Wilders speelt vals met buitenlandse steun

Meindert Fennema suggereert in zijn column van vrijdag in de Volkskrant dat het niet zo erg is dat Wilders geld en steun in het buitenland verzamelt. Maar er bestaan grotere bezwaren dan de door Fennema afgewimpelde bedenkingen. Buitenlands geld in de Nederlandse politiek laten stromen is onrechtvaardig, verstoort de balans van belangen van Nederlanders en bevordert drogreden boven geldige argumenten. Het is dwang en oplichterij. In dit stuk veronderstel ik dat meer geld en steun uit het buitenland tot meer stemmen leiden.

Belangenbalans In tegenstelling tot een dictatuur, zijn in een democratie de belangen van burgers in balans. De ene vindt zorg belangrijk, een tweede asfalt en een derde onderwijs. Het fijne van een democratie is dat deze verschillende belangen, vroeger of later, (gedeeltelijk) bevredigd worden, afhankelijk van de winnende partij. Vandaag geven we meer geld aan zorg uit, morgen aan asfalt en overmorgen aan onderwijs. Maar buitenlandse steun zal deze carrousel van belangenbevrediging verstoren. Uiteindelijk geven we vandaag geld aan asfalt uit, morgen aan asfalt en overmorgen aan asfalt, bijvoorbeeld. De burgers met andere belangen komen zo minder aan bod.

De belangenbalans voorkomt ook dat het land dictatoriaal wordt. De verschillende belangen hebben voldoende invloed om te voorkomen dat de partijen aan de macht de wetten in hun eigen voordeel veranderen om in die positie te blijven. De burgers aan de macht weten dat hun tegenstanders het ook ooit voor het zeggen zullen krijgen. De tijdelijke machthebbers zijn bereid om minimale (mensen)rechten aan anderen te garanderen, omdat de machthebbers niet altijd aan de macht zullen blijven en willen zelf ook van een minimaal aantal rechten verzekerd zijn. Deze balans waarborgt (mensen)rechten en bewaakt de democratie. Geld uit het buitenland verstoort deze balans. De leiders zijn in dat geval eerder bereid om de wetten aan te passen om aan de macht te blijven en zijn minder bereid om minimale (mensen)rechten voor de rest te garanderen. Immers er is een kleinere kans dat de machthebbers ooit de underdog zullen worden.

Rechtvaardigheid Als een kandidaat met buitenlands geld meer stemmen behaalt is dat onrechtvaardig als jij andere belangen hebt. Dat zou hetzelfde zijn als bij de Olympische Spelen in de Judo-finale jouw tegenstander met al zijn vrienden de mat op komt, terwijl jij alleen en op eigen kracht vecht.

Geld is een drogreden In tegenstelling tot een dictatuur kunnen in een democratie rationele argumenten anderen overtuigen om het algemeen belang te dienen, rekening te houden met de belangen van anderen en minimale rechten te garanderen. Omdat we subjectief zijn, leggen we onze argumenten aan anderen voor en we hopen dat de meerderheid uiteindelijk voor het beste argument kiest. Daarom hebben we debatten in het parlement en debatten tussen de partijen op de televisie. Daarom hebben we opiniestukken en opiniebladen. Als we niet zouden geloven dat rationele argumenten relevant zijn, zou het voldoende zijn elkaar de kop in te slaan, dan zou het ook acceptabel zijn om stemmen te kopen, of leiders en rechters om te kopen.

Als geld en steun uit het buitenland tot meer stemmen leidt, dan wordt deze rationaliteit verstoort. Zodanig wint het argument van de meeste buitenlandse geldschieters, niet het argument dat voor de Nederlandse meerderheid het meest aannemelijk lijkt en daarmee niet het argument van het algemeen belang.

Oplichterij Sterker nog het is een vorm van misleiding, van oplichting. Bij oplichting maken we een keuze op basis van argumenten en we geloven dat deze keuze tot eerlijke ruil leidt. Maar de oplichter verbergt of liegt over de feiten en daardoor kiezen we in ons nadeel. Als we alle feiten (accuraat) zouden kennen, zouden we een andere keuze maken; dit is de voornaamste eigenschap van oplichting. Hetzelfde geldt voor kandidaten met buitenlandse steun. Zij overtuigen de kiezers niet met zuivere argumenten, maar met de steun uit het buitenland. Als de kiezers echter alle feiten (accuraat) zouden kennen, zouden ze op een andere kandidaat stemmen. Dit betekent dat deze stemmers zijn opgelicht.

Dwang We accepteren het verlies van onze favoriete kandidaat in de veronderstelling dat een beter rationeel argument heeft gewonnen; en dat betekent vooruitgang voor Nederland en uiteindelijk voor onszelf. Dit verschilt met de winst van een kandidaat gesteund door het buitenland. Zijn winst is niet meer de winst van een rationeel argument – in het algemeen belang – maar de winst door buitenlands steun. Het is voor ons geen acceptabel verlies meer, maar slechts dwang, want iemand uit het buitenland legt zijn wil aan ons op. Wat mij betreft mag Wilders zijn koffers met buitenlands geld voor een luxere zonnebank gebruiken, maar niet voor meer stemmen. Tenminste, als hij eerlijk is.