De VVD wil graag weten of er geen sprake is van politieke homogeniteit onder Nederlandse wetenschappers (vertaling: of ze niet te links zijn) en wil daarom de politieke kleur van onderzoekers in kaart brengen, dat meldt Science Guide. Het voorstel werd geopperd tijdens een algemeen overleg in de Tweede Kamer over hoger onderwijs en wetenschapsbeleid door Pieter Duisenberg (VVD). Minister Jet Bussemaker (PvdA) wilde niets van het voorstel weten en wees Duisenberg erop dat we van Nederlandse universiteiten en hogescholen ‘geen politiekcorrecte instellingen moeten maken’.
Glazen plafond Duisenberg koppelde het objectieve feit van ondervertegenwoordiging van vrouwen onder hoogleraren en bestuurders aan ‘berichten’ over een vermeend ‘glazen plafond’ voor wetenschappers van een bepaalde politieke gezindte:
“De minister heeft heel veel met diversiteit, dat blijkt ook voor haar strijd voor meer vrouwelijke hoogleraren waar zij geld voor uittrekt. Echter, nu bereiken mij berichten dat op een ander vlak die diversiteit er niet is. In Amerika en Engeland is er al onderzoek gedaan naar politieke homogeniteit van wetenschap. En er komen nu ook berichten vanuit Nederland dat er politieke homogeniteit is onder onderzoekers. Je zou kunnen zeggen dat is geen probleem, maar de studies uit het buitenland zeggen dat het voor het hoger onderwijs wel een probleem is. Zo ervaren sommige wetenschappers een glazen plafond. Wil de minister dit onderzoeken en als het een probleem is wil zij hier iets tegen doen?”
Minister Bussemaker verklaarde zijn vrees ongegrond:
“Ik ben ook voor diversiteit. De universiteit als onafhankelijke bron is zeker nu heel belangrijk. Ik heb geen gegevens dat er iets mis zou zijn met de politieke homogeniteit onder Nederlandse wetenschappers. Of dat er maar een politieke kleur zou domineren. Dankzij de verzuiling hebben we veel diversiteit in het hoger onderwijs. Dat is ook belangrijk, de wetenschap kan niet zonder tegenspraak en daarom is politieke diversiteit van groot belang.”
PVV Toen Duisenberg bleef aandringen op een onderzoek herinnerde de minister hem er fijntjes aan dat de PVV eerder al tevergeefs deze hangel uitgooide en dat zij niet geneigd is aan de gewetensvrijheid te tornen:
“Dat ga ik niet doen. De heer Beertema (PVV) heeft al eens om een organogram gevraagd van de politieke voorkeur van bestuurders in het hoger onderwijs. Onderzoekers worden altijd op kwaliteit beoordeeld. Mijn pleidooi voor meer vrouwelijke hoogleraren doe ik omdat is aangetoond dat die kwaliteit er wel is. Ik ga niet van onze universiteiten en hogescholen politiek correcte organisaties maken, dan moeten we dat bij alle beroepsgroepen doen en moeten we ook een quota bij het bedrijfsleven invoeren, omdat iedereen politiek correct verdeeld moet zijn. Daar bewijzen we de wetenschap en de samenleving geen dienst mee. Gaan inventariseren wat politieke voorkeuren zijn van wetenschappers staat daar echt, echt fundamenteel haaks op.”
Duisenberg zegt aan dat hij nu een motie overweegt om een onderzoek in te stellen.