Wetenschap is mensenwerk

Beste Andy, Ik lees bij lange na niet alle reacties en ik maak er geen gewoonte van om te reageren op reacties die ik wel lees. Daar zou ik een dagtaak aan hebben, en bovendien verzand je in oeverloze online-discussies, met mensen die onder pseudoniemen opereren en onder die dekmantel de meest merkwaardige dingen kunnen roepen. Sommige reacties zijn ook zo uitgebreid, dat ik me wel eens afvraag of die persoon niet beter zelf een stuk zou kunnen schrijven. Wat Koopmans betreft: het voorbeeld-Koopmans heb ik aangehaald omdat het 1) exemplarisch aansluit bij de strekking van het artikel en 2) het voldoet aan een bepaalde actualiteitseis. Wat men daar allemaal uit wil concluderen, mag iedereen zelf weten.

En dan, afsluitend, heb je natuurlijk nog de reacties in de categorie-johannn (hier onder). Dat zijn van die mensen die een boertje laten en dan triomfantelijk rondkijken of iemand daarvan onder de indruk is. Bijzonder eigenaardig. Maar goed, ook mensen met geestelijke problemen moeten kunnen reageren. Anders gaan ze misschien de straat op, en dat moeten we niet willen.

Beste Gard - Je hebt opnieuw vermeden te reageren op mijn kritiek van 30 juli 2016 at 20:18.

Gard Simons 2 augustus 2016 at 12:07 Jij reageert wel op mijn boertjes, maar durft mijn serieuzere bijdragen blijkbaar niet aan. Datzelfde geldt voor die van Andy Capp. Reageer eens op het volgende: Er bestaat ook nog zoiets als wetenschappelijke discipline, doorgaans rond een paradigma. Als je het paradigma ter discussie denkt te kunnen stellen, dan ben je buiten de orde, tot blijkt dat je toch binnen de orde bent omdat die orde moet veranderen. De wetenschappelijke discipline is voor een wetenschap een groot goed. Het maakt dat er gezamenlijk aan kennis kan worden gebouwd. Maar veranderen is dus navenant problematisch. Je tijd vooruit zijn is berucht ondankbaar. Maar geen nood, als het de tijd niet is, dan komt die t.z.t. er toch wel. Wel jammer voor jou. Ik raad je aan om Kuhn en Lakatos te lezen, als ook algemener werk over methodologie. Word je misschien ooit een echte wetenschapsjournalist. .

Card, Niet reageren op serieuze bijdragen is kennelijk je handelsmerk. Ik heb serieuze kritieken geuit op je artikel: " We worden geteisterd door de hype van ‘respect’ " Ik heb je daarin op zeer elementaire redenatiefouten gewezen, waardoor er van je betoog werkelijk niets overbleef. Maar wie er ook reageerde, geen Card Simons. .

Card, Je mag jezelf dan 'wetenschapsjournalist noemen; dat is per slot geen beschermde titel. Maar je hebt heel duidelijk zelf nooit een wetenschappelijke opleiding gehad. Je weet gewoon niet, waar je het over hebt. .

Hoi Woeki - Ik wilde alleen een kleine toevoeging geven: Ik denk dat mensen ook vaak gewoon domweg gevangen zitten in de taal en/of het taalgebruik dat gangbaar is. Natuurlijk weerspiegelt dat taalgebruik veel van wat jij hier aanvoert, maar daar is men zich niet van bewust. In zoverre is er geen sprake van een .-bewuste- ideologie.

"Maar Piketty bedrijft nog lang niet ‘mainstream’-economie." Nou en of wel, -alleen laat hij zien -aan de hand van verifieerbare feiten- waar dat toe leidt. Je zult dan ook zien dat er mensen zijn die niet de feiten bestrijden, maar de interpretatie van die feiten, alhoewel Piketty daar -door de overvloed aan bewijsmateriaal- weinig ruimte voor laat.

Overigens blijkt uit de geschiedenis van Arpad Pusztai en het onderzoek naar de invloed van GMO's op het organisme, dat de biologie ook niet meer de objectieve, empirisch gefundeerde wetenschap is, die het zou moeten zijn.

@ Andy Capp Dank voor uw beide antwoorden. In reactie op uw opmerkingen inzeke Piketty en de 'mainstream'-economie en de geschiedenis van Arpad Pusztai en het onderzoek naar de invloed van GMO’s op het organisme zal ik proberen via google mijn kennis ter zake te vergroten.

Graag gedaan. Om iets te vinden over beperkingen van de ‘mainstream’-economie of een alternatieve vorm van -of kijk op- economie zal niet gemakkelijk zijn, aangezien over het algemeen net gedaan wordt of die niet zou bestaan. Niet door dat te ontkennen, maar door het gewoon te hebben over "de economie", alsof daarmee alles gezegd zou zijn. Het geval van Arpad Pusztai is berucht. Dat was/is een Hongaarse gerenommeerde wetenschapper, die na een carrière van meer dan 30 jaar op het hoogste niveau binnen een week ontslagen werd, toen hij zijn onderzoekgegevens op TV openbaar maakte. Waarschijnlijk door persoonlijke bemoeienis van Tony Blair. Toen collega's het waagden (!) zijn onderzoek te herhalen, bleek dat zijn uitkomsten correct waren. Je hebt het misschien wel aan hem te danken dat je nu geen GMO-aardappels eet.

politieke economie Dat dit een bestaand begrip is toont aan dat economie geen wetenschap kán zijn.

Jouw laatste strohalm zijn de drogredenen ad verecundiam (autoriteitsargument) en ad populum (met het oog op het volk) - https://nl.wikipedia.org/wiki/Drogreden - en dat is natuurlijk erg magertjes, maar ik begrijp je wanhoop. Volgens mij kun je beter de zinloosheid van je pogingen inzien. Het is al erg genoeg dat blijkt dat velen die zich hier presenteren als "hoger opgeleid" niet in staat blijken tot fundamenteel analytisch denken.

Zoals ik al eens eerder betoogd heb: een merkwaardig aspect in de klimaatdiscussie is, dat je als 'klimaatgelovige' genoeg hebt aan een diploma van de Bakkersvakschool, maar dat je als 'klimaatscepticus' op z'n minst een academische titel moet hebben, en liefst twee.

Ik kan me zo voorstellen dat klimaatontkenners en dergelijke hier een bevestiging voor hun niet onderbouwde meningen kunnen zien. Dat is inderdaad een voorbeeld van de uitwassen die in mijn ogen door de zienswijze van de auteur worden gefaciliteerd.

@Gard Simons Die kom ik nou eigenlijk nooit tegen, klimaatsceptici met academische titels, althans ze zijn bijzonder zeldzaam.

Je hebt volkomen gelijk. Het is uitermate ontmoedigend om discussies te voeren met mensen die hun kennis uit suspecte websites halen. Dat speelt vooral als het om klimaatverandering gaat. Omdat men de wetenschappelijke kennis ontbeert heeft men niet in de gaten dat men de belangen van de fossiele brandstoffenindustrie verdedigt. Vaak ontbreekt domweg de kennis om wat er op dergelijke sites te vinden is op de merites te beoordelen. Ik heb het dan ook afgeleerd om over dit onderwerp op internet te 'discussiëren: een discussie is slechts mogelijk tussen mensen van gelijk kennisniveau en dat is buiten de wetenschappelijke wereld eigenlijk zelden of nooit het geval. Overigens, los van dit feit is er nog de misvatting dat er iets te discussiëren valt: dat is dus inderdaad niet het geval. Klimaatverandering bestaat en er bestaat bijna volledige zekerheid dat wij de veroorzakers zijn van meer verandering dan er van nature al is.

Ik begrijp uit jouw verhaal dat je van mening bent dat het klimaat wel verandert, maar dat je denkt dat de mens daar geen invloed op heeft of dat je dat niet "slecht" vindt. Die mening heb je, omdat je denkt dat we niets weten over het klimaat en dus niets kunnen zeggen over klimaatverandering omdat er veel te veel variabelen zijn. Waarom je die mening dan toch bent toegedaan is niet echt duidelijk. Misschien komt dat wel omdat je nogal rechts bent en dus een hekel hebt aan Al Gore, Greenpeace en Barack Obama.

@Andy Capp Wat ik vind over klimaatverandering is in zo'n discussie niet relevant. Ik weet gewoon dat het klimaatveranderd en ik weet ook dat de mens daar invloed op heeft en ik weet ook dat er negatieve gevolgen zullen zijn. De vraag is wat zijn die negatieve gevolgen en wat zijn de positieve gevolgen en dan moeten we een afweging gaan maken. We hebben nu de afgelopen 500 duizend jaar al zeker drie ijstijden achterelkaar gehad van ongeveer 100 duizend jaar lang elk. Wetenschappers zeggen dat we ons in een interglaciale periode bevinden en dat er over een paar duizend jaar weer een ijstijd aankomt. Misschien moeten we eens verder dan ons zelf denken en deze eindeloze keten van ijstijden doorbreken zodat het leven op aarde weer maximale potentie heeft en zodat onbegaanbare gebieden als Antartic, de Sahara de Outback en de Gobi weer voor leven toeganglijk worden. En ik ben niet links of rechts. Sociaal ben ik links, economisch ben ik midden en op immigratie ben ik rechts op tal van andere onderwerpen laat ik mij niet in een hokje van links of rechts duwen omdat ik zelf mijn meningen bepaal en niet klakkeloos de PVDA partij programma overneem. Wat zij ik nou over kritisch denken?

Mijn waarde Capp, waarom zou een rechts iemand een hekel hebben aan Obama? De man is rechtser dan Rutte? Dat gezegd hebbende, waarom haalt een links iemand Obama aan? De man is rechtser dan Rutte.

Ben je ook een fan van Erich von Däniken?

Piltdown man was een geval van fraude. Voor zover mij bekend is het nog steeds niet zeker wie het gedaan heeft en waarom. Wel spannend verhaal trouwens.

Andy: wat een geweldig volwassen antwoord van je... Ben onder de indruk. Lucht het op?

Je schrijft dat je historica bent. Het is natuurlijk muggenzifterij maar de tijd die de archeologie bestudeert behoort niet tot de historie. De Piltdown mens behoort dus ook niet tot de historie. Maar goed, dat is natuurlijk gezeik van mijn kant. Het is niet waar dat de hele wetenschap van de echtheid van de Piltdown Mens uitging. Dat was vooral in Engeland het geval want het was natuurlijk te gek (maar volgens de Engelsen ook vanzelfsprekend) dat de missing link in Engeland was gevonden. Maar er waren direct al Engelse vertebratologen die er niet in mee gingen. En buiten Engeland, vooral in Frankrijk, was het enthousiasme al veel minder groot. Toen het niet meer te ontkennen viel stonden vooral de Engelsen in hun hemd, de anderen lachten in hun vuistje.

Juist, - je kunt hoogstens stellen dat uit het onderzoek blijkt dat het islamitisch fundamentalisme in Europa geen marginaal fenomeen is en blijkbaar heeft Koopmans besloten dat die constatering zijn Don Quichotte gedrag rechtvaardigt.

Methodologisch slordig uitgevoerd onderzoek is niet iets wat zich beperkt tot de sociale wetenschappen. De biomedische wetenschappen kunnen er ook wat van en dan heb ik het nog niet eens over regelrechte fraude zoals het vervalsen van data.

@ Boenders (09:33u) - goed dat de hetze van Hugo Brandt Corstius tegen Wouter Buikhuisen nog eens genoemd wordt. Je zou kunnen zeggen dat Brandt Corstius, zelf zeker geen deskundige op het gebied van het menselijke brein, noch op dat van de criminologie, karaktermoord gepleegd heeft, met verregaande gevolgen voor het slachtoffer, Buikhuisen. Dat Hugo B.C. 'in de geest van die tijd' schreef, is geen enkel excuus. Als je ergens geen verstand van hebt, dan past het niet om iemand die een a-modieus onderzoek wil starten, en zijn vakgebied kent, met de grond gelijk te maken, met als wapen: journalistieke macht. Brandt Corstius was in deze kwestie een ordinaire populist, die zichzelf nadrukkelijk ethisch verlaagd heeft. De moderne biologische psychiatrie laat geen enkele ruimte meer voor de opvattingen van Hugo (Piet Grijs). Criminaliteit heeft veel te maken met impulsief gedrag; met het niet goed kunnen inschatten van risico's en gevolgen van gedrag op de langere termijn, en met een gebrek aan empathie (i.e. er is vaak een antisociale persoonlijkheidsstructuur aanwezig). Al deze factoren zijn geassociëerd met bepaalde aberraties in de hersenen. (Let op: dit is noodzakelijk te beknopt gesteld, te algemeen, maar de kern is waar.) ______ De opvattingen van Dick Swaab over de vrije wil vind ik onzin; mensen die op dit vlak meer deskundig zijn dan ik hebben daar dan ook uitstekende artikelen en boeken over geschreven. Swaab mag dan een eminent en gelauwerd hersenonderzoeker zijn, dat betekent niet dat al zijn bevliegingen dan ook van excellente huishoudkwaliteit zijn. Als ik me het goed herinner werd Swaab overigens zwaar onder schot genomen toen hij stelde dat homo's in zekere hersengebiedjes een andere morfologie lieten zien. Die kritiek lag niet eens zo ver van die van Hugo B.C. op Buikhuisen af - mensen zouden gelabeld en gestigmatiseerd worden, mogelijk zelfs als 'afwijkend en ziek' gezien gaan worden. Die vrees is, zoals te voorspellen was, ongegrond gebleken. Ook áls Swaabs bevindingen consistent gerepliceerd zijn (ik heb geen tijd meer om dat nu precies na te gaan), dan nog is dat geen enkele reden om homo's als minderwaardig of ziek te beschouwen. Twee waarheden kunnen namelijk prima naast elkaar bestaan: zo een morfologisch verschil kan er zijn, en homo's zijn normale mensen. Nergens staat geschreven dat die zaken strijdig met elkaar zijn, en ik voeg eraan toe dat er überhaupt geen blauwdruk bestaat van wat precies een 'normaal brein' zou moeten zijn - het gaat bij dit type onderzoek altijd om gemiddelden, waarbij datgene wat het meest voorkomt bij gebrek aan beter als een standaard beschouwd wordt, en datgene wat veel minder frequent is als 'niet-standaard'. (Jee, wat ben ik weer aan het lullen, tijd om ermee op te houden, mensen, morgen is er weer een dag. Waarop Joop wederom bezocht kan worden, uiteraard.)

"De opvattingen van Dick Swaab over de vrije wil vind ik onzin" Hij misbruikt daarbij bovendien zijn wetenschappelijke reputatie, want wat hij schrijft over wij die ons brein zouden zijn is pure ideologie en heeft geen donder met zijn wetenschappelijke kennis te maken. Zoals het ideologische tweede deel van het befaamde werk van Piketti ook geen donder met het wetenschappelijke eerste deel te maken heeft. Het bezwaar van HBC tegen Buikhuisen betrof niet zijn wetenschappelijke werk (in de richting die hij opging was hij nota bene een complete leek) maar de politieke agenda die hij daarmee had. Niet voor niets moesten biologen er ook niks van hebben. Buikhuisen had bovendien al een behoorlijke Stapelachtige reputatie. Hilarisch is het verslag dat Koot en Bie deden, die hem als student hielpen bij het 'onderzoek' naar opstandige jongeren. Terwijl Buikhuisen als een soort generaal van een afstandje vanuit een jeep toekeek, moesten de studenten oudejaarsnacht in Haagse achterstandswijken aantonen hoe beïnvloedbaar menselijk gedrag is. Buikhuisen had bedacht dat oudejaarsrellen voorkomen konden worden als maar genoeg van zijn studenten door de straten liepen en iedere keer als ze elkaar tegenkwamen voor omstanders duidelijk hoorbaar dingen als 'het wordt niks meer vanavond' zouden zeggen. Iedereen met snode plannen zou vanzelf huiswaarts keren. Reeds de tweede keer dat Schilderswijkers van die vreemde snuiters in het Haags (in plaats van Hagenees) tegen elkaar hoorden zeggen dat het niks zou worden, moesten de studenten rennen voor hun leven.

"Maar de journalist Piet Grijs organiseerde met zijn hetze in VN toen een soort van links ‘Berufsverbot’." HBC was geen journalist maar een collega van Chomsky die daarnaast ook columns schreef. Scherpe columns en ook regelmatig over het randje.

De jubel is nu wel verstomd, omdat men er inmiddels is achter gekomen, dat dat ook een al te eenzijdige benadering is van menselijk gedrag, waarin toch ook veel psycholische, sociologische en omgevings factoren een rol spelen in combinatie met het brein. Uit het feit dat je het brein en psychologische factoren als complementair ziet blijkt dat je Swaab niet zo goed begrepen hebt.

PS Brandt Corstius ging z'n boekje in de "affaire" Buikhuizen inderdaad zwaar te buiten. Het was zowel een persoonlijke aanval op Buikhuizen als een aanval, van welhaast middeleeuws kaliber, op de vrijheid van wetenschap.

Brandt Corstius was net als Chomsky een taalwetenschapper. Dat maakt hem niet deskundig op het gebied van de criminologie of de sociale wetenschappen.

“iets is waar totdat het tegendeel wetenschappelijk wordt bewezen”. In de technische wereld is dat bewijs wel c.q. niet te leveren. In de alfawetenschappen ligt dat een stuk ingewikkelder. Probeer maar eens een consensus te verkrijgen met -3- of -5- stromingen. Politicologie, economie, filosofie, sociologie, etc.. Dat lukt vaak zelfs niet via een rechtszaak. De vraag kan zelfs gesteld worden bestaat het begrip ‘consensus’ wel ?

@ piet de Geus Zelfs Einstein is ooit in de verleiding gekomen om toe te geven aan een bestaande wetenschappelijke consensus. Toen hij zijn relativiteitstheorie los liet op het universum bleek dat het heelal eeuwig zou uitdijen of zou imkrimpen. Dit was strijdig met zijn eigen en de heersende opvatting van een statisch universum. Hij bedacht een complementaire constante om dit probleem op te lossen.

"als jij in een vliegtuig stapt denk je ook niet – ’t is maar een tussenstand die aerodynamica" Waarom niet? Zoals gezegd: de Noormannen konden ook heel goed uit de voeten met de ervaring dat hun boten bleven drijven, al hadden ze daar geen wetenschappelijke verklaring bij.

"Zelfs Einstein is ooit in de verleiding gekomen om toe te geven aan een bestaande wetenschappelijke consensus." Maar aan die verleiding staat toch iedereen bloot die geen dilettant is? Uiteraard snapte Einstein dat de bestaande consensus geen willekeurige flauwekul was. En als jij dan in je eentje bedenkt dat het toch anders in elkaar zit, zul je erg kritisch op je eigen ideeën moeten zijn en je uit de naad moeten werken om te proberen ze te falsificeren. Als anderen dat voor je moeten doen sta je algauw voor aap met je nieuwe ideeën. "Hij bedacht een complementaire constante om dit probleem op te lossen." Waarmee hij keurig op de schouders van zijn voorgangers ging staan.

Wetenschappers zijn afhankelijk van geld . Tegenwoordig wordt dat in steeds grotere mate door het bedrijfsleven opgehoest en die doen dat natuurlijk niet voor niets . Er komt derhalve geld voor wetenschappelijke onderzoek ten voordele van het bedrijfsleven en niet ten nadele . Daarom kun je inderdaad stellen dat wetenschap ook maar een mening is. In neoliberalistan waar geld het enige is dat telt is niemand of niets nog te vertrouwen .

Waar het bij Koopmans op hangt is dat hij empirisch onderzoek doet in een hevig gepolitiseerd onderzoeksveld,w tot overmaat van ramp vele zelfbenoemde experts ook verstand van menen te hebben. Dat heb je bij de natuurkunde weer niet. Fraude is een andere kwestie die hier niet aan de orde is.

@Acid Prune In Nederland betekent het innovatiebeleid dat de private sector voor een geringe bijdrage grote invloed krijgt op de ­bestedingen van publieke onderzoeksbudgetten. De wensen van het bedrijfsleven zijn leidend en onderzoek komt in het teken te staan van het op de markt brengen van commerciële producten. Dat leidt tot een publiek gefinancierde zoektocht naar het beste cappuccinoschuim of de beste aardappelsoort om patat te maken. Het bekende 'publieke lasten, private voordelen'. De Groene Amsterdammer en platform voor onderzoeksjournalistiek Investico illustreren dat aan de hand van de casus Danone. http://www.platform-investico.nl/artikel/de-juiste-yoghurt/

Tegenwoordig wordt dat in steeds grotere mate door het bedrijfsleven opgehoest en die doen dat natuurlijk niet voor niets . Er komt derhalve geld voor wetenschappelijke onderzoek ten voordele van het bedrijfsleven en niet ten nadele. Klopt. Is een ander groot probleem: wetenschappers die zichzelf en hun vak corrumperen om aan geld te komen. Een 2e punt hierbij is dat door het overmatige belang dat wordt gehecht aan wetenschap voor het bedrijfleven (een bedrijfsleven dat een focus heeft die zelden verder dan 5 jaar in de toekomst reikt en op snelle winsten is georienteerd) het fundamentele onderzoek op het 2e plan is gekomen. Terwijl daar juist de échte grote doorbraken vandaan komen die op de langere termijn ook voor technologische revolutie's kunnen zorgen (in de meest brede zin, varierend van nieuwe energietechnologie tot baanbrekende medicijnen). De technische universiteiten lijken inmiddels al gedegradeerd tot een soort muppet-labs ("where the future is being made today") maar dat is kennelijk niet genoeg voor de geldwolven en hun politieke loopjongens met de goedkoop gemeubileerde bovenkamers. Ook gewone universiteiten moeten eraan geloven en wat geen nut lijkt te hebben voor al die lieden met hun geestelijke armoede (klassieke talen, portugees etc) moet weg om plaats te maken voor nog meer gamma-gelul waar marketeers en andere charlatans van menen te kunnen profiteren.

"Dat bijvoorbeeld een charlatan als Diederik Stapel jarenlang zijn gang kan gaan zonder dat ook maar iemand het opmerkt zegt net zoveel over Diederik Stapel als over de hele sociale psychologie als discipline." Stapel is in alle opzichten een kleine jongen, een kruimeldief. Zijn gerommel in de marge is werkelijk helemaal niks vergeleken met Freud die zijn complete werk bij elkaar heeft gefantaseerd. Toch heeft Freud het vakgebied verder geholpen, maar meer op een soort literaire manier. Net als Dostojevski, de echte uitvinder van het onderbewustzijn. Dat menselijk gedrag lastiger te voorspellen en te reproduceren is dan een simpel natuurkundig experimentje biedt natuurlijk ook meer ruimte voor charlatans. Dat maakt het vakgebied niet minder wetenschappelijk maar gecompliceerder. Vandaar dat het ook zo lang duurde voordat bèta's erachter kwamen dat een schakelaar tegelijkertijd aan en uit kan staan: dat past niet zo binnen een wereldbeeld waarin iets waar of onwaar moet zijn.

"Maar toen men ontdekte dat al haar bevindingen en onderzoekresultaten verkregen waren via een tolk, viel ze wetenschappelijk door de mand en is er nooit meer iets van haar vernomen." Nou viel er ook niet veel meer van haar te vernemen, want die kritiek kwam pas na de dood van Margaret Mead. Bovendien maakte Freeman, de criticus, zelf ook nogal wat domme fouten. Hij vergaarde zelf in Samoa heel andere onderzoeksresultaten dan Mead maar vergat te bedenken dat Samoa in de tussenliggende decennia nogal stevig gekerstend was, wat een desastreuze uitwerking had op de positie van de vrouw. Bovendien is het de vraag hoe relevant het is dat een van haar talloze bronnen Mead in de maling heeft genomen, want daar ging het over en niet over een tolk via ze al haar bevindingen en onderzoeksresultaten had verkregen. Maar kennelijk kunnen we weer geen punt maken zonder fact free geleuter. Op de methoden van Mead valt beslist nogal wat af te dingen, zoals geldt voor iedereen die een pionier is op zijn vakgebied: het instrumentarium is dan nog volop in ontwikkeling. Mead geldt dan ook nog steeds als iemand die haar vakgebied behoorlijk wat stappen op weg heeft geholpen.

Stapel is in alle opzichten een kleine jongen, een kruimeldief. Zijn gerommel in de marge is werkelijk helemaal niks vergeleken met Freud die zijn complete werk bij elkaar heeft gefantaseerd Klopt, maar veel kruimeldieven roven uiteindelijk ook een komplete winkel leeg. Freud was inderdaad tot op zekere hoogte een veel grotere charlatan dan Stapel. Niet voor niets was hij het, met de kringen om hem heen, die Popper ertoe bewogen om eens na te gaan denken hoe je kon toetsen of iets wel of niet wetenschappelijk verantwoord was en of daar harde criteria voor geformuleerd konden worden (met een falsificeerbaarheidseis als belangrijkste resultaat). Freud had echter wel degelijk zijn verdiensten. Die moeten volgens mij niet zozeer gezocht worden in de inbreng van het literaire in het vakgebied (dat heeft mijns inziens per definitie niets te zoeken in een wetenschappelijke omgeving want het leidt van meet af aan tot speculatie's en gefantaseer) maar veeleer in de ontsluiting van de psychologie als discipline an sich. Hij was één van DE grondleggers van het vak. Dat het nog even zou duren voordat daar een volwassen wetenschap uit voortkwam kun je Freud niet verwijten. Je kunt hooguit stellen dat z'n methode's niet deugden. Maar hij zette het vak wel op de kaart en dat heeft ons geen windeieren gelegd, noch in epistemologische noch in praktische zin. Vandaar dat het ook zo lang duurde voordat bèta’s erachter kwamen dat een schakelaar tegelijkertijd aan en uit kan staan: dat past niet zo binnen een wereldbeeld waarin iets waar of onwaar moet zijn. Als je hierbij refereert aan een superpositiebeginsel dan denk ik dat je eerder kunt stellen dat het juist de natuurwetenschappen zijn geweest die deze mogelijkheid naarvoren hebben gebracht. En wel als een fundamentele eigenschap van de materie en niet als het gevolg van een schijnonzekerheid die gerelateerd is aan de komplexiteit van een verschijnsel die het doen van harde uitspraken problematisch maakt. In de praktijk zijn het juist diegenen van buiten de natuurwetenschappelijke disciplines die de grootste moeite hebben om dit soort "rare" (en uiterst contraintuitieve) wereldbeelden te aanvaarden waarin een kat als zowel dood als levend moet worden beschouwd.

Freud's invloed was vooral cultureel van belang. Zijn empirisch ongefundeerde theorien vielen in de smaak van het grote publiek. In academia speelt hij geen rol behoudens in de literatuurkritiek en ook daar is het rolletje bescheiden.

Want u weet het beter dan alle Economen? Lijkt me hoogst onwaarschijnlijk.

Want u weet het beter dan alle Economen? Economen weten striktgenomen helemaal niets. Trek die keutel dus maar in.

Probeer maar eens een consensus te verkrijgen met -3- of -5- stromingen. Politicologie, economie, filosofie, sociologie, etc.. Dat lukt vaak zelfs niet via een rechtszaak. De vraag kan zelfs gesteld worden bestaat het begrip ‘consensus’ wel ?

Het probleem is dat die zogenaamde ontregelaars zonder enig wetenschapelijke onderbouwing alles ter discussie stellen. Dat zijn geen ontregelaars maar charlatans. Verder zijn er binnen de wetenschap genoeg ontregelaars die continue elkaars werk op de hak nemen, toetsen, reproduceerbaarheid testen etc.

@ Sol Invictus. In mijn reactie staat ook zoiets als ‘op tegenspraak’. Wie spreekt tegen dat een verbrandingsmotor werkt? Ja, de industrie zal beweren dat die SCHOON werkt. Als dat wordt nagetrokken (dus ‘op tegenspreek’) blijkt dat de bewering op FRAUDE berust (of bestrijdt u dat een dieselmotor van VW een verbrandingsmotor is?).

Ik heb geen idee wat Popper daarvan vindt, maar ik heb wel een leuk voorbeeldje hoe dat in de praktijk werkt. Iedereen heeft het altijd over "economie" alsof daarmee het onderwerp van studie daarmee volledig gedefinieerd is. Vervolgend wordt er uitsluitend naar de huidige vorm van economie gekeken en worden daar allerlei vormen van -wiskundige- berekeningen op losgelaten, die in essentie bedoeld zijn om te voorspellen hoe het balletje van de roulette zal gaan rollen. Op deze manier kun je bijvoorbeeld proberen uit te rekenen bij welk percentage belastingheffing je het meeste belasting kunt binnenhalen, omdat een hogere heffing bijvoorbeeld meer vluchtgedrag, cq belastingontwijking/ontduiking ten gevolge zou hebben, of omdat je het systeem uit balans zou brengen, omdat je teveel middelen voor consumptie ter beschikking stelt en te weinig voor het winstdoel en de noodzakelijke investeringen. Maar de volgende kwestie wordt zelden of nooit aan de orde gesteld: Er vindt een voortdurende geldstroom plaats van arm naar rijk, die daar cumuleert in de vorm van kapitaal: het verschil tussen arm en rijk wordt steeds groter. De klassieke oplossing is de herverdeling van inkomen via de belastingheffing, maar dat stuit dus op zekere grenzen. Bovendien is dat vluchtgedrag een gegeven dat een enorm controle apparaat nodig maakt en als belangrijkste eigenschap schijnt te hebben dat het altijd faalt: heb je het ene lek gedicht, dan kun je beginnen aan het volgende. Politici beweren met de regelmaat van de klok dat ze daar alles aan doen wat in hun macht ligt, maar dat is slechts ten dele waar, omdat de staat -en daarmee die politici- juist het grootste deel van de macht te danken heeft aan dat enorme apparaat. Het is in werkelijkheid dus gewoon een liedje zonder einde, dat mede in stand wordt gehouden door de partijen die daar interesse bij hebben, -niet de armen. De vraag dringt zich dus op, wat je kunt veranderen aan het economisch stelsel om te zorgen dat die geldstroom van arm naar rijk een halt wordt toegeroepen, zonder dat je daar het corrigerende middel van de belastingheffing voor nodig hebt. Dat lijkt me een hele legitieme economische vraag, nietwaar? Stel hem maar eens: wedden dat ze bijna allemaal het antwoord schuldig blijven?

Effe tussendoor, -ik verontschuldig me bijna nooit voor kromme zinnen en schrijffouten, maar mijn gedachten dwarrelen altijd 10 stappen vooruit en mijn vingers kunnen dat niet bijhouden, vooral als ik weer eens een vette joint achter die kiezen heb en dan krijg je dat.

[Iedereen heeft het altijd over “economie” alsof daarmee het onderwerp van studie daarmee volledig gedefinieerd is.] Dat is vooral het issue bij politici die zoiets vloeibaars als economie tot absolute wetenschap verheffen, terwijl elke econoom juist het tegenovergestelde beweert. Met name Rechts [vvd] maakt er een potje van

"De vraag dringt zich dus op, wat je kunt veranderen aan het economisch stelsel om te zorgen dat die geldstroom van arm naar rijk een halt wordt toegeroepen, zonder dat je daar het corrigerende middel van de belastingheffing voor nodig hebt." Dat is toch niet zo moeilijk? De stroom van arm naar rijk vindt plaats op vrijwillige basis: omdat rijk arm iets te bieden heeft waarvoor arm wil betalen. De stroom van rijk naar arm vindt plaats op gedwongen basis, zonder dat daar direct iets tegenover staat (anders dan sociale rust, een omgeving zonder bedelaars die net even iets prettiger leeft en dergelijke). Wil je niet middels de blauwe enveloppe hoeven te corrigeren, dan moet je ervoor zorgen dat arm iets te bieden heeft waar rijk op vrijwillige basis voor betaalt. Plat gezegd: maak de armen poolboy, butler, kapper, tuinman en bakker, dan komt die stroom vanzelf op gang. Zorg dat ze zich verheffen tot advocaat, architect of personal coach en de stroom wordt nog groter.

Het is al een hele vooruitgang dat die armen poolboy, butler, kapper en tuinman geen slaven meer zijn. "Zorg dat ze zich verheffen tot advocaat, architect of personal coach en de stroom wordt nog groter." - net zolang tot ze allemaal rijk zijn, dan heeft de Amerikaanse droom haar belofte eindelijk ingelost. Iemand die nu -na 30 jaar achteruitgang- nog steeds in Reagonomics gelooft, is wel heel erg hardleers.

"Iemand die nu -na 30 jaar achteruitgang- nog steeds in Reagonomics gelooft" Wederom een stropop van je welste. Bovendien moet je die 30 jaar achteruitgang van je niet op de rest van de wereld projecteren.

@tom psychologisch gezien ook redelijk logisch. Veel van die mensen hebben enorm veel publicaties geschreven over de oude theorie. Als die niet meer juist is zijn al hun publicaties ook niet meer juist.

"Ik kon er eigenlijk niet bij dat deze man van wie wij werden geacht iets over geologie te leren, bewust zo hopeloos achter liep." Kennelijk had hij het opgegeven, deed en volgde geen onderzoek meer maar gaf alleen les in wat hij ooit had geleerd. Luiheid speelt een grote rol bij het hangen aan consensus (en dan liefst nog die van gisteren of eergisteren). Het is me toch ook wat: heb je net consensus bereikt, begint dat hele vermoeiende gedonder opnieuw! Voor mensen waarbij de wetenschappelijke nieuwsgierigheid is geblust zou geen plaats moeten zijn in de wetenschap. Ze zijn net zo nutteloos als politici die op ieder wetsvoorstel reageren met: maar dat hadden we voorheen toch anders afgesproken!

Je schrijft dat die theorie toen al door de meeste geologen werd geaccepteerd, -hoe moet ik dat in overeenstemming brengen met het beeld van de "gevestigde belangen"? En om welk belang gaat het precies? Ik bedoel: ik begrijp wel dat het een eigenwijze oude knar was, die vastgeroest zat in zijn opvattingen. maar ik zie die achtergrond niet zo gauw.

@Andy Piet geeft volgens mij een uitstekend antwoord op je vraag. De persoon waar het over gaat had overigens niet zo veel geschreven en hij zat ook tegen zijn pensioen aan (hoewel, hoogleraren konden toen nog binnen zekere grenzen zelf bepalen wanneer ze er mee ophielden). Hij was blijkbaar in ieder geval wetenschappelijk blijven stilstaan. Dat zie je meer bij mensen die denken dat ze een comfortabele positie verkregen hebben. Die investeren niet meer in nieuwe kennis. Continentverschuiving was zo'n grote paradigmawijziging dat het zeer veel 'zekerheden' in de geologie beïnvloedde of zelfs op losse schroeven zette. Voor sommigen was de verandering gewoon te groot om daar mee om te kunnen gaan. Het was in dit geval alleen wat pijnlijk dat het hier iemand betrof die les gaf. Voor mij was het niet zo erg, ik hield mij toen al meer dan mijn halve leven met geologie en paleontologie bezig. Voor studenten voor wie de geologie begon met hun studie was het een ander verhaal: die kregen beschimmelde kennis op hun bord en moesten later (hopelijk) pas ontdekken dat de houdbaarheidsdatum ver overschreden was.

Op een wiskunde college rond diezefde tijd presenteerde de prof. een bewijs van de Stelling van L'Hôpital. Aan het eind vroeg hij droogjes of er soms iemand was die het niet met hem eens was. Niemand natuurlijk: een professor had toen nog gezag. Toen een reactie uitbleef zei hij: nou dat is dan jammer want er deugt niets van dat bewijs! Geritsel van kranten in de zaal (niet iedereen let op), en op de achterste rij ontwaakte zelfs een paar studenten uit een hazenslaapje. En toen gaf hij alsnog het goede bewijs. Onnodig te zeggen dat deze man (wijlen professor J.G Dijkman) een eminent docent is. Toen ik jaren later wilde promoveren trof ik een professor die glashard het probleem ontkende dat ik wilde bestuderen (en liefst ook oplossen). Wat zeg je dan? "Professor, u bent een prutser, want u kent de relevante literatuur niet?" Gezegd moet worden dat de man een superspecilist was op een net iets ander deel van het vakgebied. Maar als hij sportief (en aardig) was geweest had hij geantwoord met: "zo, dat vind ik een merkwaardig verhaal, leg me maar eens uit wat er aan de hand is". En dan had ik hem bijgepraat. Gelukkig vond ik later een prof. die begreep dat je als promotieonderzoeker op je deelgebied op den duur zelfs meer weet dan de prof. Ik had ook een keer een briljante docent die de studenten elkaar liet overtuigen. Prachtig. er moet meer van zulke speelsheid zijn in collegezalen. Ongepaste vragen moeten met een gepaste grap worden beantwoord. Héél lang geleden zat ik als middelbare scholier op een voorlichtingsbijeenkomst voor aanstaande studenten in Delft. Een scholier had de euvele moed te vragen met welke studierichting je het meeste geld kon verdienen. Het strenge antwoord was: "tandheelkunde. Maar dat geven we hier niet, dus u kunt nu vertrekken!"

Alsof 1 professor representatief is voor de gehele wetenschappelijke wereld. Voor iemand die zich op uni niveau is het wel teleurstellend om te zien dat je dus niets geleerd heb op dit punt.

"Ook het standpunt dat het islamitisch fundamentalisme mogelijk heilzaam zal werken op het decadente en corrupte westen is denkbaar." Zelfs als je van die heilzame werking overtuigd bent kun je objectief constateren dat er nogal wat sociale schade zal ontstaan voordat het zover is. Al zul je dan waarschijnlijk schouderophalend zeggen dat dat nu eenmaal de prijs is die moet worden betaald voor het overwinnen van de weerstand van je tegenstanders. Maar dat is dan weer geen wetenschappelijke maar een politieke conclusie en die twee haal je hier door elkaar. "De democratie zal het leren, niet mijnheer Koopmans" Dat klinkt zowaar als een pleidooi voor fact free politics: de feiten doen er niet toe, het draait om de meningen en dan met name om de meerderheid ervan. Bemoei je met zo'n attitude vooral niet met wetenschap, want dan krijg je precies de ellende die Gard Simons aankaart.

Uh, het lijkt of u het er mee eens bent dat het westen "decadent en corrupt" is, en alleen nog twijfelt of het islamitische fundamentalisme de hier helpt (sic!). We zijn hier altijd nog stukken minder corrupt dan de rest van de wereld. Sepp Blatter was de gebeten hond - doordat hij als voorzitter van de Wereldvoetbalbond net zo corrupt was als zijn meeste leden! Die mocht hij toch niet op een neo-koloniale manier de normen van het betrekkelijk kleine werelddeel Europa opdringen? En wat de facts betreft: meningen (in de politiek en daarbuiten) zijn nooit te "bewijzen", maar er zijn wel argumenten te geven die wortelen in de feiten. Je kunt politiek vinden dat er een eind moet komen aan de "massa-immigratie", maar dan zou ik wel eerst willen weten of die immigratie werkelijk zo massaal is. Voormalig PVV Kamerlid Brinkman huldigde de politieke opvatting dat de misdaad harder bestreden moet worden. Toen Staatssecretaris Albayrak een wetenschappelijk rapport presenteerde waaruit bleek dat de zware criminaliteit significant was afgenomen kreeg Nebahat de volle laag. Weden was Brinkman: of ze elk contact met de maatschappij had verloren en niet begreep hoeveel mensen zich onveilig voelen. Gelukkig heeft de PVV (nog) geen meerderheid, maar als het wel zo ver komt kan het verboden worden om beleid op feiten te baseren.

Weden = Woedend

Piet schrijft: "Zelfs als je van die heilzame werking overtuigd bent kun je objectief constateren dat er nogal wat sociale schade zal ontstaan voordat het zover is." Als je van mening bent dat ik dat objectief kan constateren, dan kun je misschien ook even duidelijk maken hoe ik dat langs empirische weg kan verifiëren. Nee, ik ben geen voorstander van fact free politics, want ik ben best bereid het resultaat van het onderzoek -dat het islamitisch fundamentalisme in Europa geen marginaal fenomeen is, maar een stevige stroming- te accepteren. Dat jij jouw mening als wetenschap probeert te verkopen, dat zijn we gewend.

"Uh, het lijkt of u het er mee eens bent dat het westen “decadent en corrupt” is," Nee, ik laat alleen plaats voor een andere mening en ik beweer niet dat de mijne is gebaseerd op wetenschappelijke resultaten, dat is het verschil. En neem nu de volgende uitspraak: "De overtuiging dat moslims slachtoffer zijn van discriminatie en dat radicaliseren daar een reactie op is, zit erg diep." De vraag is of dat het geval is en het verband met de constatering dat "het islamitisch fundamentalisme in Europa geen marginaal fenomeen is, maar een stevige stroming”, is niet duidelijk. Er bestaan ook fundamentalistische gristelijke stromingen -zwarte kousen-, maar zolang ze zich niet maatschappelijk manifesteren en/of rustig in hun besloten gemeenschappen leven lijkt me de kans dat ze sociale schade zouden kunnen aanrichten -aan de rest- vrij klein. (Natuurlijk is dat een opvatting waar ik geen bewijs voor heb) De kans dat een fundamentalistische groep overgaat tot geweld als ze gediscrimineerd wordt of zich gediscrimineerd voelen lijkt me een stuk groter (opnieuw een opvatting waar ik geen bewijs voor heb), ook groter als bij een vergelijkbare gematigde groep (opnieuw een opvatting waar ik geen bewijs voor heb). Maar de kans dat gematigde gelovigen onder invloed van discriminatie veranderen in fundamentalisten -radicaliseren- acht ik anderzijds weer vrij klein (opnieuw een opvatting waar ik geen bewijs voor heb) De kritiek dat zijn onderzoeksresultaten worden weggezet als onjuist, omdat hij een ondeugdelijke vraagstelling zou hanteren, lijkt me dan ook niet bij voorbaat onterecht, voor zover ik op het artikel van Gard Simons mag afgaan. En dat is precies het probleem: het onderwerp is interessant, de inzet leuk, maar zo gauw Gard Simons over Koopmans begint wordt het artikel zeer zwak. Je zou bijna het idee krijgen dat het artikel van deze wetenschapsjournalist niet bedoeld is om de wetenschappelijk resultaten van het onderzoek van de wetenschapper Koopmans in een helder daglicht te plaatsen, maar om de politieke meningen van de mens Koopmans te ondersteunen. Of dat zo is moet hij zelf maar zeggen.

"Dat jij jouw mening als wetenschap probeert te verkopen, dat zijn we gewend." Zo ver ben je nu al van het pad af: ik heb geeneens een mening gegeven. Ik heb slechts geconstateerd dat je sociale schade wel degelijk objectief kunt meten. Los van of je die schade ongewenst of noodzakelijk vindt. Maar objectief komt in jouw woordenboek niet voor, dus dan wordt het lastig.

Wie bijvoorbeeld vóór 2016 durfde te beweren dat je dingen die in de toekomst misschien zullen gebeuren niet langs empirische kunt verifiëren heeft buiten Piet deGeus gerekend, die heeft geconstateerd dat je sociale schade -in de toekomst mogelijk zal ontstaan- wel degelijk objectief kunt meten, middels de back to the future methodologie. Het revolutionaire van die methode bestaat daarin, dat hij de mening daarmee definitief buitenspel heeft gezet,

"Als je het mij vraagt zijn chemie, wiskunde, natuurkunde, en noem maar op wetenschappen, exacte vakken." Exacte vakken is niet hetzelfde als wetenschap. Wel geven ze lekker veel houvast aan wie geen wetenschappelijke houding heeft, zich vastklampt aan de gemaakte afspraken (de huidige stand van kennis) en er niet om maalt dat we geen idee hebben hoe het grootste deel van de materie eruit ziet. "een glas met een bepaalde vloeistof zal altijd bij exact dezelfde temperatuur koken/bevriezen." Ik zou zeggen: beklim om te beginnen de Mount Everest eens met je primus en je pannetje water en je thermometer. "Begrijp niet waarom mensen sociale wetenschappen noemt. Geen mens is uniek en hoe mensen de wereld beleven hangt af van zichzelf." Gelukkig weten sociale wetenschappers daar veel zinniger dingen over te zeggen. Zelfs al is de mens door zijn 'onvoorspelbaarheid' (lees: hij is wat gecompliceerder dan een glas water dat het al vertikt om altijd bij dezelfde temperatuur te gaan koken) een veel lastiger onderzoeksobject. "Die ging ik ook niet vragen of ik haar mocht kussen. Ogen dicht beetje naar voren leunen, hoofd schuin houden en de rest ging van zelf. Volgens het onderzoek zou ik haar hebben aangerand." Dan ging ook dit onderzoek je boven de pet. Als het 'vanzelf' gaat is er geen sprake van aanranding. Dat is het als het niet 'vanzelf' gaat. Dus als ze bijvoorbeeld als reactie probeert haar hoofd af te wenden, jij dat negeert en op minder vrijwillige basis doorgaat. Of was je dat voor het gemak vergeten? Dat aanranding te maken heeft met het ontbreken van wederzijdse instemming?

Exacte vakken hebben als extra voordeel dat hun object van onderzoek geen actieve deelnemer is in het onderzoek, met eigen doelstellingen verwachtingen etc. Voor veel reageerders geldt dat een elementaire inleiding in de methodologie van de sociale wetenschappen veel zou verhelderen. Lakatos en Kuhn zou ik maar even laten liggen.

Het aardige van die verkrachtingenstudie is dat die een schoolvoorbeeld kan worden van wetenschap dat ook naar de maatstaven van sociale wetenschappen niet deugt, omdat hier de elementaire fout wordt gemaakt dat begrippen worden gebruikt zonder ze behoorlijk af te bakenen. Soms volstaat het om te zeggen (of te impliceren) dat je woorden dezelfde betekenis gebruik als in het gewone spraakgebruik - maar in dit geval is het gewone spraakgebruik kennelijk niet eenduidig. Een goede vraagstelling formuleren is dan een wezenlijk deel van de opgave. Er wordt gezegd dat een vraagstuk al bijna is opgelost als het goed geformuleerd is - maar dat betekent van de weeromstuit dat de werkelijk lastige wetenschappelijke vraagstukken vaak niet goed zijn geformuleerd, en het ook een hele klus is om dat alsnog te doen. Eén mogelijkheid is dat je in zo'n geval kiest voor een bepaalde definitie. Zo'n keuze is nooit onjuist, maar het kan wel zijn dat je dan een niet zo relevant vraagstuk aan het oplossen bent. Beter is het daarom om eerst te kijken wat de kern van het vraagstuk is. In dit geval is dat duidelijk ongewenst lichamelijk (seksueel) contact. Eigenlijk zou al op de middelbare school les moeten worden gegeven in argumentatieleer, en dan niet alleen op het VWO, maar ook aan VMBO-ers, op hun niveau. Niet alleen de wetenschap maar het hele leven zit vol met drogredeneringen, en het is prettig als men die bijtijds doorziet. Helaas geeft - alweer - Wilders het slecht voorbeeld. Die argumenteert op een "volkse" manier: hij gaat niet in op de opmerkingen van zijn gesprekspartner, maar herhaal alleen zijn eigen standpunt als hij wordt tegengesproken, en dan met stemverheffing, en als dat nog niet helpt wordt hij kwaad. Het lijkt op de VOC: die schoot inlanders dood die het niet eens waren. want de VOC was een bedrijf, en dus gericht op winst.

"Exacte vakken hebben als extra voordeel dat hun object van onderzoek geen actieve deelnemer is in het onderzoek, met eigen doelstellingen verwachtingen etc." Precies. Menswetenschappen zijn in die zin dubbel mensenwerk. De eigenschappen van een stuk gesteente zullen niet veranderen onder invloed van onderzoek, laat staan dat het ook nog eens sociaal wenselijke antwoorden gaat geven. Onderzoek kan wel leren hoe je gesteente kunt veranderen maar het zal echt niet ineens gaan meegeven zodat je je kop er niet meer aan stoot. Onderzoek kan je bovendien leren dat gesteente niet alleen maar is zoals het zich aan jou voordoet. Want hoe hard is een stuk steen eigenlijk in absolute zin, als er continu allerlei deeltjes moeiteloos doorheen schieten? Maar het blijft slechts een keer mensenwerk: je kunt gesteente veranderen, je kunt je begrip ervan veranderen maar zelf zal het zich heel voorspelbaar en reproduceerbaar blijven gedragen. In die zin is het een lekker makkelijk want passief onderzoeksobject. Zodra het onderzoeksobject uit zichzelf gaat bewegen omdat het leeft wordt het toch een stuk gecompliceerder. De manieren waarop een hond op jou reageert is toch iets anders dan de manieren waarop een stuk steen op jouw ingrijpen kan reageren, omdat er ineens echt sprake is van tweerichtingsverkeer. Door dat tweerichtingsverkeer te begrijpen is het begrip van honden nogal veranderd. Wat je bij primitievelingen nog steeds aantreft is het idee dat je een hond moet commanderen en kort houden, omdat hij anders jouw positie probeert over te nemen en de baas wil spelen. En verdomd: als je een hond zo behandelt zal hij zich er ook naar gedragen, al is het maar om onder jouw juk vandaan te komen. Dat soort ideeën is allemaal gebaseerd op een domme studie over het gedrag van wolven, dat (een misverstand op zich) op honden is geprojecteerd. Zeg maar: het niveau van proeven met medicijnen op ratten op mensen projecteren. Die domme studie (die door de onderzoeker overigens eerder werd herroepen dan dat dat de nieuwe consensus werd) was namelijk gebaseerd op een Amerikaans wolventype waarvan een stel ongerelateerde pubers gevangen werd gehouden. Natuurlijk werd dat een oorlog van allen tegen allen, vergelijkbaar met excessen op ROC's. Complete theorieën over roedelgedrag van wolven zijn daarop gebaseerd en vervolgens 1 op 1 vertaald naar het gedrag van honden. En op zich is dat onderzoek nog reproduceerbaar ook onder dezelfde omstandigheden, dus methodologisch is daar weinig op aan te merken. Alleen zijn echte roedels wolven geen verzameling gedwongen bijeengebrachte pubers maar vormen ze een familieverband. En the leader of the pack is niet de grootste bully maar behalve een sterk exemplaar ook een uiterst ervaren exemplaar. Niet degene die de rest er met een maximum aan geweld onder weet te houden maar degene die de rest de meeste veiligheid weet te bezorgen. Roedelleiders blijken behalve sterk helemaal niet agressief maar juist zorgzaam te zijn. En dan blijkt (mede door dna-onderzoek, een exacte component) ook nog eens dat de hond allerminst afstamt van de Amerikaanse wolf maar een gemeenschappelijke voorouder deelt met de Euraziatische wolf. Maar ook daarvan is het eerder het tegendeel. Millennia terug heeft die hond contact met de mens gezocht, waarschijnlijk doordat zijn afval een makkelijk maal opleverde (vergelijk hoe de vos zich tegenwoordig gedraagt en 'hinderlijk' nabij komt). Degenen die overleefden waren de exemplaren die het best met de mens wisten om te gaan, gedrag dat zich in de millennia daarna door beloning heeft versterkt. Dat is heel wat anders dan een wolf die al die eeuwen slechts heeft weten te overleven door zo ver mogelijk uit de buurt van de mens te blijven. Alleen door al die kennis die wetenschappelijk onderzoek opleverde lukt het langzaam maar zeker om de consensus dat je je als een drillsergeant moet gedragen tegenover een hond te doorbreken. Omdat zolang je ervan overtuigd bent dat dat de juiste manier is je het resultaat krijgt dat je ideeën bevestigd. Uitgaande van het idee dat de hond al millennia terug contact met de mens heeft gezocht en zich verder heeft ontwikkeld doordat wenselijk gedrag werd beloond, is de omgang met honden weer veranderd en worden de desastreuze gevolgen van dat ene onderzoek ongedaan gemaakt. Uitgaande van de (opportunistische) wens van de hond om de mens te behagen wordt een heel andere omgang met de hond de nieuwe consensus: beloon wenselijk gedrag en bestraf ongewenst gedrag niet (de hond heeft geen idee waarom hij wordt bestraft) maar negeer het. En uiteindelijk blijkt dat negeren de ergste straf, vanwege de wil om te pleasen. Als je de hond zo behandelt en tegelijkertijd de veiligheid biedt die hij zoekt (door hem zekerheid te bieden en hem zelf geen keuzes te laten maken die jij voor hem moet maken als zorgzame roedelleider) dan krijg je ineens een heel ander soort hond. De hond die toenadering tot de mens zoekt voor zijn natje en droogje in plaats van een wolf waarvan je denkt dat zijn enige doel is om jou te domineren en die dus vooral altijd een lagere positie moet hebben (dus niet op de bank mag zitten en niet voor jou de deur uit mag gaan). Met simpele reproduceerbare onderzoekjes kun je die kennis nooit vergaren, omdat de uitkomst altijd zal zijn dat de hond zich zal gedragen naar hoe jij hem benadert en dat levert doorgaans op een verwrongen manier een bevestiging van je ideeën op. Omdat jouw gedrag in hoge mate bepalend is voor het resultaat. Onvergelijkbaar met de misverstanden die kunnen ontstaan bij het onderzoeken van een stuk steen. Om iets meer inzicht te krijgen in het gedrag een hond volstaat een tak van wetenschap niet maar heb je werkelijk alle disciplines nodig om een stap verder te komen. Laat staan als je het hebt over de mens als onderzoeksobject. Die heeft ook nog de mogelijkheid om het onderzoeksresultaat actief te beïnvloeden en sociaal wenselijke antwoorden te geven. Dat maakt de reproduceerbaarheid van het onderzoeksresultaat een stuk lastiger. Terwijl die reproduceerbaarheid bij een hond al afhankelijk is van de situatie waarin je hem plaatst en van hoe je je tegenover hem gedraagt. Als wat je onderzoekt geen dode materie is (zoals bij zogenaamd exacte wetenschappen) dan wordt het allemaal een stuk gecompliceerder. En dus worden de eisen die aan het onderzoek gesteld moeten worden een stuk hoger. Daar mankeert het helaas nogal eens aan maar wie beweert dat het resultaat van onderzoek altijd 1 of 0 moet zijn zit gevangen in een schijnwereld van simpliciteit waarin water altijd en overal bij 100 graden gaat koken (en zelfs dat klopt niet).

Je zou bijna het idee krijgen dat het artikel van deze wetenschapsjournalist niet bedoeld is om de wetenschappelijk resultaten van het onderzoek van de wetenschapper Koopmans in een helder daglicht te plaatsen, maar om de politieke meningen van de mens Koopmans te ondersteunen. Of dat zo is moet hij zelf maar zeggen.

Ruud Koopmans mag geregeld aanschuiven bij Duitse politieke discussieprogramma’s van de ARD/ZDF. Dezelfde omroepen dus die zo "schandalig in gebreke zouden zijn gebleven" tijdens en na de nieuwsjaarsnacht (aldus het rechtse smaldeel hier). Het lijkt er sterk op dat u selectief aan het shoppen bent in de feiten. Niet bepaald wetenschappelijk. De feiten zijn echter dat mensen als Koopmans al jaren meedraaien in het debat en op hun waarde worden geschat. Duitsland laat zich alleen niet zo snel meer voor het karretje van een stel hersenloze extremisten als Wilders en Zijlstra spannen. Men heeft dan ook een vrij nuchter beeld van de problemen en mogelijkheden die immigranten met zich meebrengen.

@andy/janb, Natuurlijk geloven jullie deze (Ruud Koopmans) wetenschapper niet. Andere ''wetenschappers'' zoals Han en Albert/Alfred geloven jullie wel. Ik geloof niemand maar zo.

@ Window Begrijp je ook wat ik schrijf?

Misschien komt dat wel omdat je het begrip persoonlijkheid niet op die manier kunt definiëren, maar dat het gaat om jouw eigen persoonlijke illusie wie jij bent. En misschien zijn die menswetenschappen wel een stuk verder dan jij denkt en zijn ze het instrument dat door de commercie en de politiek wordt ingezet waardoor onze samenleving -inclusief de wetenschap- zo sterk wordt beïnvloedt. En stel je nu eens voor dat economie wel een echte wetenschap zou zijn...

'Sowieso vind ik het van de zotte dat de meer dan 100 jarige Psychologie nog niet eens tot een definitie van het begrip persoonlijkheid is gekomen.' Is dat ook niet meer een vraag voor filosofen? 'Terwijl men wel van alles claimt, op basis van die “persoonlijkheid”.' Ook als je iets nog niet precies kunt definiëren kun je er wel eigenschappen en mechanismen van kennen. Voordat het soortelijk gewicht werd gedefinieerd was men op basis van dat soort kennis al prima in staat om boten te bouwen die bleven drijven en waarmee de halve wereld werd veroverd. Laat staan dat de Vikingen om boten te bouwen (die toch echt bleven drijven) een exact begrip van de zwaartekracht zouden moeten hebben en de snaartheorie zouden moeten begrijpen. Natuurlijk kun je van alles zeggen over de werking van iets wat je maar 'persoonlijkheid' noemt, al heb je nog geen alomvattende definitie van wat dat begrip nou precies inhoudt en van welke factoren dat allemaal bepalen. Dat is niet anders dan bij de 'exacte' wetenschappen (lees: wetenschappen die zich met makkelijker meetbare onderwerpen dan de mens bezighouden). Ook die wetenschappen leverden al uiterst bruikbare resultaten op voordat het begrip van alleen al tijd en ruimte het huidige niveau had bereikt. Vooruitgang in de exacte wetenschappen wordt bereikt door nieuwsgierigheid naar wat we nog niet weten: wil ons begrip van de materie kloppen, dan moet er nog een deeltje x of een deeltje y zijn. En op zoek daarnaar moeten we misschien wel al onze definities herzien, hoe werkbaar ze tot nu toe ook zijn gebleken. Die kans is sowieso groot, omdat we van een groot deel van de materie geen enkel benul hebben: we kunnen alleen beredeneren dat die er moet zijn. Waarom zou je van de psychologie dan vooraf een afgeronde definitie van iets als persoonlijkheid moeten eisen? En waarom zouden zij leentjebuur moeten spelen bij de biologische gedragsleer? Een wereldberoemde primatoloog komt nota bene niet verder dan menselijk gedrag op apen projecteren op een primitieve manier waarover je alleen maar net zo met je hoofd kunt schudden als over de onwetenschappelijke prietpraat van Schwaab (een waardig opvolger van Lombrosso en Buikhuizen) over het brein.

[Heldere uiteenzetting over het wetenschappelijk bedrijf.] Tsja ... [Ik vind dat wetenschap die sterk beïnvloedt wordt door commercie, politiek of religie aan veel strengere eisen zou moeten voldoen.] Aha. En over welke wetenschap heb je het dan precies ?

Dat haal ik uit zijn biografie. Vanwege Semmelweis' liberaal-politieke sympathieën tijdens een revolutiepoging in 1848 werd hij ontslagen, de ware reden was rancune van zijn chefs in het ziekenhuis. Tussen 1850 en 1856 werkte hij in een ander ziekenhuis in Boedapest waar hij, met een bij zijn studenten en staf impopulaire methode (herhaaldelijk wassen in bleekwater is pijnlijk), het sterftecijfer beneden de 1% wist te krijgen, terwijl dat in zijn vroegere ziekenhuis opliep tot wel 34% in 1860. Als je reageert, Grozny, en dat geldt voor iedereen hier, zorg er dan op z'n minst voor dat je je facts straight hebt. Maar wat de wijsneus willen uithangen, daar heeft niemand iets aan.

@gard http://www.ippnw.org/pdf/mgs/psr-1-1-spirer.pdf Kan je alle echte statistiek nalezen en dus ook mijn cijfers. Maar ik weet al waar het verschil doorkomt, ik heb de cijfers in jaren geleerd(omdat er 15 jaar aan data is). Die andere cijfers die jij ook linkt zijn geen jaren, maar dat zijn uitschieters van een bepaalde maand in een jaar.

@G. Simons.... een hanvanderhorstje?

Dat heb ik eigenlijk ook niet begrepen. Mij is altijd op de (FHS + TU) geleerd, iets is waar totdat het tegendeel wetenschappelijk wordt bewezen.

Nick Ros - Dus god bestaat toch?

Bij veel mensen wel.

[Nick Ros 30 juli 2016 at 16:52 Dat heb ik eigenlijk ook niet begrepen. Mij is altijd op de (FHS + TU) geleerd, iets is waar totdat het tegendeel wetenschappelijk wordt bewezen. ] Nou dan mag jij je studie wel over doen. Niets is bewezen tot volgens de wetenschappelijke toetsing [reproductie] en methode [peer review] het onderzoek binnen de gegeven onderzoeksgebied is aangetoond.

Johan eldert, voor jou is dit blijkbaar een maatje te hoog of heb je de verkeerde studie gevolgd.

Een mooie opsomming van hoe het er in de verschillende wetenschappen aan toe gaat. Ik snap ook niet hoe een wetenschapsjournalist alle wetenschappen maar op een hoop gooit. Slordig. Overigens heeft hij wel gelijk als hij het over de stand van zaken in de sociale wetenschappen heeft. Zoals een Amerikaanse prof onlangs zei: "De faculteiten van sociale wetenschappen hebben de mond vol van diversiteit: rassen, seksuele geaardheid, geloven... maar van de allerbelangrijkste soort moeten ze niets weten: intellectuele diversiteit. Er zijn weinig vakgebieden waar men met meer enthousiasme "foute" ideeën onderdrukt dan daar. Overigens is dat in de VS nog vele malen erger.

Als student hadden wij een leus. Zolang je de stelling van Pythagoras nog kunt uitleggen, gaan wij door met drinken. (3 x 3) + (4 x 4) = 25 pilsjes

Muxje, u bent een van de reaguurders (als ik dat zo mag zeggen) wiens mening ik doorgaans als doorwrocht/doordacht beschouw. Dank daar voor.

Inderdaad. Verder worden ook in de sociale wetenschappen wetenschappelijke resultaten verkregen door middel van empirisch onderzoek en niet door geleerde discussies.

Hoewel niet de geadresseerde heb ik opgezocht waar Kuhn en Lakatos het zo'n beetje over hebben. Ik begrijp dat zij een verschil maken tussen de "normale" ontwikkeling van wetenschap, en een sprongsgewijze ontwikkeling met geheel nieuwe inzichten. Dat heet dan een "paradigmawisseling", als ik het goed begrijp. Als (voormalige) natuurkundige vind ik het verschil wat kunstmatig. Naar mijn gevoel hebben wezenlijke ontwikkelingen altijd iets van een paradigmawisseling. De voorbeelden die ik vond zijn o.a. de relativiteitstheorie(ën) en de kwantumtheorie. Hoe geniaal deze theorieën ook zijn, ze zijn toch opgekomen in een proces van geleidelijkheid, met als aanleiding dat bepaalde verschijnselen niet begrepen werden. Benadrukt moet ook worden dat deze theorieën oudere theorieën (zoals de mechanica van Newton) niet vervangen maar aanvullen. Voor dagelijks huis- tuin en keukengebruik blijft de mechanica van Newton zeer bruikbaar. Aan de andere kant moet ook weer niet onderschat worden dat allerlei bevindingen uit vroeger eeuwen ook ooit een schokeffect gaven. Denk aan de gedachte dat materie uit atomen bestaat, dat oxideren (verbranden) een reactie is met zuurstof, en dat warmte voorkomt uit een beweging van atomen en moleculen. Qua methode verandert er intussen in de loop der eeuwen (in het Westen vanaf de verlichting) niet iets wezenlijks: het doel blijft steeds om een zodanige verklaring van verschijnselen te vinden dat vervolgens andere verschijnselen kunnen worden voorspeld. Misschien ligt dat in andere vakken anders, maar de emoties waarmee een paradigmawisseling gepaard gaat moeten niet worden overdreven. Natuurlijk is er een gezonde scepsis als iemand met iets radicaal nieuws komt, maar de ware natuurkundige geniet daar juist van. Ik noem als voorbeeld de waarneming dat bepaalde signalen sneller dan het licht zouden gaan, en ik herinner me een opgewonden vergadering bij de KNAW. Uiteindelijk bleek het simpelweg om een ondeugdelijk experiment te gaan, en de man die deze fout heeft gemaakt heeft ontslag genomen. Vooralsnog spreekt Popper me toch zeer aan met de gedachte dat wetenschap zich in beginsel moet lenen voor "verificatie" of "falsificatie", los van het feit of dat daadwerkelijk gebeurt. Natuurkundigen zijn daar bijv. niet zo mee bezig. Ja, als iemand een onwaarschijnlijke waarneming meldt zal men proberen om de proef te herhalen, en als dat echt niet lukt dan is dat een blamage voor de betrokken wetenschapper (denk aan de koude kernfusie). De bewering dat god bestaat is geen wetenschap, want niet toegankelijk voor verificatie of falsificatie. Wat ook wel vergeten wordt is dat meningen geen wetenschap zijn - want die zijn altijd inwisselbaar, anders zijn het geen meningen. Iets anders is dat wetenschap menigmaal wel aanleiding geeft tot meningen, ook bijv. in de techniek.

@Frits Jansen 30 juli 2016 at 14:42 "Opvallend is dat natuurkundigen nooit over “bewijzen” spreken, in tegenstelling tot economen en juristen." Raar eigenlijk dat dat soort alpha-vakken als economie etc nog steeds 'wetenschappen' worden genoemd. Alsof glazenbol-kijken een vak is. De éérste econoom die de 'depressie' van '08 al had zien aankomen in '07 moet nog geboren worden. Een mening deponeren, hoe goed onderbouwd ook, blijft een mening. Een watermolecuul heeft gelukkig geen mening (al denken sommige kwakkers daar anders over) en is overal het zelfde. Daar hoef je dus niet meer over te discussiëren.

Eigenlijk zeg je hiermee niets anders, dan dat sommige systemen zo complex zijn dat daar met de huidige stand van de wetenschap geen voorspellende uitspraken op lange termijn over gedaan kunnen worden. In het geval van juristen zal dat bovendien nooit lukken, omdat het niet gaat over natuurkundige wetmatigheden, maar over een menselijk "bouwwerk", vol innerlijke tegenstrijdigheden; zelfs de eenvoudigste logica faalt. Maar je kunt het woord "wetenschap" ook gebruiken voor kennis die zich van die tekortkomingen bewust is.

@Jennemen: ik sta ook behoorlijk kritisch tegenover economen. Toch zijn er simpele economische waarheden, bijv. dat als iets duurder is er minder van gekocht wordt, en dat de mensen verkeerde dingen doen als hun niet alle profijt c.q. nadeel in rekening wordt gebracht ("Internaliseren"). Economen willen nog al eens op blz. 1 van studies verkeerde veronderstellingen maken waardoor hun hele verhaal inzakt. Wat de depressie betreft: zeker zijn er zoveel factoren in het spel dat voorspellen moeilijk is ("zeker als het om te toekomst gaat"). Maar ik denk ook dat beleidsmakers door politieke taboes belet worden verstandige beslissingen te nemen, die niet zo moeilijk te overzien zijn. Ondanks hoorde ik een met de SP sympatiserende professor fulmineren tegen universiteiten die "nog steeds" economiestudenten met marktdenken zouden indoctrineren. Dat is regelrecht populisme. Als je een beetje verstand hebt van economie (ik ben ook geen econoom) dan weet je dat "marktwerking" een neutraal begrip is. Net zoiets als "ziekteverloop": sommige patiënten gaan dood, andere genezen. Markten zijn praktische onvermijdelijk (pogingen om markten radicaal uit te bannen leidden tot communistische politiestaten), maar ze kunnen wel "falen", bijv. doordat de actoren niet over goede informatie beschikken, of de macht ongelijk verdeeld is (monopolies, soms ook aan de vraagzijde), en door "externaliteiten" zoals milieuschade. Verder is er de "tragedy of the commons": niemand zal zich geroepen gemeenschappelijk eigendom te onderhouden als dat niet expliciet wordt geregeld. En dan zijn er nog "publieke goederen", die maatschappelijk wel wenselijk zijn maar waarvan de kosten niet (of slechts tegen onevenredige inspanningen) in rekening kunnen worden gebracht aan degenen die ervan profiteren. Landsverdediging is een standaardvoorbeeld. Ook fundamentele wetenschap valt eronder. Die brengt vaak pas na tientallen jaren profijt, en op een gebied dat meestal niet voorzien is. Dat mobieltjes die GPS de positie bepalen en daar relativiteitstheorie aan te pas komt is een gegeven waar Einstein niet rijk van is geworden. Maar VVD-ers zijn tegen subsidie, dus wordt zulk zegenrijk werk beknot. Politici snappen doorgaans niets van economie. Staatssecretaris Dekker wil de publieke omroep verbieden "plat amusement" uit te zenden, omdat commerciële omroepen dat ook wel willen doen zonder belastinggeld. Hallo! De NPO zendt juist graag amusement uit omdat ze de reclame daaromheen duur kunnen verkopen - net als commerciële omroepen doen - en daardoor minder afhankelijk zijn van overheidsfinanciering. Jawel, we hebben het hier over een populistisiche soort zuinigheid die de overheid op kosten jaagt! Ach, als je Turken hun dubbele paspoort afpakt kunnen ze niet meer terug, terwijl de PVV juist liefst alle Turken zou zien vertrekken. Maar ik dwaal af. Wat juridische aangelegenheden betreft is er een eigenaardige paradox. Recht, dient om mensen zekerheid te geven. Geen natte-vinger beslissingen, maar rationele beslissingen op basis van regels en jurisprudentie, door een systeem met beroepsmogelijkheden die de eenheid zo veel mogelijk moeten waarborgen. Maar wetgevers, gemanipuleerd door lobbyisten, zorgen voor (te) ingewikkelde en soms zelfs tegenstrijdige regels. Hie het ook zij, vonnissen en arresten behoren strikt logisch gemotiveerd te zijn. Wat doet een rechter als een regel niet duidelijk is? In het strafrecht is dat duidelijk: geen duidelijke strafbaarheid, dan geen straf. Het privaatrecht is lastiger: daar krijgt (vaak) één partij z'n zin, en moet de andere bloeden. In Duitsland gaan ze dan de letter van de wet met een vergtrootglas bekijken. In Nederland kikjken ze gelukkig meer naar de intentiew die de wetgever heeft gehad. Eén onderdeel is wel heel onexact, en dat is de vaststelling van de strafmaat in strafzaken. Ja, er worden tabellen met richtlijnen gebruikt om enige eenheid te scheppen, maar die verklaren nog steeds niet waarom iemand voor een bepaalde diefstal drie en geen vier jaar moet zitten. Maar strafrecht is eigenlijk een overblijfsel uit vroeger eeuwen.