Waarom de regering vandaag moet vallen

Jaap-Willem Roozemond ziet in staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie de verpersoonlijking van alleenheerser koning Willem III. De overeenkomsten zijn volgens hem talrijk.

De meeste opmerkelijke is dat beide de Eerste Kamer buitenspel hebben gezet. Teeven door middel van het misbruiken van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Koning Willem III op zijn beurt zorgde voor eigen ‘vertrouwelingen’ in de Eerste Kamer, waardoor hij zijn eigen plannen kon doordrukken buiten de Senaat om. Twee momenten in de geschiedenis waarop de Eerste Kamer buitenspel werd gezet. Uiteindelijk trok Koning Willem III – Koning Gorilla genoemd – aan het kortste eind en vertrok naar Engeland. Waarom moet Teeven – Bulldozer genoemd – hem achterna?

Rechtsbijstand afnemen van minder vermogenden nekt de rechtsstaat… Uiterlijk vandaag moet Teeven zich verantwoorden in de Eerste Kamer. De reden is dat hij tegen de wil van de Senaat bezuinigingen op de gefinancierde rechtsbijstand heeft doorgedrukt, die minder vermogende rechtzoekenden rechtstreeks raken. De Eerste Kamer had namelijk de motie van het Eerste Kamerlid Hans Franken met een meerderheid aangenomen, die zich tegen deze bezuiniging keerde. Door middel van een algemene maatregel van bestuur – in de juridische wandelgangen een AMvB genoemd – heeft Teeven alsnog zijn zin doorgedrukt. Wat is hier zo kwalijk aan?

Iedereen – rijk of arm – moet toegang tot een onafhankelijk rechter kunnen hebben. Een rechtstaat valt of staat hiermee. Stemmen gaan dan ook op om dit te verankeren in de Nederlandse Grondwet, ook al is dit recht neergelegd in het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens.

Eén van de redenen voor deze codificatie zou moeten zijn, dat de meer vermogenden toegang tot het recht hebben doordat zij een advocaat kunnen betalen, maar de minder vermogenden juist niet. Tenzij dat deze groep aanspraak kan maken op gefinancierde rechtsbijstand.

… en dat door de Eerste Kamer drukken is ondemocratisch Als door bezuinigen dit recht tot toegang tot onafhankelijke rechtspraak – en de bijstand daarbij – bij voorbaat een dode letter wordt, is de rechtstaat in het geding. Dit is dan ook de reden dat de Eerste Kamer zich heeft gekeerd tegen deze bezuinigen van Teeven. Nu weet u ook weer waarom u moet gaan stemmen met de Provinciale Staten verkiezingen. Afijn, ik steek de hand in eigen boezem.

Het meest kwalijke aan het handelen van Teeven is, dat hij zijn zin doordrukt zonder de vereiste instemming van de Eerste Kamer. Dit houdt kort door de bocht gezegd in, dat Koning Willem Alexander evengoed als alleenheerser kan gaan regeren als vergaand overheidsingrijpen – zoals deze bezuinigingen – niet meer democratisch gelegitimeerd hoeft te worden.

Hoe men het went of keert, in de Grondwet is neergelegd dat het primaat van wetgeving ligt bij de wetgever. Een AMvB die een fundamenteel recht op toegang tot het recht beperkt, behoort niet in het leven te kunnen worden geroepen door een staatssecretaris die te boek staat als crimefighter en die senatoren en de kiezers hiermee schoffeert. Democratische legitimatie van wetten wordt namelijk uiteindelijk gerealiseerd doordat u en ik bepalen wie ons vertegenwoordigen in de Eerste en Tweede Kamer. Teeven zet dus niet alleen de Eerste Kamer buitenspel, maar ons allen.

Ik roep dan ook de Tweede Kamerleden op om een motie van wantrouwen tegen Teeven in te dienen en deze met een meerderheid te steunen. Een ticket – enkele reis – naar Engeland voor Teeven betaal ik met alle liefde.