Wachten op een veroordeling van Drummond is niet voldoende

Al jaren rommelt het in Colombia rond Drummond, dat een grote kolenmijn heeft in het departement Cesar in het noordoosten van het land. Het bedrijf wordt ervan verdacht in 2001 zeker twee vakbondsleiders te hebben laten vermoorden. Tot een veroordeling is het nog niet gekomen, maar Drummond heeft ook nooit zijn onschuld kunnen aantonen. Integendeel, de beschuldigingen stapelen zich op.

Een voormalige medewerker van de inlichtingendienst DAS, Rafael García, bevestigde een paar jaar geleden wat vakbonden al sinds 2001 zeiden: dat Drummond rechtse paramilitairen had ingehuurd om vakbondsleiders te vermoorden.

Een zware publicitaire klap kreeg het bedrijf in een uitzending van Netwerk in de zomer van 2010, waarin werd verhaald dat er bloed kleeft aan steenkolen uit Colombia. De boosdoeners: Drummond en de andere grote steenkool-multinational in Colombia: Cerrejón. Colombiaanse vakbondsleiders verklaarden naar aanleiding van de uitzending dat ze tendentieus was. Cerrejón speelt volgens hen niet onder één hoedje met paramilitairen en is een bedrijf waarmee te onderhandelen valt. Een boycot van Cerrejón is daarom volgens hen ongerechtvaardigd. Drummond is een ander verhaal, vinden zij.

De laatste getuigenis tegen het Amerikaanse bedrijf werd half maart afgegeven voor justitie in de Verenigde Staten, door een gewezen paramilitaire warlord. Bambam was zijn veelzeggende nom de guerre. Deze Bambam verklaarde dat Drummond paramilitairen had ingeschakeld om boeren in de regio van de kolenmijn te laten vermoorden die hun grond niet aan de mijn wilden verkopen. Dat was nadat GroenLinks Tweede-Kamerlid Liesbeth van Tongeren kamervragen over Drummond had gesteld aan minister van economische zaken, landbouw en innovatie Maxime Verhagen.

Van Tongeren stelde vragen aan minister van economische zaken Maxime Verhagen omdat onder andere het Nederlandse energiebedrijf Essent kolen afneemt van Drummond. Van Tongeren vindt dat rijkssubsidie aan een bedrijf als Essent gestaakt moet worden vanwege de beschuldigingen aan het adres van Drummond. Verhagen meent dat er niets aan de hand is zo lang het bedrijf niet veroordeeld is.

De vraag is of dat terecht is. Drummond heeft de schijn wel erg tegen. Bovendien is het inhuren van paramilitairen om het bedrijf te bewaken en ook om mensen te laten vermoorden niet de enige beschuldiging aan het adres van Drummond.

Al jaren wijzen milieubeschermers en kritische journalisten op de milieuschade die wordt aangericht door de steenkooltransporten van de mijn naar de havens van Drummond bij de Caribische kustplaats Santa Marta.  Cerrejón vervoert ook kolen van zijn mijn naar zee, maar heeft nooit klachten gehad over milieuschade vanwege wegwaaiende steenkooldeeltjes. Cerrejón dekt de treinwagons af. Drummond wordt er ook van beschuldigd te weinig royalties te betalen. Het bedrijf is hiervoor en overigens ook voor de schade aan het milieu door de Colombiaanse staat gesanctioneerd. Het bedrijf is nu met de Engels-Zwitserse collega Xstrata in gesprek om de aandelen in Colombia over te doen. Politiek analisten in het land spreken er schande van dat Colombia niet zal kunnen meeprofiteren van de deal, maar wel al jaren met een onbetrouwbare investeerder te maken heeft.

Moet nu afgewacht worden totdat een rechter in de Verenigde Staten ooit Drummond veroordeelt voor de moord op vakbondsleiders? Een bedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan en groene energie levert, kan het zich niet permitteren met een dubieuze leverancier in zee te gaan. Steeds meer bedrijven beroepen zich erop vriendelijk te zijn voor het milieu en te letten op een goed sociaal beleid bij hun leveranciers en klanten. Een vrij recent voorbeeld laat zien dat dat lastige implicaties kan hebben. De cosmetica-producent Body Shop zegde na lang en wikken en wegen de samenwerking op met de palmolieleverancierDaabon in Colombia. Deze leverancier wordt ervan beschuldigd boeren onrechtmatig van hun land gezet te hebben om er oliepalmen te kunnen planten. Ook hier is (nog?) niet juridisch aangetoond dat de palmolieleverancier over de schreef ging. Maar Body Shop trok zijn conclusies omdat er te veel indicaties waren dat het niet goed zat.