Wij zijn geen God over dieren

Honderden levende, onschuldige wormen die aan vleeshaken ten toon gesteld worden door kunstenares Yaël Wolf’s onder het mom van ‘kunst’. Vorige week werd dit kunstwerk door dierenactivisten vernield, en je zou kunnen stellen dat het kunstwerk geslaagd was, als het dierenleed onder de aandacht brengen tenminste het doel van de kunstenares was. De activisten bevrijdden de wormen, maar deze waren al op sterven na dood.

De vlees- en zuivelindustrie, dierenparken, aquaria, de bont- en leerindustrie, kinderboerderijen, dierproeven, stierenvechten, de jacht, de walvisvangst etc. zijn allemaal voorbeelden van ‘activiteiten’ en industrieën waarbij de mens god speelt over het dier. Hij bepaalt immers hoe en wanneer het dier sterft en waarom, met welk ander dier het fokt en hoe vaak, en wat voor ras daar uit voort komt. Vaak is het doel hiervan de mens te verschaffen van plezier en vermaak, het dienen van gemakken zoals vlees of het vooruitstreven van de ‘wetenschap’.

Hoewel sommige toepassingen van experimenten en dergelijken wel degelijk handig en soms zelfs onvermijdelijk zijn (zoals het testen van medicatie), zijn de meeste vormen van structureel toebrengen van dierenleed volledig onnodig. Het leed schaadt niet alleen de dieren zelf: ook de mens wordt hier op de lange termijn de dupe van. Denk bijvoorbeeld aan de overmatige consumptie van vlees dat het milieu ten gronde richt.

Bovendien lijdt het doelmatig misbruik van dieren zelden tot vooruitgang en vertraagt deze zelfs; medicatietesten uitgevoerd op dieren blijken vaak achterhaald en tests waarbij dieren als mens-modellen gebruikt worden zijn zelden toereikend genoeg om serieus bevonden te worden. Bovendien zijn er tegenwoordig al veel duurzamere en diervrije oplossingen beschikbaar, en dit wordt In de toekomst alleen maar meer.

Kunstenares Wolfs wist misschien niet (of misschien juist heel erg goed) waar ze mee bezig was. Wormen zijn misschien niet de meest sympathieke dieren, maar het zijn wel levende wezens die recht hebben op een eerlijke kans, en niet ten behoefte van ‘oogstreling’ van de mens aan een vleeshaak horen te eindigen. Als de kunstenares in kwestie tweehonderd kittens aan vleeshaken had gehangen was de resistentie waarschijnlijk een stuk groter geweest. Dan was het kunstwerk wél door de massa onethisch en onverantwoordelijk bevonden. Dit is oneerlijk.

We zouden onze sympathie naar álle dieren (sympathiek en onsympathiek) moeten richten, en daarbij onszelf en de komende generaties niet uit het oog moeten verliezen. Alles draait mee in een cirkel, en die cirkel moedwillig verstoren lijdt tot het stoppen, of zelfs compleet dwarsbomen van onze eigen vooruitgang. Daarbij moet je jezelf afvragen wat jou de macht geeft over een ander individu. Een mens mishandelen en doden mag niet; waarom een dier dan wel?