We maken ons druk om Chinese bussen, maar Chinese algoritmes besturen al onze kinderen

Nederland is in rep en roer over Chinese stadsbussen die op afstand zouden kunnen worden stilgezet of gemonitord. Terecht, zeggen politici: dit raakt onze nationale veiligheid. Maar terwijl Kamerleden vragen stellen over hardware op wielen, laten we ondertussen iets veel groters volledig ongemoeid: een Chinees algoritme dat al dagelijks in het hoofd van miljoenen jongeren zit.

TikTok. Eigendom van ByteDance. Onderworpen aan Chinese wetgeving die bedrijven kan verplichten data te delen met de overheid. Een app die toegang heeft tot locatie, gezichtsherkenning, microfoon, kijkgedrag en emoties. Een algoritme dat beter begrijpt wat jongeren willen zien dan zijzelf en dat hun wereldbeeld, aandachtsspanne en zelfbeeld mede vormgeeft.

Wat een bus in het verkeer doet, doet TikTok in het brein: sturen, afleiden, stilzetten en versnellen.

Het meest onthullende zit in het verschil tussen hier en daar. In China krijgen jongeren Douyin: een streng gereguleerde versie met tijdslimieten, verplichte pauzes en een algoritme dat educatieve, culturele en patriottische content stimuleert. In het Westen krijgen jongeren TikTok: oneindig scrollen, extreme prikkels en een focus op uiterlijk, sensatie en verslaving.

En het cynisme gaat nog verder. Dezelfde politici die waarschuwen voor Chinese invloed op onze infrastructuur, posten zelf filmpjes op TikTok om “de jeugd te bereiken”. Ze voeden het systeem dat ze beweren te wantrouwen.

Natuurlijk moeten we kritisch kijken naar bussen, netwerken en aanbestedingen. Maar de grootste kwetsbaarheid rijdt niet door onze straten — die ligt al op de nachtkastjes van onze kinderen.

Terwijl wij ons druk maken om bussen, stuurt een Chinees algoritme al onzichtbaar door de hoofden van onze kinderen en wij lachen er nog bij op TikTok.