en GLdA. Over 20 jaar dus. Wellicht kan Han zijn onderschrift er vast op aanpassen?

Peace ....
Peace ....7 mrt. 2023 - 13:29

OK wind-energie ; maakt teveel herrie zonne-energie ; wordt ontmoedigd door saldering af te schaffen bio-massa ; import hout uit canada loont niet fossiele fuel ; teveel co2 en uitstoot gas ; te duur en niet te koop blijft over kern-energie ... dan heeft Jetten het toch niet verkeerd gedaan met zijn plannen voor een centrale in Borsele !! welk een visie en geholpen door de tijdgeest.

1 Reactie
GeenProbleem
GeenProbleem7 mrt. 2023 - 20:01

Meestal als je een tijdje met tegenstanders van kernenergie praat kom je er achter dat het ze niet gaat om schone en hernieuwbare energie maar om 'gedragsverandering'.

Dubbeldier
Dubbeldier7 mrt. 2023 - 12:04

Ook in dit politieke debakel gaat het er om hoe ze het meeste kunnen verdienen met de windmolens. Het gaat niet over gezondheid van onze medelanders. Ze hebben geen apk plicht en er is nu niet veel meer in te brengen. Het slapende ambtenaren loket is het verlengstuk geweest van de molen bouwers. G. B.

Joop  den Uil
Joop den Uil7 mrt. 2023 - 10:36

Windmolens - malen graan of pompen polderwater, Windturbines - zorgen voor de electriciteit. De wieken kunnen dusdanig ontworpen worden dat ze fluisterzacht zijn en bij storm is er toch al teveel omringend geluid dat je het suizen niet hoort. Als de tekst al fout is, zal de rest ook wel niet kloppen.

PGS
PGS7 mrt. 2023 - 10:20

Met dit soort handelen van politici vinden zij het gek dat mensen steeds meer vertrouwen in de politiek verliezen en zich keren tegen allerlei beleidsmaatregelen.

Rolf Veenstra
Rolf Veenstra7 mrt. 2023 - 10:17

Wat hier beperkt als vraag óf er sprake is van "herrie" gaat feitelijk, want zonder dat er nog een vraag te beantwoorden is, aangetoond al veel verder. Laagfrequente (brom)geluiden, die zelf onhoorbaar kunnen zijn, leiden aantoonbaar tot ondermijnende slaapproblemen en bij mensen met reeds bestaande hartklachten dat zij een grotere kans hebben op een beroerte en/of een hartinfarct. https://www.vpro.nl/argos/lees/onderwerpen/windmolens/2020/onhoorbaar-geluid-schadelijk-voor-gezondheid.html De slachting onder verschillende vogelsoorten waaronder zeldzame is verontrustend. Behalve zeldzame Zeearenden worden heel vaak Jan van Gents getroffen. https://www.ad.nl/binnenland/duizenden-jan-van-gents-vliegen-zich-te-pletter-door-zeewindparken~a34b489e/ En dan is de voor GroenLinks-Amsterdamse elite alleen al hun horizonvervuiling ondraaglijk waardoor het net als andere zaken opgelegd wordt aan anderen in ons land. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/toch-maar-geen-windmolens-bij-ijburg-amsterdamse-duurzame-ambities-onveranderd~b4ec4fdf/

5 Reacties
Volrin
Volrin7 mrt. 2023 - 11:40

"Laagfrequente (brom)geluiden, die zelf onhoorbaar kunnen zijn, leiden aantoonbaar tot ondermijnende slaapproblemen en bij mensen met reeds bestaande hartklachten dat zij een grotere kans hebben op een beroerte en/of een hartinfarct. https://www.vpro.nl/argos/lees/onderwerpen/windmolens/2020/onhoorbaar-geluid-schadelijk-voor-gezondheid.html" En tegelijkertijd wijst ander onderzoek anders uit: https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2020-0150.pdf "From the literature study, annoyance clearly came forward as a consequence of sound: the louder the sound (in dB) of wind turbines, the stronger the annoyance response is. The literature did not show that so called “low frequency sound” (low pitched sound) leads to extra annoyance compared to “normal” sound. For other health effects, results of scientific research are inconsistent: these effects are not a clear consequence of the sound levels, but in some cases are related to the annoyance people experience. " Daarnaast toont onderzoek ook aan dat bij voldoende afstand van woningen, het geluid van turbines (lage of normale frequentie) geen schade aanricht.

Volrin
Volrin7 mrt. 2023 - 11:46

""De slachting onder verschillende vogelsoorten waaronder zeldzame is verontrustend. Behalve zeldzame Zeearenden worden heel vaak Jan van Gents getroffen." Er wordt in het artikel dat je naar linkt geen enkel bewijs voor deze bewering geleverd, sterker nog er wordt expliciet dit gezegd: "Wetenschappelijk bewijs Het valt bovendien niet mee om wetenschappelijk te bewijzen welke ingrepen vogels het beste beschermen. ,,Je moet tellen om te zien of er minder ongelukken plaatsvinden. Maar een dode vogel valt na een botsing in zee: die verdwijnt.” De nieuwe Wageningse studierichting Marine Sciences, ofwel zeewetenschappen, gaat zich buigen over dergelijke vraagstukken."

Volrin
Volrin7 mrt. 2023 - 11:46

Over vogeldoden door windturbines in de VS: "Joel Merriman, a wind specialist of a US-based charity, Bird Conservancy, states that those numbers are misleading due to various issues in reporting methods, etc. He suggests that around 1.7 million birds die annually only within US borders due to collisions of wind turbines. Joel Merriman’s views can be read here. Archived. However, Joel goes on to explain that these 1.7 million deaths are below 0.02% of total birds in the US, stating that there are around 7 billion birds living in US and Canadian territory. According to data from US Fish and Wildlife Service, 5–6.8 million birds are killed annually by communication towers, 60–80 million are killed by automobiles, 67–90 million are killed by pesticides, and 365 million to one billion are killed by cats each year in the US. The biggest threat to birds comes from cats. Accordingly, concerning those stats, 1.7 million bird deaths caused by wind turbines are relatively low. The data can be reached from here, Archived." https://climatefactchecks.org/are-wind-turbines-massive-bird-killers/

Rolf Veenstra
Rolf Veenstra7 mrt. 2023 - 12:52

@Volrin Je eerste reactie met link over de schadelijkheid voor gezondheid bij mensen door geluid, deels onhoorbaar, gaat er alleen maar over dat de de precieze daarmee samenhangende wetenschappelijke factoren en hoe deze effect hebben nog onderzocht moeten worden maar niet dat er geen sprake van de vastgestelde gezondheidsschade is. Die is er gewoon. Dat geldt ook voor de aantoonbare schade onder diverse vogelsoorten waaronder zeldzame. Om hoeveel vogels het precies gaat moet nog nader onderzocht worden maar de schade is er zeker. En dan rest nog uiterst links Amsterdam met haar "not in my backyard"-mentaliteit maar wel opgelegd aan anderen.

GeenProbleem
GeenProbleem7 mrt. 2023 - 20:09

@Volrin Wil je nu zeggen dat al die duizenden mensen onzin uitkramen?

Volrin
Volrin7 mrt. 2023 - 10:08

En toch: https://www.sciencealert.com/no-wind-turbines-do-not-cause-cancer "In fact, according to an expert panel review conducted for the American and Canadian Wind Energy Associations, "there is no evidence that audible or sub-audible sounds emitted by wind turbines have any direct adverse physiological effects."" https://tethys.pnnl.gov/publications/wind-turbine-sound-health-effects-expert-panel-review En dat is van 2009. Sindsdien zijn windmolens een stuk stiller geworden. https://www.utwente.nl/en/news/2009/9/273080/saw-teeth-make-wind-turbines-quieter

4 Reacties
Wir sind Pabst
Wir sind Pabst7 mrt. 2023 - 10:31

Dan heb jij de bewuste aflevering van Zembla niet gezien, daar waren de conclusies diametraal anders. Je krijgt uiteraard geen linkje van me, dat zoek je zelf maar lekker op als je geïnteresseerd bent.

Volrin
Volrin7 mrt. 2023 - 11:47

@Wir sind Pabst "Je krijgt uiteraard geen linkje van me, dat zoek je zelf maar lekker op als je geïnteresseerd bent. " Lekker anderen vragen je werk voor je te doen.

LaBou
LaBou 7 mrt. 2023 - 12:37

@volrin: deze reaguurder hoort bij de "onderbouwing" roepers.

Wir sind Pabst
Wir sind Pabst7 mrt. 2023 - 14:51

@ LaBou Dan heb jij dus ook de uitzending van Zembla niet gezien. Toch maar even zien dan? De bewijzen dat laagfrequent geluid schade bij mensen aanricht waren evident. Maar wellicht steek jij liever je kop in het zand net als Volrin…

tinekea2
tinekea27 mrt. 2023 - 10:08

met die enge wethouder van Amsterdam Van Doorninck voor op: https://www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-milieu/amsterdamse-wethouder-wil-geen-afstandsnormen-voor-windturbines

Pogingtotratio
Pogingtotratio7 mrt. 2023 - 8:50

Onderzoeksrapporten doen er niet toe wanneer de resultaten de beleidsmakers niet uitkomen. Smoesjes dat het voor "intern beraad" is. En dan nog klagen over een gebrek aan vertrouwen in de politiek...

Wir sind Pabst
Wir sind Pabst7 mrt. 2023 - 8:46

Heb hier 80 windmolens in de omgeving staan met tiphoogte boven de 200 meter. Heb zelf geen last van het geluid maar er zijn mensen die er zo slecht van slapen dat ze een paar keer per week in de avond de auto pakken en een paar kilometer verderop in een slaapzak de nacht doorbrengen. Geluidsexpert Jan van Muijlwijk (landelijk erkend als dé expert op dit gebied) heeft geconcludeerd dat er in de nacht laagfrequent geluid door de windmolens wordt geproduceerd. Was een paar maanden geleden allemaal te zien hij Zembla.

FelixFlex
FelixFlex7 mrt. 2023 - 8:36

"Misschien is klimaatverandering zo’n existentiële dreiging en moeten we heel snel hernieuwbare energie realiseren en betekent dat dat omwonende daar hinder van zullen ondervinden" en daar ligt nu precies het probleem van het hele hysterische klimaatgedram. Natuurlijk moeten we ons steentje bijdragen, en ja we moeten ons wapenen tegen zeespiegelstijging. Maar de NLse bijdrage is een druppel op de gloeiende plaat: minder dan 0.5% van de wereldwijde CO2 uitstoot komt door NL. En toch willen de klimaatactivisten ons landschap vernietigen met lawaaimakende windmolens. Want ja, die activisten wonen met name in de stad, en daar heb je er geen last van..... (zie de weerstand in Amsterdam tegen windmolens in IJburg: 'not in my backyard' graag).

4 Reacties
Armoedegrens
Armoedegrens7 mrt. 2023 - 10:05

Houd toch eens op met dat gedram van "minder dan 0,5% vd wereldwijde co2 uitstoot komt door NL": dat is geen argument. NL loopt achter op andere Eu landen qua co2 aanpak (want of er van reductie sprake is moet ik nog zien). Of wees gewoon eerlijk en zeg dat je je misplaatst identificeert met de grote jongens van shell als kleinburger en je voor hun genot graag de toekomst van je kinderen opgeeft.

itsme3
itsme37 mrt. 2023 - 10:07

Het beste is de locaties te kiezen op basis van stemgedrag en ze daar te plaatsen waar GroenLinks en D66 stemmers het grootste aandeel van de stemmen hebben.

Armoedegrens
Armoedegrens7 mrt. 2023 - 10:13

En ja, ik ben ook voor zo min mogelijk tot geen overlast van windmolens. Liefst door een halve provincie of Zeegebieden vrij te maken voor windmolens. Maar dan had je niet vvd moeten stemmen want die hebben vrom opgeheven, waardoor nu elke gemeente die dingen op het eigen terrein moet plaatsen. En als je weet dat rechts ook de gemeenteraden domineert, dan weet je dat bij hunner stompzinnige plaatsing daarvan alleen maar meer ellende komt. En maar met de vinger naar links blijven wijzen. man, steek hem waar het altijd donker is.

Bert van der Neut
Bert van der Neut7 mrt. 2023 - 12:39

Tja itsme3, dat gaat natuurlijk niet gebeuren. Die hebben zich in allerlei bestuurlijke lagen gedraaid en kunnen dat voorkomen. Bijvoorbeeld in Amsterdam. Maar het is grappig hoe de usual suspects hier windmolens met hand en tand verdedigen. Het schaadt wat de gezondheid, het kost wat vogels, het is milieubelastend. Maar who cares, hakken in het zand en alles voor een CO2 reductie die op globale schaal verre van relevant is.