Waarom Rutte IV de trap niet van bovenaf gaat schoonvegen

Meer ministers = minder efficiency. Immers, kleinere beleidsterreinen met veel overlap met andere ministeries, dus meer overleg, meer afstemming, meer werkgroepen. Dus minder effectief, veel meer besluitvormingskosten en moeizamere besluitvorming. Meer ministers is gewoon een politiek besluit om de 4 partijen voldoende bestuursfuncties te geven en voldoende bemoeienis op ministerieel niveau op meerder beleidsterreinen. Niet om de besluitvorming te verbeteren in termen van snelheid of kwaliteit. Hierdoor zal ook het kamerwerk moeilijker worden. Welke minister moet in welke kwestie aangesproken worden?

@ Ferdi - wie is Zork I? Bij zo een naam denk ik aan een gewezen dictator van Albanië (Zork de Eerste, Stralend Licht Der Natie, Grote Geest Der Dinarische Alpen, Ons Aller Vader En Opvoeder)... (...terwijl Zork I in werkelijkheid natuurlijk een in-en-in slechte en neurotische tiran was, een sadist van het ziekste slag),

Zork 1, dat is lang geleden.:-)

Frank, tegenwoordig kun je via een dienst met de naam Google bijna alles opzoeken. Probeer het eens. Zork1 was een legendarische tekst-adventure uit de beginjaren van de persoonlijke computer. Soort interactief boek.

@ Ferdi Rombach (19:53u) - dank voor je antwoord! Ik mag dan geen 30 jaar meer zijn, maar iets als 'Zork 1' is me totaal ontgaan. Wel schieten met termen als 'Commodore 64', 'Philips AT en XT', alsook die PC-apparatuur te binnen die je alleen met twee 'Floppy Disks' kon aangaan. Alsmede zwart-witte, groen-witte, en okergeel-witte tekstformaten op het scherm. Ik spreek over de era van WordPerfect. Bij elke introductie van een nieuw systeem op mijn universiteit speelden de 'autoriteiten' de rol van hogepriesters, die je gingen leren hoe een nieuwe versie van wat dan ook je weer helemaal 'bij de tijd' zou krijgen; en dan kwam de inwijding in de allermodernste technologie. (Helaas kon de feitelijke en menselijke wetenschap met zulke vooruitzichten geen enkele gelijke tred houden - en terugkijkend vind ik: dat is maar goed ook, zo. Er is geen humane vooruitgang, nergens waarneembaar.) (Ik ben nooit ook maar één seconde geïnteresseerd geweest in spellen en 'gamen', zeg ik er eerlijk bij.) Zoekmachines? (...snif snif...) Altavista, Jeeves, Yahoo, Ilse, Bing (modern, maar heel erg en mislukt), en verwanten - tranen wellen op bij me, origineel waar. Om nog maar even te zwijgen over alle paleo-equivalenten van zoiets vreselijks als Facebook (of, for that matter, Instagram). Het kan nog gekker: Hyves (waarop de toenmalig onterecht populaire Jan Peter Balkenende zijn vele 'vrinden' een mooie winter toewenste). Ik herinner me ook nog enigszins vrolijk (in een satirische bui, dat wel) het begrip: Y2K. Wie in Godes naam kent dat nog? Alle vormen van paniek waren in 1999 te zien, voor de komende collaps, die er nooit kwam. Ach, Ferdi, dit iemand die op dit gebied geen leek is, maar wel veel bijgeloof ziet anno 2021: het heel naïeve vertrouwen in de 'experts' op ICT-gebied, die erin slagen ons wijs te maken dat algoritmes door hun onbetwistbare 'wijsheid' ons bestaan kunnen en mogen gaan domineren. (Zie hiervoor de begrippen 'overheid', 'belastingdienst', en 'affaires', en dat is nog maar het begin van een voorspelbaar einde - alles afgoderij, wat ik je brom.) Ferdi, alvast dank voor je aandacht... en bereid je voor op een totale chaos (en dat meen ik werkelijk, de voortekenen zijn er in overtal.)

Beetje vreemd om expliciet de SP en laagopgeleide mensen te noemen. Het zijn vaak GL en PvdA politici die in de migratieketen opkomen voor individuele gevallen. Doet de SP dat, is het volgens DaanOuwens dom. Maar als het de hoogopgeleiden van GL betreft, is het verstandig? Verder is het punt van detaillering wel terecht. Een beweging die al jaren aan de gang is. vroeger vooral vanuit links, omdat ingaan op individuele gevallen emoties oproept en aandacht trekt. Maar populistisch rechts kan er tegenwoordig ook wat van.

De detaillering waar het om gaat, heeft niets met het ingaan op individuele gevallen te maken @samv. De ‘hoe’ in de uitvoering van beleid is nog steeds van hoger abstractieniveau dan dat. Het tonen van individuele gevallen wordt wel gedaan maar dan om te tonen hoe het door anderen bepaalde ‘hoe’ in de praktijk uitpakt en waar in voorkomende gevallen door de betreffende partijen ook voor gewaarschuwd was. Een soort ‘gold you so’. De hoe- bepalers worden daardoor gedwongen kleur te bekennen en te bevestigen dat dat inderdaad zo de bedoeling was. Of niet natuurlijk. Dat die gevallen emotie oproepen.. tja.. dat was toch de reden om niet achter de gekozen ‘hoe’ te staan. Als je als 2e kamer op een nog hoger abstractieniveau functioneert, dus de regering op weg stuurt met doelstellingen ipv werkwijzen zal het presenteren van die individuele gevallen een constatering zijn van disfunctioneel naar de doelstelling dus een afwijking waarmee de regering op weg is gestuurd. Als je als 2e kamer stuurt op het hoe kan dit alleen door oppositie want voor het overige is de 2e kamer evenzeer bepalen. Die is immers op de stoel gaan zitten van het bestuur waardoor een vermenging optreedt tussen de rollen. Dat @daan is natuurlijk funest. Er zijn geen controleurs meer. Iedereen functioneert op een wijze die medeverantwoordelijk maakt op gebieden die bij scheiding van machten niet alleen in naam maar juist de-facto gescheiden moeten zijn wil het functioneren. Een ‘hoe’ tweede kamer duid op een democratisch tekort. Het doet er niets aan af dat dit gebeurd om de lacunes bij het bestuur te trachten op te vullen. De reactie had dan moeten zijn het heenzenden van de incompetenten. Je hebt gelijk wat betreft het inspelen op emotie bij de ‘detaillering’ maar anders dan je bedoeld, lees nog eens wat Daan schreef over de SP en Dan weet je meteen waarom het voorbeeld van deze partij gebruikt was. Hij beschrijft dat zelfs expliciet in die context.

Laatste alinea wederom @samv

@ Sam V Jij schrijft: Beetje vreemd om expliciet de SP en laagopgeleide mensen te noemen. Nee dat is het niet. Ik licht ook toe waarom ik dat doe. En je schrijft: Het zijn vaak GL en PvdA politici die in de migratieketen opkomen voor individuele gevallen. Wel nee, dat doen zij niet. Dat is jouw populistisch rechtse bril. Dus je schetst een niet bestaand probleem. Links zoals PvdA en GL heeft individuele gevallen nooit als uitgangspunt gemaakt voor beleid. Dat is wel een standaard SP aanpak. Zo produceert de SP talloze zwartboeken met opsommingen en beschrijvingen van individuele gevallen. Het verschil tussen hoogopgeleide en lager opgeleide mensen zit in de manier van denken. In abstractie denken is een vaardigheid die van mensen met een hogere opleiding wordt verwacht. Op lager niveau is praktisch handelen de verlangde kwaliteit. Er zit bij mij geen waardeoordeel in de constatering van dat verschil. Maar het verschil is er wel.

@ MG1968 Toch blijft het allemaal maf. Ik heb wat ervaring met de Raad van Toezicht constructie. 4 tot 5 verggaderingen van het bestuur met de Raad van Toezicht van een klein bedrijf. Huisaccountant bij twee vergadering aanwezig. Jaarverslag op de agenda en een keer een managementletter waar de mate waarin het bestuur in control was van de organisatie. Een directe lijn van de toezichthouders met de personeelsvertegenwoordiging. De RvT was prima in staat het functioneren van het bestuur te controleren zonder de dagelijkse gang van zaken te bespreken. Ik zou zo graag een dergelijke situatie zien in de tweede kamer. Een falend bestuurder kan dan gewoon afgerekend worden. En falen is vertrek. In de landelijke politiek kunnen bestuurders herhaaldelijk falen zonder enig gevolg en worden soms politieke gevolgen verbonden aan het handelen van een bestuurder die eigenlijk weinig fout doet. De kwaliteit van het landsbestuur stelt vaak wel erg weinig voor.

@Daan Inderdaad. Maar om te concluderen dat dit de manier waarop de 2e kamer nu functioneert niet kan werken (en dus de kwaliteit van het hele landsbestuur daar onder lijd) hoef je niet eens te verwijzen naar hoe het in het bedrijfsleven werkt. Voldoende is dan al om de te constateren dat de verschillende rollen in ons bestel er met een reden zijn waar de scheiding der machten/rollen er maar één van is maar wel een belangrijke. Uitgaande van de aanname dat de inrichting naast een democratische legitimatie óók een kwaliteitsdoel dient (en in onze inrichting van het democratisch systeem, maar dat zal in iedere inrichting daarvan zijn) is het vermengen van de rollen een uitholling van het systeem. Ik omschreef het als een democratisch tekort maar het leid natuurlijk (ook) direct tot een kwaliteitsprobleem. Hetgeen je ook ziet gebeuren, juist op punten waar het landsbestuur disfunctioneel is heeft er een vermenging van de rollen plaatsgevonden. Han heeft bij iedere post een rijtje van problemen waarvan de oorzaak in het bovenstaande gezocht kan worden. Daar blijkt trouwens ook wel uit dat wat mensen onder bestuurlijke vernieuwing verstaan niet gelijkluidend is. Het kenprobleem van het landsbestuur nu is die vermenging van rollen waardoor er de-facto een laat tussenuit gesneden is die essentieel is voor zowel het democratisch gehalte alsook de kwaliteitsbewaking. Maar partijen die zich met name bezig willen houden met het 'hoe' (je noemde de SP maar in feite geld dit óók voor de gehele coalitie want die doet ook aan micromanagen van 'hun' regering) lijken nou niet één twee drie van zins om zich te beperken tot hun daadwerkelijke taak. En leggen dus hele andere accenten. Accenten die gevolgen van de door jou beschreven en door mij als basisprobleem omschreven taakopvatting. Dus ik zie het somber in.

@Daan Het toont overigens ook waar mensen als Jozias de mist in gaan. De 2e kamer kan en mag volgens de regels micromanagen, maar dit volgens de regels kunnen en mogen hoeft niet automatisch slim te zijn. Sterker nog, iets wat niet tegenstrijdig is aan de regels kan wel contraproductief werken t.o.v. het doel. Hetgeen hier ook maar weer blijkt. Nou zit Jozias niet in de positie van het Landsbestuur maar zijn manier van denken 'regels lossen alles op en als ze dat niet doen zijn ze nog niet voldoende gedetailleerd opgeschreven' is ook dominant binnen ons landsbestuur. Geef je aan die gedachte handen en voeten kom je als 2e kamer automatisch op de stoel van het bestuur te zitten. Meer regels lost niets op. Wel meer grip op de processen en sturing naar de doelen. Dat is niet een verdere juridische bril maar juist een evaluatie ten opzichte van doelstellingen. Niet controleren of het volgens de regels goed in elkaar zit maar of dat bereikt wordt wat je wilt dat bereikt wordt. Dat daar een juridisch kader onder moet zitten spreekt voor zich maar het primaat is niet het juridisch kader maar het -zoals jij het omschreef- het 'wat'. Daar moet op gestuurd worden. Maar wederom, er zijn teveel joziassen, ik zie het somber in.

(Voor de goede orde, ik pleit dus niet voor minder (gedetailleerde) regels, ik pleit voor voor een schoenmaker blijf bij je leest hetgeen minder gedetailleerde regels tot gevolg zal hebben. Minder gedetailleerde regels 'afspreken' als doel is gedoemd te mislukken vanuit het huidige basis-functioneren/taakopvatting van o.a. de 2e kamer. Maar eigenlijk ben ik er van overtuigd dat jij wel begreep dat ik dat bedoelde, maar zet het hier toch maar bij.)

@ MG1968 We zijn het grotendeels eens dus. Ik zeur graag over kwaliteit. Mijn kwaliteit tic komt voort uit mijn manier van werken. Een vriend confronteerde mij daar een paar maanden geleden mee. Hij stelde vast dat wij ons werkend leven doorbrachten met het proberen dingen die al liepen verder te verbeteren. En dat andere generaties al blij zijn als het redelijk loopt. Of zijn bewering waar is laat ik maar in het midden. Ik denk wel dat veel ellende is ontstaan door te weinig kwaliteit. Ook die hele toeslagen affaire. Nog meer dan boze opzet leveren domheid en onbekwaamheid grote ongelukken op.

@Daan De meest integrerende definitie van kwaliteit heb ik altijd 'het voorkomen van voorspelbaar misbruik' gevonden. Daarmee wordt vrijwel impliciet dat je binnen complexe processen een terugkoppelings/regelmechanisme nodig hebt. De kwaliteit is dan immers nooit te bereiken door aan de voorkant alle 'misbruik' (of lees alles wat het doel niet dient) te voorkomen. Maar als je de input en de terugkoppeling door dezelfde verantwoordelijken laat verwerken is dat per definitie onmogelijk. Een beetje als in je eigen tanden bijten. Of meer filosofisch, met hersenen, hersenen proberen te vatten. En dat is wel wat in de huidige vermenging van het landsbestuur gebeurd. En dat levert onverkwikkelijke situaties op, inderdaad niet per definitie uit domheid of onbekwaamheid want ik geloof dat de meeste mensen er vanuit de goede intentie inzitten echter... wellicht heeft je vriend wel gelijk... en is men tevreden als het redelijk verloopt en neemt men de excessen op de koop toe als een 'fact of life'. Maar jammer vallen die wel altijd dezelfde negatieve kant op. En dat dient toch echt te veranderen.

@ MG1968 Ik snap je betoog. Je wil mensen gewoon hun werk laten doen. En meer regels leiden niet tot beter werk. Dat is correct. Iemand die een beetje verstand heeft van bedrijfskunde is dat al snel met je eens. En een goede manager wil verstandige medewerkers en weinig regels. Het wachten is nu slechts op een verstandige MP en verstandige ministers. Dat gaat nog wel even duren.