We kunnen moeilijk de Jan van Galen naar Qatar sturen om Laura te redden

Pireaus, Griekenland 1847. Een anti-semitische menigte slaat bij de joodse don Pacifico,  Brits staatsburger en honorair consul van Portugal, de boel kort en klein. De politie doet niets. Don Pacifico zendt om die reden de rekening naar de Griekse regering en als deze de handen in onschuld wast, schakelt hij de Engelse ambassade in die de zaak doorgeeft naar Londen. Daar zetelt de liberale minister van buitenlandse zaken, Henry John Temple, de derde burggraaf Palmerston. Hij zou later een van de roemruchtere premiers van het Verenigd Koninkrijk worden.

Oorlogsschepen Inmiddels zijn we drie jaar verder. Palmerston stuurt  een escadrille oorlogsschepen, dat de haven van Piraeus voor alle scheepvaart blokkeert. Na acht weken betaalt de Griekse regering Don Pacifico zijn schadevergoeding alsnog. Dit is een fameus ijkpunt in het ouderwetsere Britse geschiedenisonderwijs. De zaak had nog een staartje.

Lord Palmerston moest kritische vragen beantwoorden in het lagerhuis. Was dit niet overdreven? Verstoorde de minister op deze wijze niet de goede betrekkingen tussen het Verenigd Koninkrijk en andere landen?  Hij kreeg steun van het parlementslid Osborne die door de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 26 juni 1850 uitvoerig werd geciteerd:

Palmerston doorstond het debat glansrijk. Voor zijn aanpak werd een nieuwe uitdrukking geschapen: gunboat diplomacy ofwel kanonneerbootdiplomatie. Ook ontstond het beeld van de Britse reiziger die met een klap zijn Britse paspoort op tafel gooide – zoals bekend heeft dat een harde kaft – waarna de autoriteiten verder zéér beleefd werden.

Blaren Veel reacties op de affaire rond de jonge vrouw in Qatar doen aan de zaak met Don Pacifico denken. De toon is krijgshaftig, de woede groot. Men vraagt om actie. Toch valt ook een ander geluid te horen. Als je naar van die foute landen gaat, moet je er niet van staan te kijken als zulke dingen je overkomen. Iedereen weet toch dat Qatar een bizar land is waar de Nepalese arbeiders als vliegen sterven bij de bouw van voetbalstadions voor de komende WK. ‘s-lands wijs, ‘s-lands eer en eigen schuld dikke bult. Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten.

Er ligt een praktisch probleem: wij kunnen niet de Jan van Galen sturen om de haven van Doha te blokkeren en evenmin loopt het goed af als wij mariniers ontschepen om de verkrachte jonge vrouw uit haar gevangenis te bevrijden. Ook zijn wij niet in staat om een van onze F16’s – zo dapper in de slag tegen IS – een dagje om te laten vliegen teneinde de studio’s van Al Jazeera te bombarderen, zoals bekend een speeltje van het Qatarse vorstenhuis. Dat komt omdat de machtsverhoudingen in deze wereld sinds de dagen van Palmerston enigszins zijn gewijzigd.

Beginselen Toch hoort Nederland op te komen voor zijn burgers wier mensenrechten in het buitenland worden geschonden. Het is in dit geval niet alleen een kwestie van een eerlijk proces maar ook van een wetgeving en een handhavingspraktijk die spot met wat is gesteld in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, door ons land al bijna zestig jaar geleden geratificeerd. Het gaat niet aan om schamper te doen over domme wichten die denken ongeschonden door woestijnstaten te kunnen reizen. Het heeft evenmin zin om met sabels te rammelen. Ons land dient in zaken als deze te laten zien waar het op staat. De zo geroemde stille diplomatie – vaak een dekmantel voor ”we staan er bij en we kijken er naar” – haalt zelden iets substantieels uit.

Redelijk alternatief Qatar presenteert zich graag als een soort redelijk alternatief voor Saoedi-Arabië, wel salafistisch maar niet zo extreem als de grote buurman. Mede daarom houdt het bijvoorbeeld de zender Al Jaeera in de lucht. Daarom ook toont het vorstenhuis zich een groot verzamelaar van modern kunst. Dankzij die goede reputatie in het westen, kan het land een veel grotere invloed uitoefenen dan de omvang wettigt. Ook wordt het veel geïntrigeer vergeven, bijvoorbeeld in de burgeroorlogen van Irak en Syrië waar het andere fundamentalisten steunt dan de Saoedische concurrentie. Het kan dan helpen als de ambassadeur van Qatar moet melden dat de zaak met de aangeklaagde vrouw in Nederland en Europa tot veel repercussies en reputatieschade leidt, zodat het stilletjes afvoeren  eventueel na een formele veroordeling maar liever niet, de voorkeur verdient.

Hugo Borst Het gaat er dus om dat de Nederlandse samenleving de druk op de ketel houdt door een gedurige publiciteit, niet alleen over Laura maar ook over Qatar in het algemeen. Dat het niet alleen Kamerleden van splinterpartijen zijn die de minister van Buitenlandse Zaken blijven bestoken met vragen, maar ook kamerleden van grote partijen, met name de VVD en de PvdA. En dat er uit de boezem van de voetballiefhebbers een boycotbeweging op gang komt. Misschien is het iets voor Hugo Borst om daartoe het initiatief te nemen. Hij is toch al elke avond met dat leuke hondje van hem op de televisie.

Het zou ook mooi zijn als vooraanstaande en geleerde moslims zoals Noureen Wildeman zich over de merites van deze zaal uitlieten. De Minister van Buitenlandse Zaken kan dan, voortgedreven door de golven van de publieke opinie, het zijne doen.

Bij dit alles is het volgende van wezenlijk belang: elk misbruik van dit drama om binnenlandse rekeningen te vereffenen is contraproductief. Anders ontstaat er tweedracht in plaats van de eendracht die nodig is voor een groot afwijzingsfront tegenover de manier waarop men in Qatar met verkrachte vrouwen omgaat. De dagen van de kanonneerbootdiplomatie zijn voorbij maar een land dat angstvallig zwijgt over zijn beginselen wekt nergens respect, zeker niet bij dwingelanden en despoten om met het lagerhuislid Osborne te spreken.

Lees hier waar je in Qatar legaal alcohol kunt krijgen en onder welke voorwaarden. Er is zelfs een Belgisch café, dat inderdaad bekend staat om zijn goede bieren.

Dane Wisher gaf drie jaar les in Qatar. Hij beschrijft hoe het leven is in “wat voor het jaar 2015 nog het meest op een slavenstaat lijkt”.

Lauren Patterson werd in Doha verkracht en doodgestoken nadat zij met de verkeerde Qatari een internationaal hotel had verlaten. Daarna probeerden de daders haar lichaam te verbranden. Clare Malone legt uit hoe het werkt in Qatar en waar expats en toeristen zich in begeven.

NASCHRIFT : Het Wahabbitische Qatar heeft opnieuw blijk gegeven van inzicht in de psyche van het westen. Laura komt ongeveer met de schrik vrij want 750 euro boete is te overzien en dat jaar voorwaardelijk zorgt ervoor dat ze op het vrome schiereiland nooit meer last meer van haar zullen hebben. De zweepslagen voor de verkrachter zullen het hart doen opspringen van menig bezorgd burger, die anders met zijns gelijken scheldt op vluchtelingen en islamisering. Tegelijkertijd kunnen de schriftgeleerden en imams thuis zich koesteren in het gevoel dat Gods wet weer eens krachtig is gehandhaafd. De mannelijke dader is immers niet wegens verkrachting tot die zweepslagen veroordeeld maar vanwege seks buiten het huwelijk en de consumptie van alcohol. Zo is op listige wijze de lont uit het kruitvat getrokken. Koenders heeft al een blij tweetje gestuurd en de heersers van Qatar horen er nooit meer wat van.