Waar is de minister voor milieu gebleven? Dit
geeft aan hoe serieus duurzaamheid door dit kabinet genomen wordt
Al jaren stagneert de Haagse milieupolitiek. Betekent het nieuwe regeerakkoord een doorbraak? Eén positief punt. Het lijkt erop dat mensen die thuis, in hun buurt, op het dak van school zelf elektriciteit willen opwekken in de toekomst geen (of in ieder geval minder) energiebelasting moeten betalen. Hier is lang voor geijverd, en dit zou een enorme impuls kunnen beteken voor de duurzame-wij-doen-het-zelvers, een sterk groeiende beweging. Verder blijft het milieubeleid pappen en nathouden.
Subsidies en vrijwilligheid werken niet, zo luidde de centrale conclusie van mijn boek Het groene optimisme – het drama van 25 jaar klimaatpolitiek. Onvermijdelijk zijn harde afspraken en de invoering van heffingen, ondersteund door het activeren van de maatschappij. Geaccepteerd zal moeten worden dat milieubeleid een prijs heeft. Maar niets hiervan. We lezen weer frequent in de tekst de bekende woorden ‘stimuleren’, ‘onderzoeken’, ‘verkennen’. Vrijblijvendheid troef.
Om de uitstoot van broeikasgassen terug te brengen is energiebesparing cruciaal. De laatste jaren wordt er tragisch genoeg steeds minder energie bespaard. Energiebelastingen zijn hier cruciaal, maar op dit terrein verandert er niets. Grotere energieverbruikers behouden hun miljarden subsidies op het verstoken van aardgas, olie of kolen. Een kilometerheffing komt er evenmin, zoals er ook geen verplichte isolatienorm voor gebouwen komt. Het akkoord verwijst alleen naar de Green Deals van minister Verhagen, vrijwillige afspraken met weinig resultaat.
Voor hernieuwbare energie belooft het kabinet te doen wat het in Europees verband is afgesproken. Ze kan ook niet anders. Positief is wel dat de deur naar nieuwe windparken op een kleine kier wordt gezet, nadat Verhagen deze enkele jaren geleden hard heeft dichtgeslagen.
Wat betreft onze natuur is sprake van een soort Bleker –plus. Voor het op peil brengen van onze natuur wordt ‘meer tijd genomen’. De natuur moet verder de markt op: private betrokkenheid wordt gezocht en natuurorganisaties moeten hun eigen broek gaan ophouden. Reparaties uit het Lenteakkoord blijven gelukkig wel van kracht. De natuurbeschermingswet wordt waarschijnlijk wel iets verbeterd, ten opzichte van wat Bleker ambieerde. En tot slot. Waar is de minister voor milieu gebleven? VVD, CDA en PVV hebben twee jaar geleden het ministerie van VROM opgeheven. Het komt niet terug. Dit geeft aan hoe serieus duurzaamheid door dit kabinet genomen wordt.
Weer vier jaar stagnatie kan natuurlijk niet. Dat is ook helemaal in strijd met alle die initiatieven in gemeenten, in bedrijven, door vele burgers om concreet aan duurzaamheid te werken. Onvermijdelijk zullen deze samen een vuist moeten maken om Rutte en Samsom aan hun groene uitspraken uit het verleden te herinneren.