Weinig enthousiasme voor het kalifaat van IS(IS)

In zijn toespraak ‘Dit is de belofte van Allah’ lanceerde Abu Mohamed al-Adnani, woordvoerder van de Islamitische Staat (IS, voorheen ISIS), op de eerste dag van de maand ramadan een nieuw kalifaat. Daarin riep hij de islamitische wereld op dit kalifaat ook te steunen. Tal van islamitische groeperingen en religieuze leiders kwamen met verschillende reacties. Het kalifaat wordt afgewezen danwel goedgekeurd. Ook in Nederland heeft dit jihadistische project van kalief Ibrahim, alias Abu Bakr al-Baghdadi geleid tot weerklank.

Kalifaat niet Sharia-waardig Yusuf al-Qaradawi, een invloedrijke islamitische geleerde en voorzitter van de Internationale Unie van Islamgeleerden zei vorige week dat het IS-kalifaat  in strijd is met het islamitische recht  en daarmee de islamitische zaak niet dient. 

In Egypte zijn de geleerden van al-Azhar Universiteit  niet te spreken  over de aankondiging van Abu Bakr al-Baghdadi’s rijk. In de ogen van Ahmed Karima, shariaprofessor aan al-Azhar, kent de geschiedenis van de islam geen politiek, maar een religieus kalifaat.

In het soennitische deel van Libanon is de stemming ook negatief. Volgens al-Chahal, prediker en oprichter van de salafistische beweging in Libanon is het uitroepen van een kalifaat  een haastige en ondoordachte stap , die tot conflicten kan leiden in de regio.

Hizb ut-Tahrir, een radicale islamitische beweging die wereldwijd opereert en sinds 1953 naar een wereldkalifaat streeft, is ook tegen het plan van IS. In  een verklaring  noemen zij het kalifaat van Abu Bakr al-Baghdadi een project zonder bestaansrecht, zolang veiligheid niet gegarandeerd is.

Jihadisten niet op een lijn De supporters van IS – onder de jihadisten – zijn enthousiast, maar andere jihadistische groepen en geestelijken hebben negatief gereageerd. Jhadisten die gelieerd zijn aan al-Qaida vrezen voor nog meer broederstrijd.

In Syrië hebben negen islamitische strijdgroepen  afstand genomen  van de proclamatie van het kalifaat. Al Nusra, verwikkeld in een strijd met IS,  verwerpt  bij monde van een van hun leiders al-Qahtani het kalifaat. Hij noemt het een fabeltje. Abu Mohammed Maqdisi, een bekende al-Qaida ideoloog heeft zich eveneens gekeerd tegen het rijk van kalief Ibrahim.

Aan de andere kant hebben een aantal onbekende jihadistische groeperingen in Indonesië en in de Kaukasus wel hun steun uitgesproken voor de nieuwe kalief van de Islamitische Staat. De meer bekende al-Qaida filialen zoals AQIM in Marokko en Algerije, Ansaar al-Sharia in Tunesië en Libië, Ansaar Bait al-Maqdis in Egypte en al-Mourabitoune in Noord-Mali zijn er nog niet uit, al koesteren sommige jihadisten binnen deze groepen meer sympathie voor IS dan voor al-Qaida. Trouw aan al-Zawahiri, leider van al-Qaida dwingt ze vooralsnog om voor stilte te kiezen. Al-Zawahiri is zelf immers nog niet met een statement naar buiten gekomen.

Nederlandse moslims zien niks in het kalifaat In jihadistische kringen werd het kalifaat door Abou Moussa, woordvoerder van de polderjihadisten, als mooi nieuws verwelkomd. Dat was te verwachten gezien het feit dat deze groep fan is van IS.

Maar, de meerderheid van de Nederlandse moslims en hun organisaties heeft terecht geen serieuze aandacht besteed aan de oproep van IS. En op sociale media werd het kalifaat met veel spot begroet door doorsnee moslims. Zelfs salafistische organisaties en hun geestelijken zien niets in het kalifaat. Jneid Fawaz en Ahmed Salam, boegbeelden van het Nederlandse salafisme, lieten nog vóór de aankondiging van het kalifaat via hun facebookpagina doorschemeren dat zij niks zien in de ideologie van de Islamitische Staat. Ook Al-yaqeen, de spreekbuis van de salafistische As Soennah moskee in Den Haag, heeft in krachtige bewoordingen  afstand genomen van IS. De Nederlandse afdeling van Hizb ut-Tahrir, die door de AIVD als radicaal wordt bestempeld, heeft de boodschap van de moederorganisatie opgevolgd.

Kortom, het gedroomde kalifaat van IS heeft weinig steun onder de moslims. Sterker nog, het heeft eerder aversie, dan sympathie aangewakkerd.