Wiegel heeft gelijk, de tijd is niet rijp voor nivellering

Laat de nivellering zitten. Krijg daar het behoud van de WW voor terug. Die uitruil stelt Hans Wiegel voor aan de onderhandelaars met hun radiostilte en hun opnieuw overwerkende CPB-rekenaars op het Binnenhof. Rood is het bloed dat uit mijn gewonde hart druppelt, maar voor deze keer heeft het idool van rechts Nederland gelijk. Dit is de enige manier om nieuw paars te redden.

Als je bestedingen wil bevorderen, is een gelijkmatiger inkomensverdeling in beginsel een goed idee. Mensen met weinig geld hebben de neiging om loonsverhogingen meteen te besteden. Wie het beter heeft, gaat daarentegen oppotten, althans in het calvinistische Nederland met zijn spaarmanie. Daar heb je niks aan in een recessie. Aan de andere kant wordt dit effect te niet gedaan door het feit dat beter betaalden niet hun spaargeld aanbreken maar aankopen uitstellen, zodra zij moeten inleveren. Ze doen bijvoorbeeld langer met hun auto en spiegelen zich niet langer aan die commercial, waarin een Franse vrouwenverslinder een grote Citroën koopt, niet omdat hij hem nodig heeft maar omdat hij er zin in heeft.  Nog een waarheid: nivellering is goed voor de Action maar slecht voor de Bijenkorf.

Het ontmantelen van de WW – luidt een in rechtse kringen veel gehoorde waarheid – prikkelt werklozen om acuut betaald werk te accepteren. Daarbij gaat men uit van de fictie dat er voor iedereen genoeg werk is – ondanks leeftijd of opleiding. De werkelijkheid leert iets geheel anders.  Als de plannen met de WW doorgaan, betekent baanverlies als snel de financiële ondergang en – als je geluk hebt– schuldsanering. Dat is evenmin bevorderlijk voor bestedingen. Met zo’n zwaard van Damocles boven je hoofd – kijk maar naar boven, ook bij jou hangt er eentje aan het paardenhaar van de economie – houd je je centen liever in je zak voor kwaaie tijden.

Dit zijn plausibele argumenten om zowel de nivellering als de afbraak van de WW in de ijskast te zetten. Maar – ik geef het eerlijk toe – ze zijn  niet krachtig genoeg om op zichzelf het grote wegstrepen te rechtvaardigen, dat nu door Wiegel wordt voorgesteld. Zijn gelijk rust voornamelijk op een ánder fundament. Deze coalitie van PvdA en VVD kan een hoop, maar niet rechtstreeks ingaan tegen het DNA van de partners.

VVD-ers zullen het nooit accepteren dat de inkomens van de middenklassen worden afgeroomd om de laagst betaalden een klein beetje financiële ruimte extra te geven. Daar hebben zij namelijk niet voor op de VVD gestemd. Daar zijn zij tegen. Met zulk een verraad zijn zij niet bereid te leven – of liever gezegd – hun VVD te laten leven. Rechtgeaarde socialisten zullen net zo reageren als zij merken dat hun partij bereid is weinig over te laten van ons ooit zo trotse sociale stelsel.

Voeg daarbij dat deze maatregelen effect krijgen in 2014, een paar maanden voordat er raadsverkiezingen worden gehouden. Dan zullen de paarse partijen door een woedende achterban worden gedecimeerd. Daarna valt het kabinet, tenzij het door een revolte van de leden al niet eerder schipbreuk heeft geleden. Met andere woorden: onder de huidige omstandigheden is nivellering noch ontmanteling van de WW haalbaar. Dat is jammer maar het is niet anders. De tijden zijn nog niet rijp. Dat heeft Wiegel scherp gezien.

Update: de Telegraaf meldt maandag dat volgens Diederik Samsom een uitruil van de nivellering tegen het behoud van de WW “niet aan de orde” is, want dan valt een bezuiniging van1,3 miljard euro weg.