We maken een kunstmatig onderscheid tussen wie we eten en wie we strelen
© cc-foto: Christopher Carson
De Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming schoot onlangs in actie toen ze een varken aantrof midden in de stad. Het dier zat in een schuurtje van zo’n zes vierkante meter. De inspectie vond dat totaal ongeschikt, en het baasje van het varken in kwestie moest op zoek gaan naar een andere woonplaats, van minimaal 75 vierkante meter en met toegang tot een modderpoel.
Nu is 75 m² nog steeds niet bijzonder veel. Wilde zwijnen - aan wie ‘vleesvarkens’ natuurlijk gerelateerd zijn, leven in de natuur met zo’n twintig op een gebied van tien km². Maar goed, die 75 m² zou al niet slecht zijn in vergelijking met wat de dieren in de veehouderij krijgen. In Nederland zitten 12 miljoen varkens opgesloten. Vleesvarkens leven amper zes à acht maanden (zeugen twee jaar). Hoeveel ruimte ze moeten hebben is wettelijk vastgelegd, op basis van hun gewicht. Een big tot 15 kg moet over minimum 0,2 m² beschikken. Volwassen dieren krijgen 0,8 tot 1 m². Toegang tot een modderpoel is geen vereiste, hoewel er gelukkig wel groepshuisvesting is.
Iedereen weet dat de wetgeving andere regels voorziet voor landbouwdieren dan voor gezelschapsdieren. Met een varken, kip of koe mag een veehouder dingen doen die je nooit zou mogen met een hond of kat. Staarten couperen bijvoorbeeld. Of slachten en opeten. Die verschillen hebben we gewoon aanvaard en het is alleen een vervelende veganist die ernaar kraait. Maar de spreidstand wordt duidelijker wanneer het twee keer om dezelfde diersoort gaat. Ons varken in Rotterdam - laten we ‘m even Knor noemen - zit met zes m², stro, en toegang tot een tuin, al een stuk beter dan de industrievarkens, die op betonnen roostervloeren leven.
Even een paar stappen terug doen: waarom vindt de dierenbescherming (terecht overigens) dat Knor meer plaats moet krijgen? Omdat dat de wet is, kan je zeggen. Goed, maar wat is de geest van die wet? Het gaat er natuurlijk om dat Knor een welzijnsgevoelig wezen is. Hij moet voldoende beloop hebben, omdat hij mogelijks ongelukkig of depressief wordt in een te kleine, kale, troosteloze omgeving.
Maar geldt hetzelfde dan niet voor de varkens in de veeteelt? Of heeft eenzelfde dier minder noden, behoeften of emoties omdat het voor een ander doel wordt gebruikt? Dezelfde dierenbescherming die stelt dat een hobbyvarken minimaal 75 m² moet krijgen, heeft bepaald dat het vlees van varkens die 2,5 m² kregen tijdens hun leven (opnieuw zonder modderpoel) het Beter Leven-keurmerk verdient, met de maximale drie sterren.
Een dier dat op ons bord belandt heeft uiteraard dezelfde behoefte aan ruimte als een gezelschapsdier. We maken echter een kunstmatig onderscheid tussen wie we eten en wie we strelen (of die laatste nu varkens of honden zijn) en dat onderscheid heeft niets te maken met wezenlijke eigenschappen van de dieren in kwestie.
Ergens zou het steek houden als we de varkens die we eten - ter compensatie van het feit dat ze zo’n kort leven krijgen - een nog beterleven zouden geven dan huisdieren. Maar we doen het omgekeerde. Het is makkelijker en comfortabeler om de belangen van de dieren die we eten, niette erkennen maar te negeren. We weten liefst zo weinig mogelijk over wezens die we opeten. En we dichten hen liefst zo weinig mogelijk cognitieve en emotionele capaciteiten toe. Een ongevoelig, dom, vuil of zelfs gemeen dier is zoveel makkelijker om te slachten en op te eten. En je moet ze ook niet te veel ruimte geven. Best wel handig zo.
cc-foto: Christopher Carson
Praat mee
Reacties (25)
Als altijd bij een artikel m.b.t. dierenrechten op Joop, steekt een oerconservatieve achterhoede zijn lelijke kop op in de reaguursels. Het zou wat.
Wat is humaan. Een varken een prettig leven geven en dan afmaken. Of een varken een rottig leven geven en dan afmaken. Kan me voorstellen dat de laatste zegt schiet mij maar dood.
Mijn prioriteiten liggen bij ontmenselijking die nu op grote schaal aan de gang is en het dagelijks leven van veel mensen beïnvloed op negatieve manier, komen we daarna terug op het belang van vlees eten en hoe dat op een waardige manier kan worden gedaan. Ik zal wel een barbaar zijn omdat ik meer waarde hecht aan menselijk leven. Zal wel komen omdat ik Afrikaanse ben als ik de gemiddelde rechtse politicus en hun schapen hoor. Is dat een rechtse hobby wetenschappelijk fantast? Serieus beste schrijver ik vind dit nu niet belangrijk, ik ervaar de gevolgen van deze ontmenselijking en hoop dat jij mij eerst steunt.
Hallo Satya. De bio industrie -intensieve veeteelt- is naast verantwoordelijk te zijn voor massale dierenleed ook een hoofdoorzakelijke factor voor wereldwijde honger, in zeer opvallend hoge mate ook in vele Afrikaanse landen. Is dat gegeven je soms ontgaan?
Hoi Dat is wel zo maar de ontmenselijking die hier nu treft verdiend aandacht. Anders gaan ze weer genocide plegen.
Met "hier" en "ze" hoop ik niet dat je op Nederland en Nederlanders doelt.
@Adaestuo Dat moet u nog eens uitleggen: Als er een land in staat is juist door intensieve veeteelt ( wat er ook van vindt) veel te exporteren, dan is het NL wel. Of, andersom leg eens uit dat extensieve veeteelt de honger uit de wereld helpt. Oprechte vraag.
"Met "hier" en "ze" hoop ik niet dat je op Nederland en Nederlanders doelt. " Met hier bedoel ik Nederland, met ze een relatief klein deel van de Nederlanders die erg hard hun best doen de macht te grijpen.
Een relatief klein deel van de bevolking, dat op grote schaal ontmenselijking veroorzaakt, hetgeen voor een reëel risico op genocide zorgt. En de rest van Nederland laat dit gebeuren. Verder alles OK met je, Satya?
Spreek voor uzelf. Persoonlijk heb ik geen moeite met het eten van vlees. Niet alleen varkens zijn mooie dieren, koeien ook. Slimmer dan je denkt en erg aaibaar. Toch heb ik er geen moeite mee om ze op te peuzelen. Wel steeds minder overigens, maar dat heeft geen ‘het is zo zielig’ reden. De mens is omnivoor en als de nood aan de man is eet je alles. Tot die tijd voldoet een gebalanceerd dieet. Gelukkig heb ik de mogelijkheid om vlees lokaal te kopen bij kleine landwinkels. Uw artikel vind ik weer aanmatigend richting de lezer. U doet allerlei aannames om die maar een naar gevoel te geven. Beter zouden we gezamenlijk meer een vuist maken naar die verfoeide bio industrie. Want die is werkelijk verdorven. Ondertussen kan ik prima een big aaien en denken ‘hmm…bacon’ Als zichzelf het eten van vlees ontzegd wegens bezwaren tegen de bio industrie: hartstikke mooi. Ik kan me voorstellen dat je met werken achter een laptop wel toe kan met een vleesloosdieet. Als zzp’er die buiten met de handen werkt, heb ik nog geen fatsoenlijk alternatief.
Absolute onzin, je hebt wel degelijk fatsoenlijke alternatieven, en in een land als Nederland kan niemand meer beweren dat hij/zij daar geen weet van heeft. Het stokoude "we zijn omnivoor dus moeten wel vlees eten" is een slap excuus om je dagelijkse gehaktbal niet te hoeven opgeven - er zijn talloze andere manieren om je nodige voedingsstoffen binnen te krijgen zonder vlees of vis, en die vinden is ontzettend gemakkelijk: https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoe-eet-ik-minder-vlees-of-vegetarisch-.aspx Door vlees te eten, zelfs als het biologisch is, stimuleer je in ieder geval toenemende CO2/stikstofvervuiling, en houd je de vleesindustrie in ieder geval in stand. Als het van de bio-industrie afkomstig is steun je dagelijkse marteling van miljoenen dieren per *dag*. Dat is niet aanmatigend, dat zijn gewoon feiten die voor de vleeseter vervelend zijn om te horen. Er is geen argument voor vleeseten meer op te brengen wat niet al duizenden keren weerlegd is, en zowel moreel als economisch is het absoluut onacceptabel om het te blijven doen. Eet gewoon vegetarisch, of beter nog veganistisch, en hou op met een systeem te steunen wat talloze intelligente wezens bruut mishandelt en afslacht.
Och, Daniel, met de felheid van een anti-abortus activist ga je er met een gestrekt been in en neemt anderen de maat. Maar net zoals in de abortuskwestie is het antwoord simpel, wat voor moralistische prietpraat je ook over ons uitstort is men nog steeds baas in eigen buik. Als jij dus vanuit je verwende westerse positie bepaalde voeding laat staan, prima, maar laat anderen eten wat ze willen en bedenk dat er miljarden zijn die zich door armoede niet afvragen wat ze te eten hebben, maar of ze te eten hebben en als je echt honger hebt, neem dat van mij aan, eet je alles.
@Nejras "De mens is omnivoor" Omnivoor betekent alleseter. Maar betekent dat dan dat hij alles eet? Nee natuurlijk. Of eet jij wél gras, beukenblaadjes, berkenschors, paardenbloemen, strontvliegen, geitenkeutels, naaktslakken, etc. etc. Nee natuurlijk. Je eet gewoon wat je WIL eten, je bent immers een mens en dus heb je keuze-vermogen. Moet je als mens dus vlees eten? Nee natuurlijk. Je moet wel regelmatig B12-pilletjes slikken. Maar dat moeten bio-indutriële dieren ook, om gezond vlees te kweken. Dus dat is lood om oud ijzer, jij of zij.
@oma Bedankt voor het wat genuanceerder kijken. Die slappe kantoorridders hebben mooi praten. Op een beetje werkdag zet ik 25.000 stappen terwijl er ook nog eea gebouwd/geïnstalleerd moet worden. Mooi is dat er vaak voor mij gekookt word door catering bedrijven. Soms goed, soms wat minder. Sommige evenementen proberen vegan te zijn: ook voor de crew. Det levert na enkel weken altijd problemen op. Thuis probeer ik ook zo evenwichtig te eten als ik kan. Dat houd in: vaak vega, een enkele keer vegan en ook wel vlees. Edoch dat laatste niet meer van de super. Das echt te vaak zooi en de industrie erachter verfoei ik ook. Die vegan toetsenbordridders zou ik graag een zomermaand meenemen op sleeptouw: er blijft helemaal niks van je vegan lijfje over. Lekker makkelijk. En suggeren dat je als omnivoor ook gras moet eten is natuurlijk ook om te lachen. Zojuist een portie bitterballen besteld. Is het troep? Jazeker. Maar kon het niet laten na het hypocriete geblaat na mijn reactie. Fijne dag allemaal.
Eric Minnens die pilletjes zijn nodig voor veganisten, en ja alleseters hebben een keus.
"die pilletjes zijn nodig voor veganisten" Ja, natuurlijk, beetje onduidelijk van mij. Goed dat je het zegt.
"En suggeren dat je als omnivoor ook gras moet eten" O jee, iemand die of slecht kan lezen, of moedwillig misverstaat. Die bovendien blijkbaar graag denigreert. Erg verrijkend is het helaas niet, meneer of mevrouw Nejras.
@eric Denigrerend? U komt met de suggestie die wat belachelijk op mij overkomt. Balk/splinter. Het artikel ging over dat wij allemaal een vreemd onderscheid maken tussen dieren die knuffelbaar dan wel eetbaar geacht worden. Ik heb wat minder ‘last’ van dat onderscheid. En met mij ongetwijfeld meer mensen, aangezien mijn gedachten hierover niet bijzonder verheven of origineel zijn. De mens ís omnivoor. En daar hoort een gebalanceerd dieet bij. U vraagt of ik dan ook gras of keutels in mijn voedingspatroon heb zitten: dat is een onzinnige vraag. Dat weet u zelf ook. Overigens ben ik nu in luxemburg. Daar liggen de supermarkten niet vol met fatsoenlijke vleesvervangers. Daarmee zijn we in nederland imho wel degelijk mee op de goede weg. Eet smakelijk. Ik bak nog wat lokaal gevonden gras en keutels.
"U vraagt of ik dan ook gras of keutels in mijn voedingspatroon heb zitten." Oke, een korte uitleg. Ik stel die vraag niet aan jou, maar gebruik jou als verpersoonlijking van 'iedereen'. Ik geef bovendien ook antwoord voor jou, en dus voor iedereen, nl. "Nee natuurlijk." Dus ik suggereer het tegendeel van dat jij (of iedereen, of preciezer: iedere omnivoor) gras etc zou eten. Met een beetje zorgvuldiger lezen had jij dit kunnen begrijpen... (hoop ik tenminste...), en anders is het een moedwillig misverstand. Dan maak jij van mijn reactie een stropop, alleen maar omdat je er dan wat makkelijker op kunt inhakken. En dat denigreren sloeg op iets anders, namelijk dat jij mij impliciet beschuldigde van "hypocriet geblaat". Nog zo'n reactie van jou, en ga warempel nog geloven dat jij keutels eet.
@eric U draait in mijn ogen. Mijn begrijpend lezen zal niet goed genoeg zijn, daar ben ik wel van overtuigd als ik uw schrijfsels zo lees. Ik geloof ook dat het twee kanten op werkt; ik beschreef mijn persoonlijke situatie en de daaruit volgende persoonlijke overtuiging dat een gezond veganistisch dieet voor mij niet zo haalbaar is. Dat u mijn reactie dan veralgemeniseerd doet mij vermoeden dat u die niet gelezen heeft om van uw paard naar beneden te wijzen op mijn onjuiste overtuiging. Dat vind ik vreemd en jammer. Het gras en keutels smaakten best.
"Het gras en keutels smaakten best." Ik wist het wel. Vergeet niet je tanden te poetsen.
Och, oma, met de geoefende schijn-onwetendheid van een Foxnews-pundit en de fossiele mindset van een in vorige eeuw vastgeroeste VVD’er kies je ervoor om alle ethische en economische argumenten te ontduiken en probeer je de discussie om te buigen naar een onderbuikgevoelkwestie waarin feiten er niet toe doen zodat je je onderbuik zonder schuldgevoel met je geliefde gehaktballen kan blijven volstouwen. Heel toevallig exact wat de vleeslobby roeptoetert: ‘laat iedereen in z’n waarde, iedereen mag het toch lekker zelf weten wat ie in z’n bek propt?’, terwijl ze dag na dag miljoenen dieren martelen en de planeet naar de Filistijnen helpen. Bullshit. De overgrote meerderheid van de Nederlanders heeft de middelen om geen vlees meer te eten en doet het niet ondanks het overweldigende bewijs van de schade die de vleesindustrie met zich meebrengt, en dat heeft alles te maken met een door de vleeslobby aangewakkerde cultuur, die figuren zoals jij tegen beter weten in onderschrijven. Ten overvloede zal ik toch maar weer wat argumenten op een rij zetten zodat ook jij niet langer de wir haben es nicht gewusst-kaart kan trekken (al kon je dat sowieso al niet).
Eric Minnens Zo'n 8 jaar geleden in Noord-Noorwegen lagen er in de super alleen uit Zweden geimporteerde vegetarische hamburgers in een speciaal hoekje dieetvoedsel. Maar ook zonder dat redde ik mij wel, en inmiddels maakt vegetarisme een opmars.
Ik zit nog steeds met smart te wachten op je beloofde argumenten, Daniel.
'In Nederland zitten 12 miljoen varkens opgesloten. Vleesvarkens leven amper zes à acht maanden (zeugen twee jaar)'. Die varkens zijn ter dood veroordeelden die, eenmaal geboren, onschuldig in de gevangenis belanden, en daar geen ander perspectief hebben dan zo snel mogelijk vetgemest te worden. En in de winkel ervaren/herkennen we hun stoffelijke resten niet als de onderdelen van zwaar mishandelde dieren. Zonder gewetensbezwaren houden we die vervuilende en afschuwelijk stinkende bedrijfstak zélf in stand door dat varkensvlees te kopen, terwijl vleesvervangers al heel lang een prima en gezond alternatief zijn voor degenen die aan deze afschuwelijke praktijken niet (meer) mee willen werken.
Dus wat je eigenlijk zegt, is dat het democratisch besloten is dat we nog vleesvarkens hebben en dat het de meeste mensen niet zo veel kan schelen.