Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Wat het betekent dat ING-topman Ralph Hamers voor de rechter moet verschijnen

  •  
14-12-2020
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
88 keer bekeken
  •  
19138839664_815afd7eeb_k

© cc-foto: Tim Reckmann

Het gaat niet aan dat een ieder die een mogelijk strafbaar feit gepleegd heeft wel moet verschijnen, maar mensen in topposities binnen bedrijven niet
Ralph Hamers, de voormalige CEO – vroeger noemden we dat gewoon directeur – van ING moet voor de strafrechter verschijnen. Hij heeft het laten gebeuren dat de controle op zwart geld, dat rijkelijk door de bank stroomde, minimaal was, uit kostenbesparing; hij overtrad daarmee de wet die gebiedt dat er maximaal toezicht moet zijn op wat voor soort geldstromen de bank faciliteert. Die nalatigheid is een strafbaar feit dat niet afgekocht kan worden door het beboeten van ING, zoals het OM eerder deed.
Het Hof in Den Haag oordeelde terecht dat de foute bank en de daarvoor uiteindelijk verantwoordelijke persoon ieder een aparte behandeling moeten krijgen. Dat is een belangrijke uitspraak. De boete aan de bank van 745 miljoen euro moet daarom blijven staan – inderdaad, de bank was zo fout als een deur – , maar de eindverantwoordelijke voor het nalatig handelen, Ralph Hamers, moet door het OM wel degelijk, alsnog, voor de strafrechter gebracht worden.
Gelukkig maar, nalatig handelen door een persoon moet niet afgekocht kunnen worden, maar voorgelegd worden aan de strafrechter. Het gaat niet aan dat een ieder die een mogelijk strafbaar feit gepleegd heeft wel moet verschijnen, maar mensen in topposities binnen bedrijven niet; daar wil ik aan toevoegen dat dat ook moet gelden voor mensen op lager niveau in een bedrijf die mogelijk strafbare feiten gepleegd hebben.
Dit brengt ons op enkele complexe vraagstukken. Bij ING was het op zich een helse klus – het doorspitten van duizenden documenten – om aan te tonen dat er nalatig gehandeld was; ieder die daar met zwart geld zich aandiende werd geholpen, er werd niet naar omgekeken. Maar, bewijs dat maar eens, OM zijnde. Het voordeel was echter dat ING zijn hoofdzetel in Nederland heeft – en hier dus juridisch aansprakelijk gesteld kon worden – en bereid was om met OM mee te werken, toen eenmaal duidelijk was dat er van alles mis was.
Maar veelal ligt het helemaal niet zo, relatief, eenvoudig als bij ING, om mogelijk strafbare feiten van ondernemingen goed onderbouwd voor een strafrechter te brengen. Mondiaal opererende bedrijven hebben vestigingen in alle hoeken en gaten van de wereld en hun zogenaamde hoofdkantoor ligt op een dubieus ver-weg eiland. Achterhaal maar eens wie als persoon en welke afdeling(en) verantwoordelijk zijn voor, bijvoorbeeld, mensenrechtenschendingen of milieumisdaden of het verzetten van bergen zwart geld? Is het bedrijf zelf verantwoordelijk of een onduidelijke onderaannemer? Wanneer gebeurde het en waar? Hoe groot is de schade en wie zijn de gedupeerden?
Dan moet de grootste vraag nog komen. Welke officier van justitie, in welk land, voelt zich competent om een zaak te beginnen tegen een transnationale onderneming? Waarschijnlijk komt die niet ver omdat zulke bedrijven misschien niet vallen onder jurisdictie van het eigen land X, maar ook niet van land Y, maar van welk land dan wel? Wat het nog lastiger maakt is dat de interne structuren van veel transnationale ondernemingen voor buitenstaanders zo onbegrijpelijk verweven zijn dat er, voor welke officier van justitie dan ook, vrijwel onmogelijk een zaak gemaakt kan worden van strafbare feiten, die op zich vaak gekend zijn, maar hoe die te bewijzen?
Een diepe zucht overvalt ons. Hoe kunnen we het voor elkaar krijgen dat misdaden die door grote ondernemingen begaan worden in detail gekend kunnen worden, vervolgd worden en mogelijk bestraft worden, en dat niet alleen door een afkoopsom, maar ook door de verantwoordelijken van hoog tot laag in de beklaagdenbank te zetten?
Een niet geringe slotvraag is dan: waar staat die beklaagdenbank? Als het meestal op nationaal niveau niet lukt om grote bedrijven en hun leiders aansprakelijk te stellen voor hun mogelijke misdaden, dan roept dat gegeven om een mondiale strafrechter. Maar helaas, die zal er niet snel komen. Immers, het klimaat in de wereld is op dit moment niet gunstig voor het versterken van de internationale rechtsorde; we zien die eerder afbrokkelen. Het gevolg is wel dat veel misdaden, die door mondiaal opererende bedrijven begaan worden, ongestraft zullen blijven.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (23)

Joe Speedboot
Joe Speedboot16 dec. 2020 - 11:19

'waardoor een eventueel ook nog persoonlijk veroordelen van een CEO weliswaar niet uitgesloten wordt maar minder van belang is voor een gewenst effect.' Flauwekul! Als er iets is waar CEO's als de dood voor zijn dan is het wel een persoonlijke veroordeling met een gevangenisstraf. Dat betekent namelijk vrijwel zeker einde carrière.

Minoes&tuin
Minoes&tuin16 dec. 2020 - 5:09

Ik kan het daar alleen maar mee eens zijn! Daarnaast kan men wel wat vraagtekens zetten bij afkoopsommen.

LaBou
LaBou 15 dec. 2020 - 22:24

een tipe voor lego: https://www.managementsupport.nl/taal-spelling/artikel/2019/12/tips-voor-goed-geformuleerde-zinnen-10111770?_ga=2.87087774.705045776.1608071021-1382966159.1608071021

stokkickhuysen
stokkickhuysen15 dec. 2020 - 15:15

Helemaal mee oneens. Het abstract maken van verantwoordelijkheid is nu juist precies het probleem: 'Shell' heeft de problemen in Nigeria verorzaakt, niet individuen. Terwijl de manier waarop Shell die problemen veroorzaakt natuurlijk 100% het gevolg is van het handelen van individuen. Op het moment dat je als CEO verantwoordelijk bent voor de club en daar stevig voor wordt betaald, is het redelijk dat je ook de verantwoordelijkheid die met dergelijke posities gepaard gaat aanvaardt. Ik denk dat het ook goed zou zijn om een boetesysteem in te voeren dat relatief werkt (bijvoorbeeld percentage van de omzet) zodat ook aandeelhouders geraakt worden als er een boete wordt uitgedeeld, en dus het vermijden van boetes effctief onderdeel wordt van de bdrijfsvoering. Op dit moment is een boete voor bijvoorbeeld MS van 1 miljard een lachtertje: dar hebben ze er nog 150 van en ze maken er per jaar ongeveer 50 bij.

Blurb
Blurb15 dec. 2020 - 13:08

Gaan de nalatigen in het belastingtoeslagen schandaal dan ook vervolgd worden? Zij zijn namelijk ook verantwoordelijk voor misdrijven. En de nalatigen onder wiens toezicht TBSers zijn ontsnapt die vervolgens een vreselijk misdrijf hebben begaan. Er zijn nogal wat nalatigen in de politiek en overheidsinstanties....

1 Reactie
stokkickhuysen
stokkickhuysen15 dec. 2020 - 14:56

Blurb, als jij nou eens een lijst gaat maken van alle misdrijven die bestaan en die dan ergens post? En dan oook Blurb niet vergeten: wat heeft die allemaal op zijn kerfstok.

MartinvanderLinde
MartinvanderLinde15 dec. 2020 - 12:14

Daarom moet er zsm een Europees hof voor dit soort strafzaken komen waar iedere lidstaat incl. burgers en bedrijven onder vallen. En volledige transparantie van financiële zaken moet onderdeel zijn van handelsverdragen die de EU sluit.

Visionair NL
Visionair NL15 dec. 2020 - 11:48

Dit is een logisch gevolg van de wanstructuur van de rechtspersoon. In Usa kregen handige jongens het zelfs voor elkaar om "mensenrechten" te laten gelden voor rechtspersonen.

1 Reactie
stokkickhuysen
stokkickhuysen15 dec. 2020 - 14:59

In Europa ook: non-discriminatie en vrijheid van vestiging geldt neet zozeer voor bedrijven als als voor mensen. Klopt op zich wel hoor (alleen heel lastig in de praktijk).

Zandb
Zandb15 dec. 2020 - 7:22

Ekiz Iemand pleegt mogelijk een strafbaar feit en niet een mogelijk strafbaar feit. En hoe zou het kunnen, dat wanneer er zoveel bewijs is dat deze CEO schuldig is, de rechter zal oordelen, dat hij onschuldig is? En hoe kan er nou een boete opgelegd worden, wanneer er geen strafrechtelijke vervolging plaatsvindt? En waarom zou je minder belang aan een strafrechtelijk onderzoek hechten - al is het aan de CEO- als je daar dan, zoals u beweert, de voorkeur aan geeft en "indien terecht"? Als ik goed tussen de regels doorlees, bedoelt u iets heel anders dan u in uw kromzinnen beweert.

LaBou
LaBou 15 dec. 2020 - 6:22

Huh, wazeggu?

Paul250371
Paul25037114 dec. 2020 - 22:14

Nee, juist de mensen. Scheringa had niet failliet moeten gaan maar vast moeten zitten. De Hamersen keihard aanpakken Zij zijn de grootste misdadigers.

Paul250371
Paul25037114 dec. 2020 - 21:02

We moeten dus blij zijn dat Hamers voor moet komen want de rest is niet meer aan te pakken begrijp ik uit de column? (Het zou zo fijn zijn als de Hamersen op deze wereld door justitie worden beschouwd zoals ze nu de gekleurde (wel of geen moslim) Nederlander beschouwen.

2 Reacties
Zandb
Zandb15 dec. 2020 - 7:07

Paul We schieten er weinig mee op, wanneer justitie haar werk nog slechter doet. Dat zou juist niet fijn zijn.

Starter2
Starter215 dec. 2020 - 7:48

Dan komt hij dus weg met een excuus briefje.

Hakkepuf
Hakkepuf14 dec. 2020 - 19:27

Wat zullen de gevolgen zijn mocht Ralph Hamers veroordeeld worden? Er zal geen enkele buitenlander meer op verantwoordelijke posities bij een Nederlands bedrijf willen zitten. We krijgen ook dat Nederlandse bedrijven uit gaan vlaggen. ING heeft een volledig kantoor gereed in Brussel waar het hoofdkantoor binnen een week verplaatst is. Dankzij de ZZP-wet van Asscher vindt heel veel IT werk van de ING al plaats vanaf Brussel.

4 Reacties
Paul250371
Paul25037114 dec. 2020 - 22:12

Lijkt mij prima. Maakt toch geen reet uit. Crimineel geld witwassen doet de ING internationaal. Ik hoop dat mocht Hamers schuldig zijn dat hij een zware straf krijgt.

LaBou
LaBou 15 dec. 2020 - 6:23

Kijk maar eens in de VS, dan zie je dat je verhaal een beetje onzin is.

Zandb
Zandb15 dec. 2020 - 7:10

Hakkepuf Het recht dan maar niet zijn loop laten nemen en dan maar een loopje met het recht nemen?

Visionair NL
Visionair NL15 dec. 2020 - 11:49

IJsland laat zien dat er dan betere tijden aanbreken.

stokkickhuysen
stokkickhuysen14 dec. 2020 - 16:46

'Welke officier van justitie, in welk land, voelt zich competent om een zaak te beginnen tegen een transnationale onderneming?' ING is een transnationale onderneming? 'Het voordeel was echter dat ING zijn hoofdzetel in Nederland heeft – en hier dus juridisch aansprakelijk gesteld kon worden' Ook een bank die zijn hoofdzetel niet in NL heeft kan hier juridisch aansprakelijk worden gesteld? Europa is de juiste schaal: bedrijven boven het hoofd hangen dat bij gebrek aan medewerking de EU markt niet meer voor hen toegankelijk is. Dat is ook hoe de US de rest van de wereld haar policies oplegt: of je doet mee of je mag niet meer in de US zaken doen. En dan zijn de keuzes snel gemaakt.

Mokker
Mokker14 dec. 2020 - 16:46

Voor dat risico wordt je als CEO betaald - vraag maar aan de voormalige baas van Enron die 14 jaar mocht zitten.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland14 dec. 2020 - 16:15

bedrijven zijn te machtig geworden er moet een scheiding komen tussen bedrijf en staat .