Joop

Wanneer omarmen onze toekomstmakers de zeven vinkjes?

Opinie

•

21-02-2022

•

leestijd 3 minuten

•

132 keer bekeken

•

cc-foto: geralt

Ze bepalen steeds vaker hoe we daten (online), eten bestellen (binnen tien minuten) of de wereld zien (via een Facebook-algoritme).

Joris Luyendijk ging viraal met zijn betoog over diversiteit. Witte mannen met veel startkansen zouden te weinig inlevingsvermogen hebben, maar wel veel macht. Hoe zit dat bij onze toekomstmakers? Ook tech-bedrijven en investeringsfondsen hebben de mond vol van diversiteit, maar kunnen nog veel van Luyendijks ‘zeven vinkjes ‘ leren.

De zeven vinkjes Luyendijk maakt zich druk over zijn privileges. Hij kijkt daarbij verder dan kleur, geslacht en seksuele identiteit, de huidige maatstaven voor diversiteit. Luyendijk kwantificeert de startkansen van Nederlanders aan de hand van zeven vinkjes . Mark Rutte, Hans Wiegel, Joris Luyendijk, het gros van de bestuurskamers: ze zijn wit, man, hetero, hebben VWO of gymnasium afgerond, gestudeerd aan een universiteit, minstens één welgestelde en/of hoogopgeleide en minstens één in Nederland geboren ouder.

Wat is het probleem van de zeven vinkers die Nederlands boardrooms bevolken? “Wij kunnen niet navoelen wat ontmoediging, achterstelling, uitsluiting of intimidatie is op basis van huidskleur, geslacht, sociale klasse, seksuele identiteit of cultuur.” Dit gebrek aan ervaring zou zorgen voor een gebrek aan inlevingsvermogen. Neelie Kroes merkte in Buitenhof terecht op dat we van een leider meer empathie mogen verwachten. Dat nota bene partijgenoot Rutte nieuwe Nederlanders opriep zich ‘in te vechten’ illustreert dat er tussen leiderschap en empathie nog een boel privileges staan, of minstens zeven vinkjes .

Toch blijft het turven van gender en etniciteit op zijn minst ongemakkelijk, omdat het mensen reduceert tot een eigenschap die ze zelf niet hebben gekozen. P.C. Hooft-prijs-winnaar Arnon Grunbergs bekent bijvoorbeeld Joods te zijn – maar echt alleen als ernaar gevraagd wordt. Hij verwoordt het als volgt: “Identiteit is ook het etiket dat een ander op je plakt en dat je in gunstige gevallen weer kan verwijderen.”

Diversiteit in tech: meer dan gender Terwijl we van een schrijver mogen verlangen dat hij zich kan verplaatsen in andere groepen , blijkt dat bij de uitvinders van de toekomst (tech-bedrijven) nog vaak een uitdaging. Meer diversiteit bij technologiebedrijven is echter hard nodig omdat deze bedrijven verregaande impact hebben op onze maatschappij: ze bepalen steeds vaker hoe we daten (online), eten bestellen (binnen tien minuten) of de wereld zien (via een Facebook-algoritme). Het resultaat van niet-diverse tech-bedrijven: een algoritme dat vrouwen lagere kredietwaarderingen geeft , camera’s die geen gezichten van zwarte mensen herkennen en het racistische algoritme van de Belastingdienst dat uitmondde in de toeslagen-affaire.

In de technologie-industrie klinkt al langer de roep om diversiteit; zo zijn er tal van initiatieven als Women in Tech en Fundright, dat streeft naar meer financiering voor vrouwelijke founders. Dat blijkt hoognodig. Slechts een op de zes fondsen investeert in een startup geleid door een vrouw, 87 procent van de fondsen heeft geen enkele vrouwelijke investeerder. Er is zelfs een heus fonds voor vrouwelijke founders opgezet: Borski.

Het fonds is vernoemd naar Johanna Borski, een vrouwelijke investeerder en rolmodel voor veel vrouwelijke ondernemers. Het is een wat ongelukkig gekozen naam. Borski investeerde in De Nederlandsche Bank, dat nauw betrokken was bij de Nederlandse slavernij. Ook redde ze de Nederlandse Handel-Maatschappij. Dit bedrijf is niet onbekend; we herkennen het van zo’n beetje elke leeslijst: Max Havelaar, of De Koffij-veilingen der Nederlandsche Handel-Maatschappij. Een boek over de misstanden in Indonesië, even schrijnend als briljant geschreven.

De keuze om een fonds te vernoemen naar een vrouwelijke ondernemer die investeerde in slavernij en onderdrukking is illustratief voor de beperkte definitie van diversiteit in technologie. Fondsen als Borski kunnen dan ook wat leren van de zeven vinkjes van Luyendijk. Het is prettig dat niet alleen Jan-Willem, maar ook Anne-Fleur (die zes vinkjes scoort) straks kans maakt op financiering. Echte diversiteit betekent echter dat ook Mohammed, Shirley, Henk, Ingrid, Delano en Fatima een kans maken. Welk fonds durft het aan?

Meer over:

joris luyendijk, tech-bedrijven, neelie kroes, opinie, arnon grunberg, algoritmes, big tech, diversiteit, zeven vinkjes,

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

Reacties (5)

Sorteren op:

Minoes&tuin22 feb. 2022 - 9:19

Empathie van zevenvinkers ontaardt te snel in medelijden. Daar zit niemand op te wachten. Medelijden is denigrerend. Blijkbaar is vaak de opvoeding en opleiding zo eenzijdig inclusief het denken en is het meer afhankelijk van een goed geheugen, dus een goed werkgeheugen, dan van vermogen tot zelfstandig nodig denken, denken in het algemeen. Hoe kun je ooit je op een universitaire studie laten voorstaan als je dat niet kunt, en wat je wel weet belangrijker wordt dan wat je zou kunnen weten was het zelfstandig denken werkelijk ontwikkeld. Een goed werkgeheugen is alleen dan belangrijk als je er ook zelfstandig iets meer mee kunt doen dan ingepompte kennis op een deelvlak ontwikkelen. Kijk als ze nu zo goed zouden kunnen denken als hun opleiding en vermogen zou doen vermoeden, dan zouden ze alles weten. Blijkbaar is die opleiding zeer eenzijdig gedefinieerd. Er moet natuurlijk ook de wil ertoe zijn dat zelfstandig denken algemeen te ontwikkelen en toe te passen. Zoals het zich nu laat aanzien is het alsof men alles weet van heel weinig en niets weet van alles.

3 Reacties

Zandb22 feb. 2022 - 15:37

Minoes Het onderkennen dat je vinkjes kan plaatsen, garandeert niets. Daar is iedereen het over eens. Dat het er niet makkelijker op wordt, wanneer je heel veel vinkjes niet bezit, dat snapt ook iedereen. En wanneer er extreem veel vinkjes missen en/of bepaalde voorwaarden om succesvol te worden in het leven (pyramide van Pavlov bv) ontbreken, dan past enig medelijden. Wat u betoogt, dat is niets meer of minder, dat je verstandig met mensenlevens om gaat. Plaats je vinkjes of niet. Daar ben ik het mee eens; je kan dat met of zonder vinkjes.

0 Rapporteren

Minoes&tuin23 feb. 2022 - 5:32

Medelijden is denigrerend. Medeleven is iets geheel anders! Medelijden is neerbuigend, medeleven is dat niet. Dat jij dat verschil niet kent zegt genoeg over jou. Vast een gereformeerde afkomst!

0 Rapporteren

Minoes&tuin26 feb. 2022 - 13:12

Zandb Ik heb geen vinkjes nodig, zit er niet op te wachten. Ik reken mensen daar niet op af.

0 Rapporteren

Markzelluf21 feb. 2022 - 16:35

Die ‘toekomstmakers’ omarmen al heel lang dus zeven (spreekwoordelijke, het zijn er natuurlijk meer) vinkjes. Ik snap de kop dus niet. Of je wil je er niet vanaf?