Waarom Defensie toch voor chroomverf koos

Defensie personeel is ruim tien jaar willens en wetens blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen, maar de overheid greep niet in. Uit documenten in handen van NOS blijkt dat Defensie al in 1987 wist van de gevaarlijke kankerverwekkende stoffen als chroom-6, maar pas in 1998 werden er adequate maatregelen genomen om het personeel echt te beschermen.

Update 08.00 Het ministerie van Defensie zal pas antwoord geven op de vraag waarom het chroom-6 bleef gebruiken in de werkplaatsen, als alle beschikbare documenten zijn doorgenomen. NOS zegt op basis van de stukken het antwoord echter al te hebben:

“Een belangrijke reden voor het gebruik van chroom-6 is dat het een “onovertroffen roestwerende werking heeft”, zoals staatssecretaris Van Hoof in 1998 aan de Tweede Kamer schreef. Dat is belangrijk in het natte Nederlandse klimaat. Zo belangrijk zelfs, dat in elk geval op de vliegbasis in Leeuwarden tot op de dag van vandaag met de kankerverwekkende stof wordt gewerkt. Alleen wordt het personeel dat er nu mee werkt, anders dan in de jaren 80 en 90, wel goed beschermd.”

Ook vreesde men in 2000 dat het stoppen van gebruik van de verf direct risico op het gebied van vliegveiligheid zou opleveren.

Eerder: De NOS wierp een blik op brieven van de Arbeidsinspectie en notulen van vergaderingen en interne memo’s van Defensie. Een brief van de Arbeidsinspectie wees in 1987 al op een onderzoek naar chromaathoudende stoffen op vliegbasis Twenthe. In 1993 stelde de inspectie zelfs een proces verbaal op omdat er sprake was van ‘verboden handelingen’ in de spuithangar op de Enschedese vliegbasis. Ook het ministerie in Den Haag wist daar van. Bovendien lijkt het erop dat de legerleiding gezondheidsrisico’s aan het incalculeren was. Commandant Godderij schreef destijds dat ‘het aantal werknemers dat wordt blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen niet groter mag zijn dan strikt noodzakelijk’, maar achteraf blijkt dat dit helemaal niet had gehoeven.

Toxicoloog Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht zegt tegen NOS zeer verbaasd te zijn over de uitspraak van commandant Godderij:

Niet meer blootstelling dan strikt noodzakelijk? Helemaal niemand had blootgesteld hoeven worden aan chroom-6! In 1994 was absoluut bekend hoe het personeel beschermd moest worden.” En “Je kunt je hier afvragen of niet gewoon sprake is van strafbare feiten: je personeel willens en wetens blootstellen aan kankerverwekkende stoffen.

Nadat in 1998 de regels werden aangepast werd de norm zeker nog 200 keer overschreden. Vanuit de overheid loopt nu een groot onderzoek naar de hele krijgsmacht over blootstelling van defensiepersoneel aan het gevaarlijke chroom-6. Enkele honderden oud-werknemers zeggen ziek te zijn geworden door het werken met de verf. Binnenkort draagt Defensie alle dossiers over aan het RIVM die daarna nog een tot twee jaar nodig heeft conclusies te trekken uit de aangeleverde documenten.

Update 17.00 uur

Regeringspartij PvdA en oppositiepartijen CDA, SP, D66 en GroenLinks willen een debat met minister Hennis over blootstelling van defensiepersoneel aan de kankerverwekkende verf.

NOS: Defensie wist van gevaar gifverf

cc-foto: Anchangel12