De atleet had in ieder geval mijn sympathie tot hijzelf aan het woord kwam
“Ik kom weer terug”, heeft Yuri van Gelder de dag na zijn noodlottige rechtsgeding gezegd. Dat is hoogst onwaarschijnlijk. Hij heeft zichzelf de das omgedaan. Niet door dronken thuis te komen maar omdat zijn versie van het verhaal teveel onwaarschijnlijkheden bevat. De rechter is vermoedelijk tot zijn uitspraak gekomen omdat hij de gevallen atleet niet geloofde. Dat gaf de doorslag. In het uitschrijven van de motivatie, die wij nu nog niet kennen, komt uiteraard veel meer aan de orde maar dit is waarom voor Yuri van Gelder het kwartje de verkeerde kant opviel.
Sympathie Hij had in ieder geval mijn sympathie tot hijzelf aan het woord kwam. Toen raakte ik ervan overtuigd dat met hém geen goed garen te spinnen was. Hij is niet recht door zee. Hij heeft het te druk met het voor zichzelf verontschuldigen van eigen fouten. De juridische betogen van de beide advocaten spelen daarbij geen rol. Ze waren wat mij betreft tegen elkaar opgewassen. Ze hielden allebei een plausibel betoog. Het sterke punt van Yuri is de vage formulering van het verder aan details zo rijke contract dat hij met de sportbond moest tekenen. Het lijkt het ambtenarenregelment wel: de ambtenaar moet zich ten allen tijde gedragen zoals een goed ambtenaar betaamt. Ongeveer datzelfde staat er over sportmensen.
Met zijn verhaal haalde Yuri echter zelf het krachtig pleidooi van zijn advocaat onderuit. Het is daarbij van belang te beseffen dat een rechter beslist op grond van zijn innerlijke overtuiging, gehoord ieders inbreng. Hij hoeft niet te geloven wat hem wordt voorgehouden.
Lekker team Wat is er die nacht gebeurd? Eén feit staat als een paal boven water: Yuri kwam om acht minuten over vijf in de ochtend thuis. Dat is door de bewaking geregistreerd. Hij ging naar bed en stond pas om vijftien uur ‘s middags weer op: tien uur voor pampus gelegen. Tweede feit: hij moest die ochtend om negen uur bij een collectieve training zijn. Zijn medesporters hebben niet op de deur geramd om hem te wekken toen bleek dat hij niet uit zijn nest kwam. Lekker team is dat. De trainer heeft hem evenmin op laten halen wat natuurlijk gemakkelijk had gekund.
Dit alles werpt een schril licht op de Olympische gedachte in de praktijk: elke kampioen staat er als puntje bij paaltje komt alléén voor. Overigens: een afgetraind iemand van drieëndertig zoals Yuri van Gelder, moet na drie uur slaap op een training kunnen verschijnen. Je bent dan alles behalve topfit maar je kunt er wel staan. Toevallig ben ik verleden week na een nachtje binge watching zelf om een uur of half zes naar bed gegaan. Om een uur of negen werd ik vanzelf wakker. Ik las mijn mail en plofte daarna uiteraard weer op de matras want als oude lul zijnde had ik geen verplichtingen die dag, maar als ik ergens een afspraak had gehad, was ik gegaan.
De teamgenoten hielden hun maat niet uit de wind. Ze vertelden – zo leerden wij uit de mond van de atletiekbondenadvocaat – dat Yuri na het late opstaan een ongecoördineerde indruk maakte, riep dat hij er schijt aan had en dat hij gesponsorde Desperado’s had gedronken. Dat is bier met een vleugje tequila, alcoholpercentage 5,9%. Het maakt deel uit van de Heineken-familie en wordt aldus Wikipedia in vijftig landen verkocht. De vraag blijft dus open staan waar Yuri zijn Desperado’s naar binnen klokte. In het Holland Heineken House of elders in Rio? In zijn betoog in de rechtbank had hij het in verband met het Holland Heineken House steeds over biertjes en niet over Desperado’s. Brazilië was het eerste Latijns-Amerikaanse land waar onze nationale bierbrouwer van het groene flesje dit product introduceerde. Het is in de nette buurten van de stad overal verkrijgbaar. In de supermarkt is de prijs van een flesje vijf-en-een-halve real.
Afstand Voor het verloop van mijn betoog is nog een element van belang. Yuri had tot misnoegen van zijn trainer de dag tevoren zijn Braziliaanse vriendin Katrina van het vliegtuig gehaald. Daardoor was hij een hele tijd van het Olympisch dorp weg. De afstand tussen het vliegveld en Barra da Tijuca, waar dat dorp ligt, is ongeveer 32 kilometer. Dat is op een rustige weg een rit van een half uur maar overdag zijn er niet zoveel van die rustige wegen in Rio de Janeiro. ‘s Nachts kun je wel behoorlijk opschieten. Ik keek zondagochtend om half twaalf even op de filesite van Rio – dat is half zeven in de ochtend plaatselijke tijd. Overal was de doorstroming goed behalve aan één kant van de Rebouças-tunnel tussen de strandwijken en de binnenstad. In de Santa Barbara-tunnel was sprake van druk verkeer. Dan heb je het ook over de omgeving van het centrum, dat op een behoorlijke afstand ligt van het strand.
De afstand van het Olympisch dorp naar Copacabana is 24,5 kilometer, naar Leblon is 19,5 kilometer en naar Cinelandia in de binnenstad 27,9 kilometer. Nog iets: stadsbus 332 doet er 35 minuten over om van Barra da Tijuca naar Copacabana te komen. Je ziet: het internet is een machtig wapen. In de nacht met een taxi gaat dat uiteraard veel sneller en in Rio hoef je echt geen moeite te doen om er een te pakken te krijgen. De filevorming in de stad wordt weliswaar bevorderd omdat de gemeente een stel rijbanen exclusief voor mensen van de Spelen heeft gereserveerd (boete 85 real en vier minpunten op het rijbewijs) maar dat levert in de nacht geen problemen op.
Nachtclub Nu dan het verhaal van Yuri. De rechter gaf hem geen kans een omstandige inleiding te houden maar wilde precies weten wat die nacht voorviel. Na het interview ging Yuri naar het Heineken House om daar de felicitaties in ontvangst te nemen. Hij bleef een paar uur hangen. Je zou denken dat Katrina met hem mee zou komen om de triomf met de man van haar dromen te delen maar deze Delila zat met vrienden onder wie Jeffrey Wammes in een nachtclub elders in de stad. Welke nachtclub dat was, kwam tijdens de rechtsgang niet aan de orde maar het zal wel in een van de bovengenoemde uitgaanscentra geweest zijn. Yuri vertelde de rechter dat hij na het Heineken House een trainer terug ging brengen naar zijn appartement. Daar had hij een boterhammetje gegeten, zei hij en later ook dat hij er een drankje had gedronken. Daarna was hij naar de nachtclub gereden om Jeffrey op te halen, zoals vrienden dat doen. In de nachtclub bleef hij aan de bar staan om af te rekenen. Daarna volgde terugkeer naar het Olympisch dorp. Alles bij elkaar, hield Yuri ook na de behandeling vol, had hij alles bij elkaar los van de rit naar het Heineken House drie uur in een taxi gezeten. Op een vraag van de rechter naar de Desperado’s ging hij niet in.
Rio is groot maar ‘s nachts schiet je in een taxi echt wel goed op, zeker als je op weg bent van de ene dure buurt naar de andere want die zijn door goede wegen met elkaar verbonden. Ook is het moeilijk voorstelbaar dat de adressen waar Yuri heen moest zonder uitzondering een kilometer of dertig uit elkaar lagen. Hij heeft na middernacht drie ritten gemaakt van het Heineken House naar het appartement van de trainer, van de trainer naar de nachtclub en van de nachtclub naar het Olympisch dorp. Als hij bij elkaar anderhalf uur in een taxi heeft gezeten, dan is dat lang.
Katrina is de afgelopen dagen geen moment opgekomen voor haar held. Dat is misschien voorstelbaar want het getuigenis van een levenspartner wordt door een rechter niet zomaar geloofd, maar ook Jeffrey Wammes zweeg als het graf. Hij had toch gemakkelijk kunnen verklaren dat zijn vriend Yuri zo helder als glas was toen hij hem op kwam halen uit de nachtclub. Van je vrienden moet je het maar hebben. Of zou hij lam in de nachtclub zijn verschenen om vervolgens door Jeffrey zijn bed in geholpen te worden? Die vraag mag gesteld worden en het is jammer dat de rechter dit niet deed. Hij heeft er het zijne van gedacht. Hij vond Yuri niet recht door zee. Hij vertrouwde zijn verhaal niet. En ik voorspel dat hij in de uitspraak zwaar zal leunen op het artikel in het contract volgens welke de atleten in het Olympisch Dorp verblijven tenzij anders is overeengekomen. Volgens een andere regel is terugzending een mogelijke sanctie. Yuri is zonder toestemming zijn vriendin op gaan halen. Hij was niet zoals overeengekomen met zijn trainer op zaterdagnacht om twaalf uur thuis. Dat zullen de formele argumenten zijn maar Yuri maakte tezeer de indruk dat hij jokte. Dat heeft hem zijn geding gekost. Benieuwd of ik gelijk krijg.
Naschrift : als de Olympische Spelen voorbij zijn worden de flats van het Olympisch dorp, in een waarvan Yuri dus het te moede hoofd te rusten heeft gelegd, verkocht. De prijzen variëren maar schommelen rond de 700.000 dollar. U woont daarvoor in een door bewakers afgesloten milieuvriendelijke en klimaatneutrale wijk met veel faciliteiten. Het is de moeite waard de video’s van de makelaars te bekijken. Hier wordt U vast hartstikke gelukkig. Dat kan niet anders.
Naschrift maandagavond 15 augustus: Het vonnis in de zaak van Yuri van Gelder versus de sportbonden is gepubliceerd. Lees hier de uitspraak en hier een persbericht met de samenvatting. Yuri van Gelder moet de proceskosten van een kleine vijftienhonderd euro betalen. De rechter gelooft hem inderdaad niet en denkt dat hij het op de bewuste nacht bont gemaakt heeft. Ook het feit dat hij zich van geen kwaad bewust was, zegt de rechter, wettigt de conclusie dat er niet op vertrouwd kon worden dat hij zich de komende dagen wel aan het reglement zou houden. De rechter maakt uitvoerig gebruik van artikelen in het contract, maar niet de bepalingen waarvan ik het had voorspeld.