De witte tranen van Rosanne Hertzberger
Weer Russische diplomaten niet bij dodenherdenkingen, geef Poetin geen extra materiaal voor zijn propaganda
© Nationaal Comité 4 en 5 mei, Jasper Juinen
De Tweede Wereldoorlog heeft naar schatting 26,7 miljoen Sovjetburgers het leven gekost, onder wie negen tot tien miljoen militairen.
Zijn Russische diplomaten nog welkom op herdenkingsbijeenkomsten van de Tweede Wereldoorlog? Die vraag moet de komende tijd door de organiserende comités worden beantwoord, voor zover zij de gewoonte hadden ambassademedewerkers uit te nodigen. Sommigen hebben al een klinkend “neen” laten horen. De Russen hebben zich door hun gedrag in Oekraïne gediskwalificeerd. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei houdt zich op de vlakte. Men moet dat op plaatselijk niveau maar uitzoeken.
De Tweede Wereldoorlog heeft naar schatting 26,7 miljoen Sovjetburgers het leven gekost, onder wie negen tot tien miljoen militairen.
Zij stierven voor ónze vrijheid maar niet voor die van hen zelf. De Sovjetleider Stalin deed qua misdadigheid en paranoia niet voor Hitler onder. Na zijn overwinning op het Derde Rijk scherpte hij zijn regime nog eens aan. Zo verdwenen de meeste Russische soldaten die de Duitse krijgsgevangenschap hadden overleefd, linea recta naar de Goelag. Tegelijk liet hij op grote schaal Sovjetburgers arresteren die verdacht werden van internationale belangstelling, bijvoorbeeld omdat zij buitenlandse postzegels in hun verzameling hadden. Zulke kosmopolieten verdwenen eveneens in de Goelag. Stalin was net bezig met het op touw zetten van een grote jodenvervolging toen de dood hem haalde.
Bevrijd worden door het Rode Leger was om het zachtjes te zeggen een traumatische ervaring waarvan de wonden nog niet geheeld zijn, ook al zijn verreweg de meeste mensen die het mee moesten maken inmiddels overleden. Bijzondere vermelding verdient het feit dat het Rode Leger rustig afwachtte terwijl de Wehrmacht de opstand van het Poolse binnenlandse leger neersloeg en vervolgens van Warschau de meest vernielde stad van de hele Tweede Wereldoorlog maakte. Nummer twee op deze lijst is overigens Manila.
Dit is nooit aanleiding geweest Russisch ambassadepersoneel bij dodenherdenkingen te weren. Integendeel: zelfs in het hartje van de Koude Oorlog erkende men dat de gruwelijke offers die de Russische bevolking gebracht heeft alle bezwaren oversteeg. Ook nu wil Jules Grishaver, voorzitter van het Auschwitz Comité, Russische vertegenwoordigers niet uitsluiten. Hij heeft gelijk.
Nederland verkeert niet in staat van oorlog met Rusland. De diplomatieke betrekkingen zijn niet verbroken. We hebben zelfs wél een functionerende ambassade in Moskou maar – uit angst voor bombardementen – niet in Kiev. We volgen niet het voorbeeld van Italië dat uit solidariteit zijn ambassadeur naar de Oekraïense hoofdstad terugstuurde, nu het beleg is opgeheven. Geen plek voor ons dapper vaderland op de eerste rij!
Er is geen enkele reden Russisch ambassadepersoneel te weren bij een dodenherdenking waarin we ook stilstaan bij de haast zevenentwintig miljoen Russen die het leven lieten voor hún vaderland en voor onze vrijheid want zonder dat offer en de doodsverachting van de Sovjetsoldaten was Duitsland wellicht niet verslagen.
Natuurlijk: Russische soldaten maken zich schuldig aan oorlogsmisdaden. Poetin is een zwarte vogel. Zijn wiekslag overschaduwt heel Europa. Benoem dat dan bij al die monumenten. Tijdens zo’n herdenking onderstrepen wij immers de kernwaarden van onze democratie. Het zou laf zijn te zwijgen over de landen die nú een strijd op leven en dood moeten vechten om ze in stand te houden.
Maar het getuigt van kleinheid, van gebrek aan niveau, van een zekere mate van lulligheid het Russisch ambassadepersoneel te weren. Het is te nauw verwant aan het schrappen van Tsjaikovsky uit een concertprogramma. Laat ze het verhaal maar horen. Dat is goed voor ze. Ze horen juist aanwezig te zijn. Houd ze weg en je levert alleen maar voedsel aan de propaganda van het Kremlin.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (31)
Ik kan het hier niet mee eens zijn. Dit is niet het moment om Russen uit te nodigen.
We blijven gevangene van het verleden als we de Russen wel toestaan herdenkingen bij te wonen want dat is een uiting van respect voor de offers die ze hebben gebracht. En de Duitsers daar niet welkom heten omdat ze de vijand waren. Maar de Russen hebben zich na de oorlog misdadig gedragen en de Duitsers hebben zijn wel tot inkeer gekomen.
De argumentatie van de auteur kan ik in haar algemeenheid wel volgen. Maar we bevinden ons nu in een uitzonderlijke actuele situatie. Het is uiterst wrang om een vertegenwoordiging van een land uit te nodigen bij de dodenherdenking, dat op hetzelfde moment oorlogsmisdaden begaat. Juist daarmee geef je de gelegenheid tot pijnlijke propaganda: "zie je wel, men erkent ons als bevrijders tegen fascisme en nazisme, en dat kan worden doorgetrokken tot het heden." De dodenherdenking krijgt immers betekenis door die ook op het heden te betrekken. (Zo heb ik ooit tijdens de Griekse junta met een spandoek gestaan: "Vrijheid ook in Griekenland"). Dus nee, wat mij betreft geen Russische delegatie deze keer. Wat ik zeg met pijn in het hart.
We zijn inderdaad niet in oorlog met Rusland maar is dat een reden om wel officiële vertegenwoordigers van Rusland uit te nodigen? Wat als ze heel Europa met uitzondering van Nederland zouden binnen vallen? No Problemo, zolang wij er maar geen last van hebben. Zo klinkt het. De Russen zijn de laatste wereldoorlog begonnen en wierpen zich pas op als bevrijders toen ze dreigden te verliezen. Maar ze kwamen niemand bevrijden, ze kwamen om half Europa te bezetten. Voor oost Europeanen eindigde de tweede wereldoorlog pas in 1991. Wat voor signaal geven we af door een officiële delegatie uit te nodigen? Poetin lacht in zijn kleine vuistje om zoveel naïviteit en hypocrisie aan Nederlandse kant. We durven het gas niet op te geven, hebben sinds 2014 amper iets aan sancties durven uitvoeren, we zijn een van de grootste faciliteerders van het witwassen van zwart Russisch geld, we hebben een complete batterij aan juridische adviseurs op de Zuid As voor ze klaar staan. En ondertussen stampvoeten we van onmacht vanwege het onvermogen recht te doen aan de slachtoffers van MH17. Kunnen we ons nog ongeloofwaardiger maken?
@ Martin van der Linde: [De Russen zijn de laatste wereldoorlog begonnen en wierpen zich pas op als bevrijders toen ze dreigden te verliezen.] Sic! Je gelooft het niet dat iemand dit durft te schrijven. Wat een ergerlijke geschiedsvervalsing! Alsof Hitler niet met de Tweede Wereldoorlog is begonnen met zijn "Anschluss" van Oostenrijk en bezetting van Sudetenland! Het Molotof-Ribbentroppact is gesloten omdat Duitsland de handen vrij wilde hebben -nl. geen twee fronten- om Polen aan te kunnen vallen, terwijl de Sowjet-Unie hoopte hiermee buiten de oorlog te kunnen blijven omdat het -begrijpelijkerwijs- niet zo veel goeds verwachtte van de westerse geallieerden. En de slag om Stalingrad (1942-1943), die de Duitsers uiteindelijk verloren, is alom erkend als het keerpunt in de Tweede Wereldoorlog.
@Olav Meijer Stalin harkte natuurlijk wel het een en ander aan buit binnen met dat pact. "Het niet-aanvalsverdrag bleek slechts een deel van het pact te vormen. Pas in 1947 tijdens de Processen van Neurenberg, raakte bekend dat in geheime protocollen (aanhangsels) afspraken waren gemaakt over de grenzen van de invloedssferen van de twee partijen, na een toekomstige 'territoriale en politieke herschikking'. Polen werd tussen de twee ondertekenaars verdeeld, de Baltische staten Finland, Republiek Estland, Litouwen en Letland kwamen in de Sovjetsfeer, evenals delen van Roemenië (Bessarabië en de noordelijke Boekovina). Hiermee herstelde de Sovjet-Unie in belangrijke mate de grenzen van het tsaristische Rusland gedurende de 19e eeuw. Daarvoor waren de meeste van die gebieden nooit onderdeel geweest van tsaristisch Rusland. De gebieden die de Sovjet-Unie aan het eind van de Eerste Wereldoorlog aan Duitsland had moeten afstaan en bij de Vrede van Versailles aan Polen waren toegewezen werden opnieuw door de Sovjet-Unie geannexeerd." Poetin heeft het annexeren niet van een vreemde.
@ Frans Akkermans: Je hebt er gelijk in dat de Sowjet-Unie ook voordeel wilde behalen met het pact. (Een soort voorloper van de latere conferentie van Yalta). Mijn reactie betreft dan ook speciaal de door mij gewraakte, waarheid verdraaiende zin.
Het is voor het eerst dat ik het 100% oneens ben met Han. Natuurlijk horen er geen vertegenwoordigers van de Russische ambassade bij de Dodenherdenking aanwezig te zijn. Dat zou werkelijk een gotspe zijn. Zij vertegenwoordigen een cynisch, moorddadig, corrupt regime dat steeds meer begint te lijken op de onzichtbare Nazi's waar zij zeggen tegen te vechten. Wat hebben die op 4 mei op de Dam te maken? En uiteraard moeten we ook niet het kind met het badwater weggooien. Alle mooie zaken die de Russische cultuur ons heeft gegeven op het gebied van o.a. literatuur en muziek hoeven/mogen niet geboycot worden. Maar vertegenwoordigers van dat zooitje moordenaars uit Moskou op de Dam? Nee, die hebben daar niets, maar niets te zoeken.
Poetin heeft echt propaganda materiaal zat. Van de week had Russische media een filmpje online gezet met het verhaal dat het beeldmateriaal was van het Oekraïense leger dat lijken in scene aan het zetten was. Dat beeldmateriaal kwam uit een Russische film van een paar jaar oud.... Zo lomp zijn deze hufters dus! Het kan ze eigenlijk geen reet schelen. Als ze een verhaaltje de wereld in willen helpen dat Nederland zo Russofoob is dat diplomaten niet eens bij de dodenherdenking mogen zijn, dan knippen en plakken ze wel wat bij elkaar. Ik zeg dat vertegenwoordigers van een criminele dictatuur niet horen op zo'n herdenking. Ze horen momenteel niet eens welkom in Nederland te zijn.
Och kom, zowel het uitnodigen als het weren van Russische diplomaten is voor господин Путин te gebruiken als propaganda. Dan maak ik toch liever de afwerende beweging naar de oorlogshitsers dan dat ik ze op de thee vraag.
"Dit (de Sowjetgeschiedenis cq Stalin) is nooit aanleiding geweest Russisch ambassadepersoneel bij dodenherdenkingen te weren." Dat zou dan reden moeten zijn het nu ook niet te doen? Er is toch wel een essentieel verschil. Tegen die geschiedenis, die lang voorbij is, zijn geen maatregelen/sancties nodig. NU WEL. Russen die niets van deze oorlog willen weten, zou je nu goed kunnen uitnodigen. Ambassadepersoneel is in dienst van Putin. Zij blijven in dienst en zijn het kennelijk wel eens met Putin. Anders zouden ze (in dit veilige Nederland) wel ontslag nemen. Putin doet toch wel wat hij wil, zonder en met propaganda. Laat de Putinvolgelingen, en Putin, maar duidelijk weten dat ze NIET welkom zijn.
Nog een jaartje niet lijkt mij gezien de huidige situatie verantwoord.
Citaat HanvanderHorst: Tijdens zo’n herdenking onderstrepen wij immers de kernwaarden van onze democratie. Op de middelbare school had ik drie Joodse geschiedenisleraren. Van hen heb ik geleerd dat niet meten met twee maten het moeilijkste is om consequent vol te houden. Na de lessen totstandkoming UVRM werd gevraagd wat het meest was bijgebleven. Het eenduidige antwoord van de klas: onschuldig tot het tegendeel bewezen is. ik vind het knap waardeloos dat Vladimir Poetin ook op dit forum wordt behandeld alsof hij een oorlogsmisdadiger is terwijl hij hooguit een vermeend oorlogsmidadiger kan zijn. Oók hij mag wat mij betreft worden uitgenodigd voor de Dodenherdenkig om te laten zien dat wij Nederlanders met trots en met ons hart voor medemenselijkheid staan. China stond in het cluster eindexamen geschiedenis. Eeuwen oude wijsheid leert hoe leiders, uit de werkelijkheid gezogen, in een bubble kunnen worden opgesloten: 太玄經 - Tai Xuan Jing (translation Alexander Goldstein) 礥 Tetragram 3 Resolution (Water) 將其車，入于丘虛。測曰，「將車」「入虛」、道不得也。 The leading chariot has got stuck In a crevice on the mountain pass;- The marching route has mapped out By the ruler's unreliable advisers incorrectly To miss the final destination.
Als jij zelf iemand een ander zijn hoofd ziet afhakken , heb je dan ook nog een rechterlijke uitspraak nodig om hem schuldig te veroordelen? Of kun je dat dan zelf wel. Er is echt iets mis met je dat je het knap waardeloos vindt, dat Putin als oorlogsmisdadiger wordt gezien.
Over Poetin spreken als een ' hooguit vermeend oorlogsmisdadiger' getuigt toch wel van een zeer formeel-juridische benadering. Omdat er nog geen proces heeft plaats gevonden waarin hij zich heeft kunnen verdedigen zou de publieke opinie hem niet als zodanig mogen beoordelen. Maar ook van Hitler wisten we al dat hij een schoft was voordat hij een oorlog begon en dus 'oorlogsmisdaden ' beging. En ook van Poetin is bekend hoe hij heeft huisgehouden in Grozny en Aleppo en hoe hij zijn eigen volk knecht. Aan de vruchten kent men de boom.
Citaat vdbemt: Als jij zelf iemand een ander zijn hoofd ziet afhakken , heb je dan ook nog een rechterlijke uitspraak nodig om hem schuldig te veroordelen? Of kun je dat dan zelf wel. Als ik zoiets afschuwelijks mee zou maken dan ben ik getuige in de rechtszaak tegen die psycho. De rechter zegt schuldig of onschuldig. Citaat vdbemt: Er is echt iets mis met je dat je het knap waardeloos vindt, dat Putin als oorlogsmisdadiger wordt gezien. Dat mag je vinden. Ik ben niet gediend van psychiatrie op afstand. Beatrice de Graaff vond het 'wetenschappelijk verantwoord' om op grond van de Poetin's woninginrichting een psychologisch profiel op te stellen. Ze zou zich moeten schamen.
Citaat Frans Akkermans: Over Poetin spreken als een ' hooguit vermeend oorlogsmisdadiger' getuigt toch wel van een zeer formeel-juridische benadering. Klopt. Ik beschrijf de procedurele kennis (hoe je iets moet doen). De propositionele kennis berust op FEITEN die rechtsfeiten kunnen worden (empirie, rationalisme en verificatie.) Wel is het helaas zo dat Russische soldaten oorlogsmisdaden hebben begaan. Die soldaten mogen hun straf niet ontlopen, maar een rechtstreekse opdracht van Poetin aan die soldaten die zie ik niet. Citaat Frans Akkermans: Hitler Poetin Grozny Aleppo Hitler riep op tot jodenvervolging, Poetin heeft niet opgeroepen tot genocide. J.P. Balkenende heeft ingestemd met de inval in Irak. Bij hem denk ik niet aan 'oorlogsmisdadiger' en 'kindermoordenaar'. Wie ik wel, nu de nood het hoogst is, vind uitblinken is E. Macron. Ik hoop dat hij het over 13 dagen redt en verder gaat op dezelfde weg.
@Dronevlieger. Jij hecht meer waarde aan afgeven op Beatrice de Graaff, dan erkennen dat Putin een oorlogsmisdadiger is. Maar er is niets mis met je.
@ vdbemt Ik vind het gedrag van Beatrice de Graaff een hoogleraar niet passen. Als Poetin zou aangeven dat Russische soldaten oorlogsmisdaden hebben begaan wordt het een stuk makkelijker om vredesonderhandelingen te beginnen.
@Dronevlieger. " Een rechtstreekse opdracht van Putin aan de Russische soldaten zie ik niet" Je bent ongelooflijk lachwekkend.
Een dirigent is echt iets anders dan een ambassadeur. Als die komt, zou het nuttig zijn een emmer varkensbloed of zo over hem heen te gooien.
De auteur slaat weer volledig de plank mis met de vergelijking met Tsjaikovsky. De vergelijking met gergiev is beter. Hij wordt ook geweerd, omdat hij openlijk het Oekraïne beleid van putin verdedigd. Net als de Russische ambassadeurs. Zij komen niet op persoonlijke titel, zij komen as vertegenwoordiger van het huidige Rusland. Daarvoor is nu geen plaats. Ze zullen glimlachen als het om bijvoorbeeld de slachtoffers van Oekraïne gaat, omdat dat zogenaamd acteurs waren.
Probleem is, dan hebben de vertegenwoordigers van de Navo, EU en ons eigen land ook geen recht om bij de dodenherdenking te zijn, zij liegen namelijk niet zozeer over dat slachtoffers acteurs zijn, maar zij negeren en zwijgen de vele honderden duizenden slachtoffers die zij de afgelopen 30 jaar op hun geweten hebben. Maarja, die slachtoffers hebben het over zichzelf afgeroepen natuurlijk, vooral die half miljoen Iraakse kinderen die door toedoen van de Navo vermoord zijn.
Het Watson Institute schat het aantale Irakese burgers dat is omgekomen door oorlogshandelingen sinds 2003 op tussen de 184.382 en 207.156. Dat kan een onderschatting zijn. Het aandeel van de verschillende betrokken partijen waaronder IS en het Iraakse leger is grotendeels onbekend. https://watson.brown.edu/costsofwar/costs/human/civilians/iraqi
FredD2, Vraag me af welke agenda jij er op nahoudt: Rusland dat met 150.000-200.000 manschappen de Ukraine is binnengevallen, maar de slachtoffers zet je weg als "zij liegen namelijk niet zozeer over dat slachtoffers acteurs zijn" Vervolgens ga je verder met "vooral die half miljoen Iraakse kinderen die door toedoen van de Navo vermoord zijn".... Apart, want DanielleDefoe haalt het redelijk gerenommeerde Watson Institute aan, dat het totale(!) aantal omgekomen Irakese burgers, dus naast kinderen en ongeacht de veroorzakers, chat op tussen de 184.382 en 207.156.... Dat roept bij mij de vraag op: welke bronnen, naast kennelijk Joop, raadpleeg jij nog meer? Waar verlaat jij je op? En haal je de twee geciteerde/gewraakte beweringen, vandaan?
Van je logica klopt weer geen bal. Als ieder land dat ooit een ander land heeft aangevallen niks mag herdenken dan mag niks nooit worden herdenken. Maar jij vergelijkt landen die geen andere landen illegaal aan het aanvallen zijn en de vrede aan het behouden en beschermen zijn met een land dat wel een land aan het aanvallen is. (En je snapt het verschil niet tussen landen op zich of internationaal en NAVO of doet net alsof. NAVO voor jouw betekent alleen maar 'niet naar de huidige oorlog van Rusland kijken, maar weg kijken'. Of korter gezegt 'Dek je ogen toe als Putin langs komt'
Die 'half miljoen kinderen' waar Fred naar refereert gaat vermoedelijk over een onderzoek dat ergens midden jaren '90 is gedaan naar de slachtoffers van de sancties na de eerste golfoorlog en dat getal zou, als het zou kloppen, niet megenomen worden in de cijfers waar Danielle op wijst. Omdat het over de verkeerde periode gaat, maar ook omdat deze kinderen niet als slachtoffers van oorlogshandelingen zouden worden gerekend. Het getal is vooral berucht vanwege een interview met Madeleine Albright waarin de interviewer haar vroeg of ze vond dat het doel de middelen heiligde. Daarop gaf Albright toen een positief antwoord. het getal is echter nogal omstreden. Latere onderzoeken uit dezelfde periode kwamen uit op veel lagere schattingen en een recent onderzoek stelt zelfs dat er geen verband te vinden is tussen oversterfte onder de kinderen en de economische sancties. Voor deze discussie is dit alles echter niet zo relevant. Het punt van de argumenten die hier vaak als 'whataboutism' worden weggewuifd is niet om door slachtoffersaantallen te vergelijken te achterhalen wie de grootste slechterik is. De relevante vraag is deze: Als Westerse burgers noch de slachtoffers van Westers buitenland beleid, of dit nu om soft of hard power gaat, geen enkele mogelijkheid hebben om hier ook maar iemand voor ter verantwoording te roepen, waar moeten we dan het vertrouwen vandaan halen dat een wereldorde geleid door het westen in de toekomst ineens wel 'rules based' zal zijn?
Dat is helemaal niet de relevante vraag. Het is niet eens een zuivere vraag. Het zit tjok vol met onwaarheden, halve waarheden en verwarringen. En doet weer net alsof wanneer er in het verleden ergens door iemand iets slechts begaan zou zijn, dat de wet vandaag niet meer telt en een huidige crimineel mag doen wat ie wil en we niets goeds of juists ziouden moeten doen. Het is ethisch gezien onzin.