Witte Nederlander, het ligt echt aan jou

Toen in 2015 Mitch Henriquez door een groep politieagenten met geldingsdrang midden op een festivalterrein werd gewurgd , werd direct luid geroepen dat hij zijn dood aan zichzelf te wijten had. Had hij niet – weliswaar met zijn hand op zijn zaakje – geroepen dat hij een wapen had? En hij had zich ook niet zo moeten verzetten toen de een na de andere agent zich vol overgave op hem stortte. Met zijn huidskleur had het niets te maken.

Toen Sylvana Simons zich aansloot bij DENK en niet veel later een eigen partij startte, werd zij gesommeerd toch vooral zo spoedig mogelijk terug te gaan naar Suriname, of zelfs naar Afrika, om daar maar ongelijkheid aan de kaak te stellen. Haar strijd tegen Zwarte Piet leverde haar een imposante reeks doodsbedreigingen op, maar die had zij ook wel een beetje aan zichzelf te danken. Had Sylvana het immers niet aangedurfd kritiek te uiten op de cultuur van het Nederland dat haar zo welkom had geheten? Met haar huidskleur had het niets te maken.

Toen in 2016 een tweetal brandbommen naar een moskee in Enschede werd gegooid, was dat geen aanslag. Ja, volgens de rechter wel , maar dat was een overtrokken reactie. Er moest ook vooral niet te zwaar aan getild worden, de projectielen werden immers tegen een buitenmuur gegooid en landden vervolgens in het gras. De moskee vloog niet in brand, er raakte niemand gewond. Een noodkreet van bezorgde burgers die – niet gehoord door Den Haag – hun onvrede uitten jegens een ideologie die haaks staat op de Nederlandse normen en waarden. Met de afkomst van de bezoekers van die moskee had dat niets te maken.

Afgelopen weekend werd in Amsterdam een zwarte vrouw door haar AirBnB-verhuurder van de trap gesmeten. De vrouw was anderhalf uur te laat met uitchecken en had, potverdikkie, een vlek op de vloer gemaakt. Dat de verhuurder, een witte man, bij zijn hardhandige uitzetting herhaaldelijk sprak van ‘you people’ moeten we niet te zwaar aan tillen. En had hij niet ook het appartement aan haar verhuurd? Met haar huidskleur had het dus, u raadt het al, helemaal niets te maken.

Benoemen In Nederland zijn we groot voorstander van benoemen, wegkijken is een doodzonde. Of, nou ja, behalve dan als het gaat om het eigen racisme. Racisme lijkt in Nederland simpelweg niet te mogen bestaan. Mensen met een migratie-achtergrond die alleen al vanwege hun naam niet worden uitgenodigd op een sollicitatiegesprek? Geen racisme, vecht je maar in. De jaarlijkse parade met clowns in blackface compleet met kroespruik en dikke rode lippen? Geen karikatuur, gewoon een leuk kinderfeestje. Nazaten van tot slaaf gemaakten door Nederlanders? Hou toch eens op, dat is al zo lang geleden.

Het racismedebat mag in Nederland niet gevoerd worden. Het maakt niet uit hoe vaak we als kikkerlandje ook op de vingers getikt worden door de Verenigde Naties, het bestaat hier niet. Punt uit. Racisme is iets van vroeger. Vergeet alle hierboven aangehaalde voorbeelden, dat het geen incidenten zijn, slechts de krenten uit een dikke, dikke pap. Zolang hier in Nederland niet midden op de Dam zwarte mensen gelyncht worden door lui in Ku Klux Klan-kostuums, bestaat racisme voor veel witte mensen simpelweg niet.

Het werkelijke gevaar ligt niet eens bij de volslagen idioten die met molotovcocktails smijten of die gephotoshopte filmpjes verspreiden waarin een zwarte vrouw gelyncht wordt. Het echte gevaar schuilt in het massale wegkijken daarvan en het simpelweg niet willen erkennen wat daar gebeurt. De vele mensen die simpelweg hun schouders ophalen als er weer eens een bedrijf ‘gewoon geen buitenlanders’ wil aannemen. Als er een politicus zijn toehoorders ophitst om ‘minder minder Marokkanen’ te scanderen of het heeft over ‘ homeopathische vermenging ’ of ‘ omvolking ’. Het zijn de mensen die zichzelf al op de borst kloppend wijsmaken dat ze geen racist zijn, maar tegelijkertijd zwijgen wanneer kranten schrijven dat een zwarte vrouw van de trap is ‘ gevallen ’ of dat het ‘een auto’ was die op moskeegangers inreed.

Beerput Zolang de ‘gewone’ Nederlander weigert in te zien dat er in Nederland een joekel van een racismeprobeem heerst, komen we geen stap verder. ‘Ja, zwarte mannen, jullie worden bewezen op basis van je huidskleur vaker staande gehouden door de politie. Als jullie nou eens stoppen met daarover klagen komen we een stuk verder.’ Zo werkt het niet. Je kan en mag niet verwachten dat degenen die stelselmatig worden achtergesteld degenen zijn die water bij de wijn doen.

De racistische beerput is een paar jaar geleden al wijd opengetrokken en die gaat voorlopig ook niet meer dicht. Nederlanders met een migratieachtergrond laten zich vaker en steviger horen en eisen hun rechtmatige plek in de Nederlandse samenleving op. Daar kun je boe en bah van spreken, maar het gelijk is niet aan jouw zijde. De instituties die de achterstelling van mensen van kleur in stand houden moeten worden afgebroken en dat gebeurt pas als de mentaliteit van de ‘ik ben geen racist, maar-Nederlander’ verandert. Pas wanneer zij erkennen dat er iets grondig mis is, kunnen echte veranderingen in gang gezet worden.

Witte Nederlander, het ligt echt aan jou.