VVD devalueert het slavernijverleden tot een spijtige gebeurtenis

We hebben er een hele lange tijd op moeten wachten maar de Nederlandse regering gaat dan toch echt excuses aanbieden voor het slavernijverleden.

Tijdens Keti Koti voelde het kabinet nog niet de noodzaak om excuses te maken. In februari zei de premier zelfs dat het kabinet helemaal geen excuses gaat aanbieden vanwege “het risico dat een debat hierover juist de tegenstellingen in Nederland aanjaagt” en omdat hij als historicus het moeilijk vindt excuses te maken voor iets dat 150 jaar geleden is gebeurd.

Nu weten we al langer dat Mark Rutte het moeilijk vindt om verantwoordelijkheid te nemen en excuses te maken: hij doet het nauwelijks voor zijn eigen fouten dus laat staan die van een ander. Daarnaast ging het Rutte een stuk makkelijker af om excuses voor de jodenvervolging te maken, maar hé, misschien moeten we gewoon blij zijn dat het nu toch gaat gebeuren.

De partij van Rutte, de VVD, was overigens een stuk minder blij. Niet vanwege de excuses die gemaakt gaan worden, hoewel de partij niet behoorde tot de Kamermeerderheid die daartoe had opgeroepen, maar vanwege de 200 miljoen voor bewustwording die het kabinet wil vrijmaken. VVD-Kamerlid Pim van Strien, ik weet ook pas sinds gisteren van zijn bestaan, uitte kritiek op het voornemen van het kabinet want dat bedrag “kunnen we beter besteden aan de toekomst dan aan het verleden”. Hij wordt online bijgestaan door andere VVD'ers die 200 miljoen wel erg veel geld vinden en bewustwording? Dat is er toch al genoeg?

Het antwoord is blijkbaar: nee, toch niet. Wat vergeten wordt is dat excuses natuurlijk goed zijn, maar het zijn ook slechts woorden. Opvolging geven aan die woorden is juist het échte teken dat je het slavernijverleden serieus neemt. Bewustwording creëren is ontzettend belangrijk voor de toekomst, zodat nooit wordt vergeten dat Nederland een overduidelijk slavernijverleden heeft, maar ook zodat iedereen weet wat het slavernijverleden precies inhoudt, zowel in historische context als nu. 

Ik ben sterk van mening dat bewustwording van het slavernijverleden, maar bijvoorbeeld ook de jodenvervolging, bijdraagt aan een beter begrip over waarom racisme, antisemitisme en discriminatie zo ontzettend problematisch zijn maar ook nog steeds zo aanwezig. Dat de VVD, andere partijen ter rechterzijde trouwens ook, dit niet in wil zien en komt met loze argumenten rondom tijd en geld (twee typische VVD-zaken) vind ik pijnlijk, maar veelzeggend. 

Wie het slavernijverleden serieus neemt ziet in dat bewustwording een wezenlijk deel is van de erkenning die er nu, gelukkig, eindelijk gaat komen. Wat de VVD nu doet is, met veel moeite, wel de woorden van excuses durven uit te spreken, maar niet de daden er aan willen verbinden. Daarmee devalueert de VVD het slavernijverleden tot slechts een spijtige gebeurtenis, waarmee het laat zien waarom bewustwording zo broodnodig is.

cc-foto: Merlijn Hoek