Joop

Dit is hoe je woonplaats oorspronkelijk genoemd werd

  •  
20-11-2017
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
106 keer bekeken
  •  
Schermafbeelding 2017-11-20 om 09.06.28

© Ontwerp: Victor van Veldhooven

Lintarwde, Cruoninga, Traiecto, Thuredrith, Orthen cum Buscho. Grote kans dat je geen idee hebt dat dit plaatsnamen zijn, laat staan welke. Of beter gezegd, dat dit plaatsnamen wáren. Iets makkelijker is het waarschijnlijk bij namen als Leithen, Ductinghem, Endehoven of Amestelledamme.
De plaatsnamen zoals we die vandaag de dag kennen in Nederland zijn sinds die betreffende plaats uit de klei (of veen) werd gestampt door de jaren heen in vrijwel alle gevallen nogal veranderd. Wist je bijvoorbeeld dat er eeuwen geleden ook al een Almere bestond? Alleen heet dat tegenwoordig Alkmaar.
Op een prachtige kaart vervaardigd door ontwerper Victor van Werkhooven zijn alle steden en dorpen voorzien van hun oorspronkelijke naam. Klik op de afbeelding hieronder voor een grote, volledige versie.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (28)

Appie Mohamud
Appie Mohamud20 nov. 2017 - 20:16

Heb altijd geweten dat Purmerend, Purmerende heete. Origineel naam was Purmer aan de Ende, de Ende is dat kanaal langs purmerend. Na de drooglegging van de Ende, zijn de namen aan elkaar gevoegd.

Friedrich Feuerbach
Friedrich Feuerbach20 nov. 2017 - 19:44

Wel een beetje sneu voor de mensen die in IJmuiden of Hoofddorp wonen.

Serandor
Serandor20 nov. 2017 - 18:57

Een hoop namen op de kaart kloppen niet helemaal lijkt het. Zaandam bijvoorbeeld, was vroeger Zaanderdam, maar staat op de kaart als Sande. Maar Sande is de oude naam van de Zaan, de rivier, niet van de nederzetting, Zaanderdam die daar toen was.

1 Reactie
Haastig
Haastig21 nov. 2017 - 17:51

Serandor 20 november 2017 at 19:57 Volgens mij was het Saenredam, althans zo hoorde ik het van de familie.... Staat ook op een landkaart van 1606 .. http://www.gahetna.nl/collectie/afbeeldingen/kaartencollectie/zoeken/weergave/detail/tstart/0/start/5/q/zoekterm/nederland

Cliff Clavin
Cliff Clavin20 nov. 2017 - 17:44

Mooi - nu weet ik ook meteen waarom ik Rotterdam niet romantisch en saai vind. "Orthen cum Buscho", daar kan ik nu lyrisch van worden. Weet niet eens hoe het nu heet, maar als ik er een huisje op het land zou kunnen verwerven, dan zou ik dat meteen doen. Geen internet, geen televisie, een eigen groentetuin, een boom en een geit, en elke dag een papieren krant, pantoffels, een pijp, en in de avond een drietal glazen zwaar donker bier van ergens uit de naaste omgeving. Oh - en een vrouw. Bijna vergeten. Een trouwe en solide huisvrouw. Orthen cum Buscho - the place to be.

1 Reactie
Nick the Stripper
Nick the Stripper20 nov. 2017 - 22:10

Brouwerijen genoeg daar, in elk geval.

Contramine
Contramine20 nov. 2017 - 17:26

Ik zag in mijn geboortestreek enkele erg geloofwaardige vermeldingen, maar die moesten het toch afleggen tegen Bidningahusum en Seaeuwald in Flevoland. Dat Bidningahusum heette in de oude boeken toch echt Walibium, dat kun je bij Caesar in "De bello gallico" nog nalezen . . . .

1 Reactie
Kilted
Kilted20 nov. 2017 - 21:02

Lekker melig... :-)

ton14024
ton1402420 nov. 2017 - 16:25

Hier is niets veranderd. Wel logisch eigenlijk.

Tomatenboer
Tomatenboer20 nov. 2017 - 16:00

Wel apart dat er zulke oude namen bestaan voor plaatsen in Flevoland.

hull58
hull5820 nov. 2017 - 15:46

Hoe komen die plaatsen in Flevoland aan zo'n antieke naam?

2 Reacties
Kilted
Kilted20 nov. 2017 - 21:08

Omdat de Zuiderzee / IJsselmeer pas relatief laat zijn ontstaat [800-1000 jaar] en er voor het ontstaan ervan ook al mensen op die plaats woonden. Daarom worden Dronten en Lelystad wel met de huidige naam aangeduid. Of het ook echt zo is weet ik niet 100% zeker maar het lijkt me voor de hand liggend.

Piet de Geus
Piet de Geus21 nov. 2017 - 16:17

"Daarom worden Dronten en Lelystad wel met de huidige naam aangeduid." Lelystad is genoemd naar een van de professoren die betrokken waren bij de IJsselmeerwerken. Dronten is genoemd naar een polder die na de Sint Luciavloed vanuit Kampen werd aangelegd om verloren land terug te winnen. De meeste andere plaatsen in de Flevopolders zijn genoemd naar plaatsen die voor de vloed in dat gebied lagen en soms daarna ook nog (bijvoorbeeld op een eiland als Schokland dat pas veel later werd ontruimd). Voor een deel is het overigens discutabel om ze op die kaart met hun oude naam aan te duiden, omdat de plaats waarnaar zo'n nieuw dorp is vernoemd niet op dezelfde plaats maar heel ergens anders lag. Emmeloord is bijvoorbeeld vernoemd naar een voormalige plaats op Schokland en het is dat plaatsje dat eerder werd aangeduid met Emelwerth en nog een aantal varianten. Het blijft geleende historie.

Fransss en Vrij
Fransss en Vrij20 nov. 2017 - 13:48

Hoe komt het dat de namen zo massaal veranderd zijn? Ik kan me in de huidige tijd niet voorstellen dat een stads- of dorpsnaam nog gaat wijzigen, uitzonderingen daargelaten.

6 Reacties
Piet de Geus
Piet de Geus20 nov. 2017 - 15:37

"Hoe komt het dat de namen zo massaal veranderd zijn?" Omdat de taal in de loop der eeuwen nogal is veranderd.

Edwin8
Edwin820 nov. 2017 - 19:22

Verbasteringen en andere spellingsregels. Maar heeft ook te maken met bijvoorbeeld andere volkeren. Dorestad heeft bijvoorbeeld een keltische oorsprong, tegenwoordig is het plaatsje beter bekend als Wijk bij Duurstede. Wijk komt van het Germaanse Wik, wat dan weer inham betekent, en Duurstede is weer een verbastering van Dorestad. Tegenwoordig is er meer consensus omtrent plaatsnamen dus zal er niet veel meer veranderen.

Piet de Geus
Piet de Geus21 nov. 2017 - 0:25

"Verbasteringen en andere spellingsregels." Vergeet ook niet dat er indertijd weinig geschreven bronnen waren en amper vaste spellingsregels. Dat maakt het evolueren van een plaatsnaam ook een stuk makkelijker: er hoefden geen nieuwe plaatsnaambordjes en verkeersborden te worden geplaatst, niemand hoefde zijn briefpapier en het opschrift van zijn bestelbus aan te passen en er hoefden zelfs amper kaarten aangepast te worden.

Haastig
Haastig21 nov. 2017 - 18:05

Fransss en Vrij 20 november 2017 at 14:48 "Hoe komt het dat de namen zo massaal veranderd zijn?" Ik vind eigenlijk wel dat de stadsnamen juist redelijk gelijk zijn gebleven. Straten veranderen vaker van naam. Hoewel, een geestig puntje, een straatje hier in buurt heet nu leuk "Gedempte sloot", dat klinkt toch aantrekkelijker dan hoe deze sloot heette voordat hij gedempt werd... De eeuwen voordien op de kaart als "De Stink sloot"...

DeRedeMist
DeRedeMist21 nov. 2017 - 23:11

[Hoe komt het dat de namen zo massaal veranderd zijn?] De uitspraak van taal verandert continu, en uiteindelijk volgt de spelling een keer de uitspraak. Zie Amsterdam, Amsterdammers spreken tegenwoordig de S uit als Z en de Z als S, ooit zal het dus Amzterdam worden.

Piet de Geus
Piet de Geus23 nov. 2017 - 0:55

"Amsterdammers spreken tegenwoordig de S uit als Z en de Z als S" Tegenwoordig? Een halve eeuw terug kreeg je in Amsterdam nog klassikaal spraakles. Dan zei de leraar heel nadrukkelijk: zzeven zzwarte zzwanen zzwommen op de ZZuiderzzee. Waarop de klas in koor antwoordde met: seven swarte swanen swommen op de Suidersee. So goed meester?

mordicant
mordicant20 nov. 2017 - 13:05

Ik heb mijn twijfels bij sommige van deze namem Zutphen zou volgens dit kaartje Sutphem zijn geweest maar de meest bronnen wijzen op Sut Fene (zuid veen)

1 Reactie
JanVG2
JanVG220 nov. 2017 - 15:49

typefout voor het gebruikelijke Sutphen

Roirin
Roirin20 nov. 2017 - 13:04

Hoofddorp, onder de rook van Haralem, Sciphol en Amestelledamme heette voorheen Kruisdorp.

2 Reacties
Edwin8
Edwin820 nov. 2017 - 19:25

En waar Schiphol ligt, lag vroeger het dorpje Rijk. Staat niet op de kaart omdat het plaatsje Rijk moest verdwijnen voor de aanleg van de luchthaven.

Fransss en Vrij
Fransss en Vrij20 nov. 2017 - 23:15

Kruisdorp en Rijk zijn niet ouder dan 1852, de inpoldering van de Haarlemmermeer, of het moeten verdronken dorpjes zijn.

CarlBarks
CarlBarks20 nov. 2017 - 12:59

Dus twee belangrijke plaatsten werden voor het gemak maar hetzelfde genoemd: Traiecto (Utrecht en Maastricht).

Sjeisbroochem
Sjeisbroochem20 nov. 2017 - 12:45

Chrappich.

DeRedeMist
DeRedeMist20 nov. 2017 - 10:52

Leuk om te zien. Ik ben wel benieuwd naar alle historische namen van de plaatsen, met daarbij de periode waarin ze gebruikt werden. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat al die namen in 1 keer van oud naar nieuw over gingen, of dat dat gelijktijdig gebeurde.